نشست کمیسیون مشترک برجام با شرکت عباس عراقچی معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در وین برگزار شد. هلگا اشمید، دبیرکل سرویس اقدام خارجی اروپا در کنار آقای عراقچی، ریاست این نشست را بر عهده داشت.
پیش از آغاز نشست، آقای عراقچی از امضاکنندگان باقی مانده برجام خواست تا در برابر «یکجانبه‌گرایی» آمریکا بایستند. او گفت که این نشست اهمیت چشمگیری دارد، زیرا همزمان است با تلاش‌های ایالات متحده برای بازگرداندن تحریم‌های سابق شورای امنیت سازمان ملل و نابود کردن برجام. او همچنین به مخالفت اعضای شورای امنیت با پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی آمریکا علیه ایران اشاره کرد.
او گفت: «تلاش‌های آمریکا در نیویورک قطعا موضوعی مهم در این نشست خواهد بود، و ما امیدواریم که کمیسیون مشترک برجام بتواند به موضعی واحد برسد و تصمیم‌هایی در باره ادامه راه و مقابله با آمریکا در تلاش برای نابودی برجام بگیرد.»
در کمیسیون مشترک برجام، بریتانیا، آلمان، فرانسه، چین و روسیه شرکت داشتند. خانم اشمیت گفت که طرفین در حفظ برجام توافق دارند. میخائیل اولیانوف، سفیر روسیه در اتریش، درتوییتی نوشت: «نشست امروز کمیسیون مشترک برجام در وین نشان داد که امضاکنندگان برجام کاملا به توافق هسته‌ای [با ایران] پای‌بند هستند و مصممند نهایت تلاش خود را برای حفظ آن به کار گیرند.»
هفته گذشته مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، در دو توییت پیاپی، هشدار داد که اگر شورای امنیت سازمان ملل متحد تا روز ۲۰ سپتامبر بازگشت کل تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را تصویب نکند، آمریکا «مکانیسم ماشه» را به کار خواهد انداخت.
آقای پمپئو در توییت اول خود نوشت: «هفته گذشته، پس از آن که شورای امنیت نتوانست وظیف خود در قبال حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را انجام دهد، ایالات متحده فرایندی سی روزه را برای بازگرداندن تقریبا تحمای تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران را شروع کرد. این تحریم‌ها نیمه‌شب ۲۰ سپتامبر به وقت گرینویچ به جای خود بازخواهند گشت.»
اندکی بعد، وزیر خارجه آمریکا در توییت دیگری نوشت: «اگر هر یک از اعضای شورای امنیت سازمان ملل قطعنامهای برای ادامه تعلیق تحریم‌ها پیشنهاد کند، ایالات متحده با آن مخالفت خواهد کرد. اگر قطعنامهای پیشنهاد نشود، تحریم‌ها به هر حال روز ۲۰ سپتامبر دوباره برقرار خواهد شد. این چیزی است که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت می‌گوید.» آقای پومپئو در توییت خود، تصویری از ماده ۱۲ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت پست کرد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
روز 25 مرداد، شورای امنیت سازمان ملل متحد به درخواست آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران (که قرار است در ماه اکتبر منقضی شود) رای منفی داد. از میان ۱۵ عضو این شورا تنها آمریکا و جمهوری دومینیکن به قطعنامهای که این تحریم‌ها را تمدید می‌کرد رای مثبت دادند. روسیه و چین رای منفی و ده عضو دیگر، از جمله آلمان، فرانسه و بریتانیا رای ممتنع دادند.
پنجشنبه دو هفته پیش، دولت آمریکا پیش‌نویس قطعنامهای برای بازگشت تحریم‌ها و فعال کردن مکانیسم ماشه را به شورای امنیت تسلیم کرد، اما اعضای شورای امنیت با آن مخالفت کردند. .
مقام‌های ایران گفته‌اند از آنجا که آمریکا به طور یک‌جانبه از توافق هسته‌ای موسوم به برجام خارج شده، نمی‌تواند به مکانیسم ماشه که یکی از شرایط آن توافق است، استناد کند.
روز ۱۴ ژانویه، امضاکنندگان اروپایی برجام یعنی فرانسه، بریتانیا و آلمان، در بیانیه‌ای مشترک رسما از فعال شدن سازوکار رفع اختلاف در توافق برجام خبر دادند. در این بیانیه آمده‌بود: «با توجه به اقدامات انجام شده توسط ایران، ما انتخاب دیگری به جز توسل به کمیسیون مشترک در چارچوب سازوکار حل اختلاف نداریم». این بیانیه در پی اعلام مرحله پنجم کاهش تعهدات ایران به برجام صادر شد. مرحله نهایی سازوکار حل اختلاف، مکانیسم ماشه، یا بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران است.
طرف‌های اروپایی تا کنون گفته‌اند که به رغم ناخشنودی از رفتار ایران، هنوز به برجام پای‌بند هستند و به کارزار «فشار حداکثری» دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، نمی‌پیوندند.
دو هفته پیش، در پی سفر رافائل گروسی به ایران، دولت جمهوری‌‌اسلامی و آژانس بین المللی انرژی اتمی با انتشار بیانیه‌ای مشترک اعلام‌کردند که «ایران به طور داوطلبانه به دو مکان مورد نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دسترسی داده است.
در متن بیانیه آمده بود که «بعد از مشورت‌های فشرده دوجانبه، ایران و آژانس در خصوص حل و فصلِ توأم با حسن نیت موضوعات مشخص شده توسط آژانس در ارتباط با اجرای پادمان به توافق رسیدند».
در این بیانیه تاکید شده بود که ایران به طور داوطلبانه به دو مکان مشخص شده توسط آژانس دسترسی داده، و فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس را برای حل و فصل این موضوعات تسهیل خواهد کرد».
در این بیانیه درباره تاریخ «دسترسی‌های آژانس و فعالیت‌های راستی آزمایی» گفته شده بود که «تاریخ‌های مربوط به دسترسی‌های آژانس و فعالیت‌های راستی آزمایی، مورد توافق قرار گرفته است».
