خبر امضای پیمان صلح میان امارات متحده عربی و اسرائیل، رهبری فلسطین را به شدت دچار نگرانی کرده و با چالش‌های شدید و غیرمنتظره روبه‌رو کرد و باعث شد تا محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین کارزار دیپلماتیک ویژه‌ای را برای متقاعد کردن کشورهای عربی به عدم عادی‌سازی روابط با اسرائیل آغاز کند، اما اقدام رهبری فلسلطین را بسیاری از صاحب‌نظران و کارشناسان مورد انتقاد قرار داده و آن را یک رویکرد ناموزون توصیف می‌کنند.

فلسطین در چارچوب همین رویکرد از کشورهای عربی می‌خواهد تعهد خود را نسبت به ابتکار صلح عربی که در اجلاس سران عرب در بیروت در سال ۲۰۰۲، به تصویب رسید، به صورت واضح اعلام کرده و بیانیه‌های رسمی را در این زمینه صادر کنند. البته فلسطین توانست در پی همین تلاش‌ها، عربستان سعودی، مراکش و شمار دیگری از کشورها را متقاعد کند تا عادی‌سازی روابط با اسرائیل را به اجرای ابتکار صلح عربی پیوند دهند.

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در دیدار با دومنیک راب، وزیر امورخارجه بریتانیا در رام الله بار دیگر تأکید کرد که صلح هرگز نمی‌تواند با کنار گذاشتن فلسطینیان و عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی تحقق یابد؛ زیرا صلحی که تنها در توهم به وجود آید نمی‌توند به صلح واقعی مبدل شود. وی افزود: صلح تنها بر اساس قطعنامه‌های مشروع بین‌المللی و ابتکار صلح عربی می‌تواند تحقق یابد؛ بدین معنی که نخستین پیمان صلح بایستی با فلسطین امضا شود.

در همین راستا، یک مقام فلسطینی که نخواست نامش افشا شود در صحبتی با ایندیپندنت عربی گفت: کارزار دیپلماتیک رهبری فلسطین ناموزون بوده و در وضعیت نهایت آشفته صورت می‌گیرد در حالی‌که این اقدام بایستی به صورت گسترده و سازماندهی شده انجام شود. وی ایده شتابزدگی کشورهای عربی را به سمت عادی‌سازی روابط با اسرائیل رد کرده و افزود که مخالفت آشکار عربستان سعودی با عادی‌سازی روابط و نارضایتی مصر نسبت به انعقاد توافقنامه‌های جدید با تل‌آویو، این مسئله را به درستی آشکار می‌کند. وی خاطرنشان کرد که بسیاری از کشورهای عربی، حتی کشورهای که برای عادی‌سازی روابط آمادگی دارند، بدین باورند که برقراری روابط کامل با اسرائیل در این مرحله "تصمیم شتابزده و رفتار نادرستی" است.

از سوی دیگر، احمد مجدلانی، عضو کمیته اجرایی سازمان آزادی بخش فلسطین، گفت: تماس‌های فلسطین بیشتر با عربستان سعودی متمرکز است و شکی نیست که موضع آشکار ریاض در رد عادی‌سازی روابط با اسرائیل پیش از تأسیس کشور فلسطین، نقش بسزای در متوقف کردن شتابزدگی کشورهای عربی برای عادی‌سازی روابط با تل‌آویو ایفا کرد. وی افزود: البته موضع عربستان سعودی توانست در صدور بیانیه‌های اتحادیه عرب و سازمان کنفرانس اسلامی، که به ابتکار صلح عربی متعهد بوده و عادی‌سازی روابط را پیش از پایان اشغال اسرائیل رد می‌کنند، تأثیر قابل ملاحظه داشته باشد.

احمد مجدلانی در صحبتی که با ایندیپندنت عربی داشت، گفت: سازمان همکاری‌های اسلامی در این زمینه اظهارات قوی‌تری نسبت به سخنان احمد ابوالغیط، دبیر کل اتحادیه عرب داشت. وی افزود: سازمان آزادی‌بخش فلسطین، شیوه برخورد احمد ابوالغیط را مورد انتقاد قرار داده و او را متهم به تأخیر در انجام مسئولیت در قبال حفظ وحدت عربی و تصمیمات اتحادیه عرب کرد.

مجدلانی همچنان خاطرنشان کرد که رهبری فلسطین با اغلب کشورهای عربی در تماس شده و آن‌ها را ترغیب به عدم عادی‌سازی روابط با اسرائيل کرده و پاسخ‌های مثبت بسیاری را در این زمینه دریافت کرده است. وی افزود: شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر امورخارجه عربستان سعودی و بدر‌ البوسعیدی، وزیر امورخارجه جدید عمان در صدور بیانیه اتحادیه عرب، سهم فعالی داشتند و البته نشست وزرای خارجه کشورهای عربی در ماه سپتامبر آینده با استناد بر همین بیانیه برگزارش خواهد شد.

احمد مجدلانی از توصیف اقدام فلسطین به عنوان یک "واکنش" خودداری کرده و افزود: قبل از اعلام پیمان صلح امارات متحده عربی و اسرائیل، هیچ کسی از این مسئله آگاهی نداشت و تردیدی نیست که فلسطین در حال حاضر در تلاش برای محدود کردن خسارت‌ها و متوقف کردن روند عادی‌سازی روابط با اسرائيل است و از ابوظبی خواسته است از پیمانی که با اسرائیل امضا کرده است، عقب‌نشینی کند.

از سوی دیگر، غسان الخطیب، نویسنده و تحلیلگر سیاسی گفت: داوری در مورد موفقیت راهبرد فلسطین برای متوقف کردن روند عادی‌سازی روابط، هنوز بسیار زود است. وی افزود: ما تازه در برابر تلاش‌های آمریکا و اسرائيل برای گسترش دایره عادی‌سازی روابط با اسرائيل قرار گرفته ایم، هرچند شماری از کشورهای عربی و فلسطین نیز تلاش‌های خود را برای جلوگیری از روند عادی‌سازی روابط با اسرايل آغاز کرده اند.

غسان الخطیب گفت: گزینه‌های که فلسطین به آن‌ها دسترسی دارد، بسیار اندک است و در چارچوب تعهد به تصمیمات اتحادیه عرب، لزوم وحدت موضع کشورهای عربی در برابر اسرائیل و هشدار نسبت به فروپاشی ساختار سیاسی اعراب در منطقه، در صورت نادیده گرفتن این تصمیمات، محدود می‌شود. وی تأکید کرد که فلسطین تماس‌های گسترده که فراخور وضعیت دشوار کنونی باشد، با کشورهای عربی ندارد و در واقع، فلسطین تا به حال نتوانسته است اقدامات جدی را برای جلوگیری از روند عادی‌سازی روابط با اسرائیل آغاز کند.