دخترکشی در ایران؛ وقتی پدر می‌کشد و قانون حمایت می‌کند

فاطمه سلطانی را پدرش در خیابان و مقابل چشم مردم نظاره‌گر، با ضربات چاقو کشت

فاطمه سلطانی، دختر جوانی که به دست پدرش کشته شد‌ــ هه‌نگاو 

هشدار: این گزارش حاوی جزئیاتی است که ممکن است برای برخی آزاردهنده باشد.

صبح پنجشنبه بیست‌وهشتم فروردین، دختری ۱۸ ساله به نام فاطمه سلطانی، ساکن اسلامشهر، در حالی‌ که عازم محل کارش بود، با ضربه‌های مکرر چاقوی پدرش کشته شد. پدری که با نقشه‌ قبلی به محل کار فاطمه رفته بود تا او را به قتل برساند و مدتی پیش از این جنایت، او، مادر و برادرش را از خانه بیرون کرده بود.

ویدیویی که از لحظه‌ کشته شدن فاطمه سلطانی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، عابران حیرت‌زده‌ای را نشان می‌داد که ضربه‌های بی‌امان پدر بر پیکر نیمه‌جان دختر را تنها تماشا می‌کنند؛ همانند جامعه و قوانین که در برابر این خشونت سکوت کرده‌اند.

پس از کشته شدن فاطمه، برخی رسانه‌ها نوشتند که بهانه‌ پدر برای این جنایت، استقلال مالی دخترش بود، اما امیرمحمد، برادر فاطمه، در گفتگویی با روزنامه هفت صبح از راز این جنایت پرده برداشت و گفت که خواهرش از خیانت پدر به مادرشان باخبر شده بود و چون او مادر را در جریان گذاشته بود، هدف غضب پدر قرار گرفت.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

امیرمحمد وقتی به محل حادثه رسید که فاطمه را داخل آمبولانس گذاشته بودند و گلویش پاره و آغشته به خون بود. فاطمه به بیمارستان نرسید و به ده‌ها دختری پیوست که در همین سال‌های اخیر به دست پدرانشان کشته شده‌اند.

دخترکشی در گوشه‌وکنار ایران

نهادهای رسمی جمهوری اسلامی هیچ آمار دقیقی از دخترکشی در مناطق مختلف ایران ارائه نمی‌دهند. به همین دلیل تنها آمار قابل‌استناد همان‌هایی است که به رسانه‌ها درز پیدا می‌کند. با جست‌وجوی عبارت «دخترکشی» در موتورهای جستجو، موارد متعددی از قتل دختران به دست پدران خشونتگر ظاهر می‌شود. برخی از این موارد از اردیبهشت سال گذشته تا اردیبهشت ۱۴۰۴ به شرح زیر است:

اوایل اسفند سال گذشته، دختری ۲۳ ساله در کرمانشاه، تنها به این دلیل که طلاق گرفته بود، به دست پدرش کشته شد.

در آذرماه، پدر مبینا زینی‌وند، دختری ۱۸ ساله در ایلام، او را با شلیک گلوله‌ کشت.

شهریورماه ۱۴۰۳، حدود چهار ماه پس از ناپدید شدن دختری ۱۶ ساله به نام هایده حسن‌زاده در سردشت، جنازه‌ او پشت سد شهر در حالی پیدا شد که یک بلوک سیمانی به پاهایش وصل کرده و دست، چشم و دهانش با چسب محکم بسته شده بود. پدر هایده مسئولیت قتل او را بر عهده گرفت.

پیش‌تر نیز خبر کشته شدن دختری ۱۲ ساله به نام محیا به دست پدر، برادر و عمویش با اسلحه شکاری خبرساز شد. طبق گزارش روزنامه‌ اعتماد این سه نفر پس از اطلاع از ارتباط محیا با پسری جوان، تصمیم به قتل او گرفتند.

در مرداد سال گذشته، گزارش قتل دختری به نام آمنه چوپانی به دست پدرش در سلماس منتشر شد. پدر سر آمنه را در سطل آب فرو کرد و سپس او را که نیمه‌جان شده بود، با دستانش خفه کرد.

در تیرماه، دختری ۱۹ ساله به نام حنا در شهرک ولی‌عصر تهران، به بهانه‌های «ناموسی» به دست پدرش کشته شد. رئیس پلیس پیشگیری در توجیه این قتل گفت که پدر از «روابط نامتعارف» دخترش مطلع شده بود. در همان ماه، دختری ۱۵ ساله به نام ژیلان در پیرانشهر با کلت کمری پدر به قتل رسید. روزنامه‌ اعتماد درباره‌ این دخترکشی نوشت: «پدر مقتول رفتاری بسیار خشونت‌آمیز داشت، چه با خانواده‌ی خود و چه با اهالی روستا.»

در اردیبهشت ۱۴۰۳، دختری ۲۹ ساله به نام معصومه و دختری ۱۶ ساله به نام ستایش در کوهدشت استان لرستان به دست پدرانشان کشته شدند. در همین ماه، شیروان ۲۴ ساله، اهل صفاییه در استان آذربایجان غربی نیز با انگیزه‌ «ناموسی» به دست پدرش به قتل رسید.

این‌ها تنها بخشی از دخترکشی‌هایی است که در یک سال اخیر رسانه‌ای شده‌اند. بسیاری دیگر از اخبار این‌چنینی یا اساسا منتشر نمی‌شوند یا تحت عنوان «خودکشی» توجیه می‌شوند.

قوانین زن‌ستیز و دخترکش

در سال ۱۳۹۹، پس از آنکه پدر رومینا اشرفی، نوجوان ۱۴ ساله‌ اهل تالش، سر دخترش را با داس برید و افکار عمومی را به‌شدت جریحه‌دار کرد، مقام‌های قضایی اشد مجازات برای او را وعده‌ دادند. با این حال، این پدر قاتل در نهایت تنها به ۹ سال حبس محکوم شد. در دادگاه، وقتی قاضی از او پرسید که چرا به جای کشتن مردی که با دخترت رابطه داشت، دخترت را کشتی؟ پاسخ داد: «اگر بهمن خاوری را می‌کشتم، قصاص می‌شدم.»

این روایت نشان می‌دهد که پدر رومینا با آگاهی از اینکه به دلیل قتل فرزند قصاص نمی‌شود، دست به این جنایت زد. او پیش‌تر از وکیلی دراین‌باره سوال کرده بود و می‌دانست که مجازات چنین قتلی تنها چند سال زندان است. دیگر پدران دخترکش نیز خبر دارند که با کشتن دخترانشان، مجازات سختی در انتظارشان نخواهد بود و این همان نقطه‌ای است که ناظران روی آن دست گذاشته‌اند و می‌گویند قانون از پدران قاتل «حمایت» می‌کند.

قوانین قضایی جمهوری اسلامی مبتنی بر فقه تنظیم شده‌اند. بر اساس این فقه، پدر و جد پدری بر فرزند ولایت دارند. در حالی که قتل عمد در جمهوری اسلامی مجازات قصاص دارد، طبق ماده‌ ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی، پدر از مجازات قصاص فرزند معاف است و در صورت قتل فرزند، تنها به سه تا ۹ سال زندان محکوم می‌شود.

کارشناسان حقوقی و مدافعان حقوق زنان بارها تاکید کرده‌اند که نبود قوانین بازدارنده به‌منزله چراغ سبز حکومت برای دخترکشی و زن‌کشی در سراسر ایران است. با این‌ حال، جمهوری اسلامی نه‌‌تنها برای تصویب قوانین حمایتی هیچ اقدامی انجام نمی‌دهد، بلکه از زنان و دختران در برابر خشونت‌های خانگی نیز اقدام حمایتی موثری نمی‌کند.