غیبت فلسطین در نشست مجمع گاز شرق دریای مدیترانه

فلسطین به دلیل قطع رابطه و تصمیمی که حدود ۵ ماه پیش به منظور توقف هرگونه همکاری با اسرائیل گرفت، از حضور در مراسم تبدیل "مجمع گاز شرق دریای مدیترانه" به یک سازمان منطقه‌ای خودداری کرد، به ویژه این‌که درخواست‌های زیادی برای خروج نهایی فلسطین از این سازمان شده تا همکاری فلسطین با این مجمع به عنوان نشانه‌ای برای پذیرش توافق صلح با اسرائیل توجیه نشود.

افزون بر آن، غیبت فلسطین در این نشست، می‌تواند با درنظرداشت نزدیکی میان فلسطین و ترکیه، نوعی همسویی با سیاست آنکارا تلقی شود که مخالف این سازمان است و آن را تلاشی برای حذف ترکیه از معادلات انرژی در شرق دریای مدیترانه می‌داند. با این حال، چندین مقام فلسطینی تأکید کردند که این مسئله هیچ پیوندی به روابط فلسطین با آنکارا نداشته و دلیل اصلی آن، عدم تمایل فلسطین به حضور در نشستی بود که اسرائیل در آن شرکت داشته باشد.

در همین حال، یکی از مقامات وزارت امور خارجه فلسطین اظهار داشت که فلسطین بخشی از توافقنامه تأسیس این مجمع است و توافقنامه تبدیل آن را به یک سازمان منطقه‌ای، به صورت جداگانه و در زمان مناسب به امضا می‌رساند. وی ضمن تأکید بر این که "ما از این سازمان خارج نخواهیم شد."، افزود که این سازمان "حقوق دولت فلسطین را از منابع طبیعی در منطقه اقتصادی در سواحل نوار غزه مورد تأیید قرار می‌دهد."

در حالی‌که در ۳۰ ماه ژوئن گذشته، کابینه فلسطین پیوستن به این مجمع را که شامل کشورهای اردن، اسرائیل، مصر، یونان، ایتالیا و قبرس می شود،  به تصویب رساند، اما کمیته ملی فلسطین برای تحریم اسرائیل خواستار عدم امضای توافقنامه تشکیل این سازمان منطقه‌ای شده و خاطرنشان کرد که این امر می‌تواند باعث تقویت وابستگی اقتصادی به اسرائیل شود و مسئله عادی‌سازی رسمی روابط اعراب با اسرائیل را بپوشاند.

این کمیته با اشاره به اینکه "در اسناد سازمان گاز شرق دریای مدیترانه هیچ اشاره‌ای به حقوق مردم فلسطین به منابع گازی نشده است"، افزود که حضور فلسطین با اسرائیل در این سازمان نه تنها به اشغالگری جنبه قانونی می‌دهد، بلکه حقوق ملت فلسطین را به منابع طبیعی تضعیف می‌کند.

همچنان، احمد مجدلانی، عضو کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین در صحبتی که با ایندیپندنت عربی داشت، گفت: به تعویق انداختن امضای توافقنامه تبدیل "مجمع گاز شرق دریای مدیترانه" به یک سازمان منطقه‌ای‌، به دلیل قطع روابط با اسرائیل صورت گرفته است و هیچ ربطی به ترکیه ندارد، وی افزود که فلسطین عضو بنیانگذار این سازمان است و این نهاد، حقوق فلسطینیان را در زمینه ثروت‌های مدیترانه تضمین می‌کند.

مجدلانی هرگونه تصمیم رسمی فلسطین را در تغییر ائتلاف‌های منطقه‌ای انكار كرده و خاطرنشان کرد که دولت فلسطین سیاست محورهای منطقه‌ای را کاملا رد می‌كند و به هیچ محور منطقه‌ای پیوند نداشته و نخواهد داشت.

در ارتباط به روابط فزاینده فلسطین با آنکارا، احمد مجدلانی گفت: این امر به دلیل اوضاع کنونی فلسطین است و از آن‌جا که جنبش فتح تمایل به پایان بخشیدن به اختلافات داخلی دارد و آنکارا با جنبش حماس روابط ویژه‌ای دارد، فلسطین سعی می‌کند در همکاری ترکیه، به ناسازگاری‌های داخلی پایان دهد. وی افزود: انتخاب کنسولگری فلسطین در استانبول به عنوان محل گفت‌وگو میان فتح و حماس با در نظرداشت همین ویژگی صورت گرفته است.

از سوی دیگر، نبیل عمرو، یکی از وزرای پیشین فلسطین، در صحبتی که با ایندیپندنت عربی داشت، گفت: فلسطین هرگز از اتحادی که با کشورهای مصر، عربستان سعودی و اردن دارد، بیرون نخواهد شد. وی تأکید کرد که نه‌تنها هیچ تصمیم و توجیهی برای این اقدام وجود نداشته بلکه رهبری فلسطین قادر به اتخاذ چنین تصمیمی نیست. نبیل عمرو، خاطرنشان کرد که ترکیه با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی که دارد نمی‌تواند برای فلسطین به هیچ صورتی جایگزین کشورهای مصر، عربستان سعودی و اردن شود و همکاری ترکیه با فلسطین در چارچوب حمایت معنوی و همبستگی سیاسی محدود می‌شود. وی اظهار داشت که مصر و اردن از غرب و شرق با فلسطین هم‌مرز هستند و خلیج فارس، همواره به عنوان منبع عظیمی از حمایت مالی مستقیم و غیرمستقیم برای فلسطینیان شناخته می‌شود.

در همین زمینه، امجد ابوالعز، استاد علوم سیاسی در دانشگاه آمریکایی در جنین، معتقد است که به تعویق انداختن امضای توافقنامه تأسیس سازمان گاز شرق مدیترانه به دلیل عدم تمایل تشکیلات خودگردان فلسطین برای حضور در موضع متناقض است، زیرا فلسطین از یک سو، مخالف توافقنامه‌های امضاشده میان شماری از کشورهای عربی و اسرائیل است و از سوی دیگر، روابط خود را با تل‌آویو قطع کرده است، بنابر این، فلسطین نمی‌تواند به یک سازمان منطقه‌ای بیپوندد که اسرائیل در آن سهم دارد.

ابوالعز گفت: در واقع، سازمان گاز شرق مدیترانه برای جلوگیری از گسترش نفوذ ترکیه در شرق دریای مدیترانه تشکیل شده است و فلسطین که در حال حاضر هیچ توانایی برای بهره‌برداری از منابع گازی در سواحل غزه را ندارد، نمی‌تواند هیچ نقشی در این تنش و درگیری داشته باشد.