رهبران اتحادیه اروپا سه‌شنبه در نشست پیش از بامداد و پس از جلساتی پرتنش که حدود پنج روز به درازا کشید در مورد برنامه کلان برای احیای اقتصاد اروپا پس از کرونا به توافقی «تاریخی» رسیدند.

چارلز میچل رییس نشست، اندکی پس از آن که ۲۷ رهبر سرانجام در ساعت ۵٫۱۵ صبح در نشست عمومی به توافق رسیدند در توییتر نوشت: «توافق»

این توافق شامل ۷۵۰ میلیارد یورو اعتبار برای بازیابی پساکرونا و همچنین بودجه کلی هفت ساله اتحادیه به ارزش حدود ۱٫۱ تریلیون دلار است.

میچل در همایش مطبوعاتی که سپیده‌دم برگزار شد گفت: «این توافق بیان‌گر این پیام صریح است که اروپا دست به کار شده است.

این توافق خیلی فراتر از توافقی پولی است. بحث کارگران و خانواده‌، شغل‌، سلامت‌ و رفاه‌شان در میان است. به نظر من این توافق را باید لحظه‌ای اساسی در حرکت اروپا به شمار آورد که ما را به سوی آینده هم هدایت می‌کند.»

امانوئل مکرون رییس جمهور فرانسه هم گفت این توافق به راستی «تاریخی» است و فکر می‌کند با این بودجه و برنامه بازیابی می‌توان با چالش‌های ویروس جهان‌گستر کرونا مقابله کرد.

مکرون گفت: «نتایج این نشست به راستی تاریخی بود. برای نخستین بار در مورد استقراض جمعی و برنامه بازیابی جمعی به توافق رسیدیم. در چارچوب این برنامه بازیابی می‌توانیم در عرض سه سال آینده بودجه اروپا را حدود دوبرابر کنیم.»

مقامات اعلام کرده‌اند که رسیدن به این توافق در برطرف شدن تردیدها درباره آینده خود اتحادیه نقشی حیاتی دارد.

میچل پیشنهاد داد به جای ۵۰۰ میلیارد یورویی که ابتدا گفته بود ۳۹۰ میلیارد یورو از این بودجه ۷۵۰ میلیارد یورویی بلاعوض باشد و باقی وام قابل بازپرداخت.

با اعلام خبر این توافق ارزش یورو به بالاترین میزان خود در چهار ماه گذشته یعنی ۱.۱۴۷۰ دلار رسید.

سرعت واکنش اولیه اتحادیه اروپا به همه‌گیری کووید ۱۹ کم بود و خروج بریتانیا از این اتحادیه نیز موجب ضعف آن شده است. بدین ترتیب تشکیل این جبهه‌ متحد کمک اقتصادی نشان می‌دهد این اتحادیه می‌تواند در برابر بحران قد علم کند و متحد بماند.

اما با تقسیم شدن اروپا به دو بخش شمالی و جنوبی ابتدا به نظر آمد که این نشست توان‌فرسا به نتیجه نخواهد رسید.

اورسولا واندر له‌ین رییس کمیسیون اروپا پس از حدود صد ساعت مذاکره گفت: «خیلی هیجان‌زده‌ام که می‌بینم بالاخره به نتیجه رسیدیم. این نقطه عطفی است که آینده اتحادیه اروپا را تعیین می‌کند.»

این نشست‌ حدنصاب طولانی‌ترین نشست را پشت سر گذاشته است، حدنصابی که پیش از این متعلق به جلسه‌ای بود که در سال ۲۰۰۰ و در شهر نیس فرانسه حدود پنج روز تمام طول کشید.  

کشورهای اروپایی پس از چند ماه اول شیوع ویروس کرونا که به خصوص ایتالیا و اسپانیا را بسیار درگیر کرد، در مهار این ویروس از ایالات متحده و بریتانیا بهتر عمل کرده‌اند و در زمینه‌های پزشکی، سفر و اقتصادی با یکدیگر همکاری کرده‌اند.

با توجه به مواجهه اروپا با بدترین رکود خود از زمان جنگ جهانی دوم به این سو، سقوط آزاد اقتصاد اتحادیه اروپا، به پایان رسیدن مهلت اقدامات اولیه برای مهار ویروس مانند اجرای برنامه‌های کاری کوتاه‌مدت تا پایان تابستان و نگرانی‌ها از بروز آشفتگی اقتصادی و نارضایتی اجتماعی شدید در پاییز، دستاوردهای این نشست بسیار ارزشمند است.

دیپلمات‌ها گفته‌اند در صورتی که توافق حاصل نمی‌شد خطر آسیب به اتحادیه اروپا‌ بیشتر می‌شد، اتحادیه‌ای که با پیمان جدایی بریتانیا، بحران‌ مالی و نزاع بر سر مساله مهاجرت دست به گریبان است. نرسیدن به توافق باعث می‌شد اتحادیه اروپا بیش از پیش گرفتار منتقدان ضداتحادیه و نیروهای ملی‌گرا و محافظه‌کار شود.

در مراسم شام یک‌شنبه شب گروهی از ملت‌های مقتصد شمال اروپا به رهبری هلند با ابزار احساسات شدید بر موضع خود برای گرفتن بخشی از بودجه مخصوص بازیابی ۷۵۰ میلیاردی به عنوان کمک بلاعوض پافشاری کردند.  

دو نفر از دیپلمات‌ها گفته‌اند در همان ساعت‌های اولیه روز دوشنبه کاسه صبر مکرون لبریز شد و از دست «سنگ‌اندازی‌های بی‌نتیجه مقتصدها» به تنگ آمد و مشت بر میز کوبید.

ماتئوش موراویتسکی نخست‌وزیر لهستان نیز علیه «مقتصدها» قد علم کرد و آنان را «مشتی کشور خسیس و از خودراضی» خواند که به همه‌چیز از دریچه منافع خودشان نگاه می‌کنند.

لهستان جزو کشورهایی است که بیشترین منافع را از این بسته بازیابی می‌برند و از ده‌ها میلیارد یورو کمک بلاعوض و وام کم‌بهره بهره‌مند می‌شود. کشورهای حاشیه مدیترانه که بدهی‌های زیادی دارند و بیشترین آسیب ناشی از این همه‌گیری در اروپا متوجه آن‌‌ها بوده نیز جزو کشورهایی‌اند که بیشترین سود را از این توافق می‌برند.

اما روز دوشنبه درگیری‌های لفظی کم‌کم پایان یافت و سران کشورها بر سر این بسته انگیزشی به توافق رسیدند و بودجه مشترک حدود ۱ تریلیارد و ۱۰۰ میلیارد یورویی اتحادیه اروپا برای دوره ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۷ را نیز با آن هماهنگ کردند.

_رویترز