دانشمندان سیاره‌ای را کشف کرده‌اند که با مواد مذاب و گدازه پوشیده شده و به شکل عجیبی در حال ایجاد دومین جو دور خودش است تا از دست رفتن جو قبلی را جبران کند. این طور به نظر می‌رسد که این سیاره که GJ ۱۱۳۲ b نام دارد پیش از این، مشابه نپتون، جو نازکی از هیدروژن داشته است. هرچند حرارت رسیده از خورشیدی که این سیاره به دور آن می‌چرخد، هیدروژن و هلیوم آن را از بین برده است و آن را به یک هسته بدون پوشش در ابعاد و اندازه‌های زمین تبدیل کرده است.
با این حال، رخدادهایی که به دنبال آن اتفاق افتاده ستاره‌شناسان را حیرت‌زده کرده است. تلسکوپ فضایی هابل دریافته است که در این سیاره یک «جو ثانویه» شکل گرفته که شامل مولکول‌های هیدروژن، سیانید هیدروژن، متان و همچنین ذرات مه معلق آئروسل که شبیه به دود روی زمین است.
دانشمندان بر این باورند که هیدروژن موجود در جو اولیه این سیاره در پوشش گوشته یا جُبّه گدازه‌ای این سیاره جذب شده‌اند و طی مجموعه فرایندهای آتشفشانی آزاد شده‌اند و این لایه از گاز جو دوم را شکل داده‌اند.
ریسا استرلا یکی از نویسندگان این مقاله در مرکز پیشرانش جت ناسا (JPL) می‌گوید: «خیلی هیجان‌انگیز است، زیرا ما فکر می‌کنیم جوی که درحال حاضر داریم می‌بینیم یک جو ثانویه است که دوباره بازتولید شده است. ما در ابتدا فکر می‌کردیم این گونه سیارات که به شدت در معرض پرتو هستند ممکن است گزینه چندان مطلوبی برای بررسی نباشند زیرا تصور می‌کردیم که جو خود را از دست داده‌اند. اما به رصدهای موجود که هابل از این سیاره انجام داده نگاه کردیم و گفتیم: اوه! نه! در آن جا جو وجود دارد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سیاره GJ ۱۱۳۲ b شباهت‌های آشکاری نیز با سیاره زمین دارد - هر دوی این سیارات ابعاد مشابه دارند و تقریبا چهار و نیم میلیارد سال از عمرشان گذشته است، جوی دارند که در آن هیدروژن غالب است و حتی می‌توانند فشار جوی نزدیک به سطح داشته باشند.
اگرچه نزدیک بودن مدار GJ ۱۱۳۲ b به معنای آن است که خورشید آن که یک کوتوله قرمز است آن را بریان و داغ می‌کند. موضوعی که با در نظر گرفتن نیروهای گرانشی شامل گرمایش جزر و مدی، بدتر هم می‌شود. این مساله زمانی اتفاق می‌افتد که انرژی از چرخش و مدار یک سیاره به شکل حرارت در روی سیاره پراکنده می‌شود.
از آن جایی که GJ ۱۱۳۲ b مداری بیضوی دارد، از طرف نیروی گرانشی، کشیده و فشرده می‌شود. این مساله گوشته یا جُبّه را در حالت مایع نگاه می‌دارد و باعث تداوم فعالیت‌های آتشفشانی آن می‌شود. به همین ترتیب، پوسته سردتر این سیاره ممکن است فقط صدها متر ضخامت داشته باشد - به مراتب نازک‌تر از آن که بتواند کوه داشته باشد- و این پوسته می‌تواند مانند پوسته تخم مرغ ترک بخورد.
مارک سوین یکی از نویسندگان این مقاله از آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا می‌گوید: «چه تعداد از سیارات سنگی زمین‌سان در آغاز سیاره سنگی نبوده‌اند؟ برخی از آن‌ها ممکن است به شکل سیارات زیرنپتونی شروع شده باشند و با سازوکارهایی که جو اولیه یا فوتوتبخیر می‌کند، به سیاره سنگی زمین‌سان تبدیل می‌شوند. این فرایند در مراحل اولیه شکل‌گیری یک سیاره رخ می‌دهد و زمانی که ستاره آن داغ‌تر است.
سپس با سرد شدن ستاره، سیاره در آن جا مستقر می‌شود. بنابراین شما سازوکاری را دارید که با آن می‌توانید جو را در همان صد میلیون سال اول آماده کنید و سپس همه چیز آرام و مستقر می‌شود و اگر شما بتوانید جو را بازتولید کنید ممکن است بتوانید آن را حفظ کنید.»
یافته‌های این تیم پژوهشی در مجله علمی آسترونومیکال منتشر شده است.
© The Independent
