منابع آگاه در ارگ ریاست‌جمهوری افغانستان خبر داده‌اند که اشرف غنی، رئیس‌جمهور این کشور، طرح آمریکا برای آینده افغانستان را رد کرده است و طرح خود مبنی بر برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری را در نشست استانبول مطرح خواهد کرد.

اواخر اسفندماه، زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه آمریکا برای صلح افغانستان، با یک طرح جدید به افغانستان آمد. او این طرح را به دولت افغانستان، گروه طالبان و سیاستمداران مستقل این کشور تحویل داد. بیشتر چهره‌های بیرون از قدرت، این طرح را تائید کردند. طالبان نیز با آن که این طرح را نه مستقیما تائید و نه  رد کرد، اما وعده داد که آن را بررسی خواهد کرد.

این طرح که عنوان «توافقنامه صلح افغانستان» را بر خود دارد، روندی سه مرحله‌ای برای ایجاد نظام آینده افغانستان، پیشنهاد می‌کند که شامل اصول رهنمودی برای آینده افغانستان، حکومت انتقالی صلح و نقشه راه سیاسی و آتش‌بس فوری و همه‌جانبه در افغانستان است. دولت افغانستان از همان آغاز با این طرح مخالفت کرد و رئیس‌جمهور غنی در سخنرانی‌های خود بارها تاکید کرد که به جز انتخابات، به هیچ شیوه سیاسی دیگری، قدرت را واگذار نخواهد کرد. حالا با توجه به نزدیک شدن زمان نشست استانبول که بسیاری به آن امید بسته‌اند، دولت افغانستان اعلام کرده که طرحی را آورده است که زمینه برگزاری انتخابات حتی در شش ماه را تضمین می‌کند.

هرچند جزئیات کامل این طرح هنوز مطرح نشده اما چند تن از منابع داخل ارگ به رسانه‌هایی چون رویترز گفته‌اند که این طرح در مقابل طرح آمریکا تهیه شده است و هنوز هم در حال کار روی آن هستند.

جالب اینجا است که طالبان نیز با این طرح تند و تهاجمی برخورد نکرده‌اند. نعیم وردک، سخنگوی تیم مذاکره‌کننده طالبان در دوحه، به بی‌بی‌سی گفته است که اگر در مورد طرح انتخابات زودهنگام در استانبول تصمیمی گرفته شود، آن گاه آنان مسائل دیگری را در این رابطه مطرح خواهند کرد.

این که طرح رئیس‌جمهور در مورد انتخابات زودهنگام در افغانستان پذیرفته ‌شود یا خیر، یک بحث است اما اساسا توانمندی کمیسیون انتخابات برای برگزاری چنین انتخاباتی است که هنوز محل ابهام و تردید است. در انتخابات گذشته، نوک پیکان انتقادها مستقیما متوجه کمیسیون انتخابات بود. بسیاری بر این باور بودند که علاوه بر آن که کمیسیون توان برگزاری انتخابات را ندارد، به شدت سلیقه‌ای و جانبدارانه عمل می‌کند. هر دو انتخابات ریاست‌جمهوری در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۹ با چالش نپذیرفتن نتیجه روبه‌رو شدند. حتی انتخابات مجلس در سال ۲۰۱۸ نیز دنیایی چالش و مشکل با خود داشته است. بنابراین پذیرش این که کمیسیون فعلی انتخابات، بانی برگزاری انتخابات شود، ناممکن می‌نماید و اگر قرار باشد کمیسیون انتخابات عوض شود و چهره‌های جدیدی این روند را به دست گیرند، آنگاه فرصت شش ماهه برای برگزاری انتخابات کافی نیست.

از سوی دیگر، به نظر نمی‌رسد طالبان با طرح برگزاری انتخابات زودهنگام موافقت کنند. طالبان به‌عنوان طرف اصلی منازعه در افغانستان، در کل با نفس انتخابات مخالف‌اند. به همین دلیل هم بحث حکومت موقت را پیش کشیده‌اند تا زیر چتر چنین حکومتی، حتی ساختار نظام را تغییر دهند. هرچند جامعه جهانی انتخابات را به‌عنوان اساس تعیین دولت در افغانستان پذیرفته و تاکنون نسبت به خواسته طالبان مقاومت کرده است، ولی حتی اگر طرح آمریکا برای آینده افغانستان، بازهم گزینه انتخابات را برای تعیین زعیم آینده افغانستان، پس از حکومت موقت، تعیین‌کننده دانسته باشد، بازهم این احتمال وجود دارد که برای رسیدن به صلح و ثبات در افغانستان، بخشی از ارزش‌های دموکراتیک قربانی شوند.

حتی اگر این مسائل را هم در نظر نگیریم و فرض بر تائید طرح رئیس‌جمهور برای برگزاری انتخابات باشد، بازهم شش ماه، زمانی بسیار اندک برای برگزاری گسترده انتخابات در افغانستان است.

در وضعیتی که بخش زیادی از سیاستمداران افغان موافقت خود را با ایجاد حکومت موقت در افغانستان اعلام کرده‌اند، حکومت فعلی افغانستان مسیر پرچالشی برای قبولاندن طرح خود مبنی بر برگزاری انتخابات زودهنگام به جامعه جهانی و حتی سیاستمداران افغان دارد و به همین دلیل باید از لابی قدرتمندی برای پذیرش جمعی طرح خود استفاده کند.