پس از اینکه رئیس ستاد مقابله با کرونای تهران در روز چهارشنبه ۱۲ خرداد گفت: «مغناطیسی شدن بدن افراد بعد از تزریق واکسن کرونا مبنای علمی ندارد»، کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو هم در رشته توئیتی نوشت: «بدن برخی افراد می‌تواند کم و بیش فلزات بخصوص آهن را به خود جذب کند و این موضوع هیچ ربطی به واکسن ندارد.» رئیس ستاد مقابله با کرونا و سخنگوی سازمان غذا و دارو درباره اینکه واکسن‌های تولید ایران حاوی آلومینیوم هستند یا خیر هیچ توضیحی ندادند اما متخصصان می‌گویند برخی واکسن‌های چینی علیه کرونا حاوی آلومینیوم هستند که البته مقدار آن به مراتب کمتر از آن چیزی است که انسان روزانه استفاده می‌کند.

در روزهای گذشته مطالب و ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که در آن‌ها برخی افراد مدعی می‌شوند واکسن‌ها حاوی فلزاتی مثل آلومینیوم هستند و به بدن آسیب می‌رسانند. ویدیوها و مطالبی که از هفته‌ها پیش در دیگر کشورها آغاز شده بود و در روزهای گذشته موج آن به ایران نیز رسید. در این ویدیوها به مردم توصیه می‌شود از واکسن زدن پرهیز کنند چون برای سلامتی آن‌ها ضرر دارد.

بر اساس آمار رسمی حدود چهار میلیون نفر در جهان بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان باخته‌اند و درحالی‌که همچنان این بیماری قربانی می‌گیرد، متخصصان تنها راه نجات از آن را واکسن می‌دانند. واکسنی که مردم جهان ماه‌ها انتظار آن را کشیدند و حالا که در چرخه تولید و تزریق قرار گرفته و امیدها برای بازگشت به زندگی عادی افزایش یافته ادعای برخی مبنی بر اینکه واکسن‌ها حاوی فلزات هستند و خاصیت مغناطیسی در بدن ایجاد می‌کنند موجی از نگرانی عمومی را ایجاد کرده است.

مدعیان می‌گویند واکسن‌های کوید-۱۹ حاوی آلومینیوم، ماده‌ای سمی هستند که وارد مغز می‌شوند و به بدن آسیب می‌رساند اما نتایج بررسی خبرگزاری آسوشیتدپرس نشان می‌دهد که این ادعا نادرست و واکسن‌هایی که مجوز استفاده اضطراری را در ایالات‌متحده دریافت کرده‌اند فاقد هرگونه آلومینیوم هستند ولی واکسن‌های چینی و برخی از واکسن‌هایی که علیه دیگر بیماری‌ها استفاده می‌شوند مقادیر بسیار کمی آلومینیوم دارند که آن نیز برای ایجاد ایمنی است و به گفته متخصصان در مقایسه با آنچه انسان در زندگی روزمره استفاده می‌کند بسیار ناچیز است.

سابقه استفاده از آلومینیوم در واکسن به دهه ۱۹۳۰ بازمی‌گردد که با هدف تقویت سیستم ایمنی بدن انجام می‌شد. طبق اعلام مرکز آموزش، بیمارستان کودکان فیلادلفیا مقدار آلومینیوم موجود در یک واکسن، معادل مقدار آلومینیوم موجود در یک لیتر شیر است.

در هفته‌های گذشته ویدیویی بیش از ۲۰۰ هزار مرتبه در اینستاگرام به اشتراک گذاشته شد که در آن یک پزشک مدعی می‌شود آلومینیوم موجود در واکسن‌ها خطرناک است. او می‌گوید ماده موجود در واکسن‌های کرونا به مغز آسیب وارد کرده و در بدن اختلال ایجاد می‌کند.

این ویدیو و مطالب و ویدیوهای مشابه که به طور گسترده در یوتیوب و اینستاگرام به اشتراک گذاشته می‌شوند نگرانی مردم را برای تزریق واکسن در پی داشته‌اند و این در حالی است که همچنان نقاط بسیاری از جهان با مرگ و میر ناشی از کرونا دست به گریبان هستند و بسیاری از کشورهای فقیر امکان دسترسی به واکسن را ندارند اما در برخی کشورها کمپین‌هایی برای مبارزه با واکسن شکل گرفته است. انتشار گسترده ویدیوهای ضد واکسن در اینستاگرام در حالی انجام شد که فیس‌بوک سال گذشته متعهد شده بود محتواهای ضد واکسن را حذف کند و اجازه انتشار به آن‌ها ندهد. ادامه این وضعیت باورهای غلط درباره واکسن و ادامه مرگ و میر و ابتلا به کرونا را در پی خواهد داشت.

دکتر «کریستوفر گیل»، متخصص بیماری‌های عفونی و استاد دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه بوستون ، با رد ادعاهای مطرح شده درباره آلومینیوم موجود در واکسن‌ها به آسوشیتدپرس گفت  که آلومینیوم، موجود در واکسن‌ها «برای کمک به ایمنی بدن است و هیچ ضرری برای بدن ندارد.» به گفته دکتر گیل «مقدار آلومینیوم موجود در یک واکسن معمولی بسیار ناچیز و حدود هزار برابر کمتر از آن چیزی است که در زندگی معمولی مصرف می‌کنیم.» گفته‌های او را دکتر «پاول اوفیت» ، متخصص نیز تائید کرده و می‌گوید آلومینیوم موجود در واکسن به مراتب کمتر از مقدار آلومینیومی است که روزانه می‌خوریم، می‌نوشیم و لمس‌ می‌کنیم.»

به گفته دکتر گیل، واکسن‌هایی که مجوز استفاده اضطراری، در ایالات‌متحده را گرفتند آلومینیوم ندارند و برخی واکسن‌های چینی کرونا و واکسن‌هایی که از هپاتیت، دیفتیری، کزاز و سیاه‌سرفه محافظت می‌کنند حاوی مقدار بسیار کمی آلومینیوم هستند که هیچ ضرری برای بدن ندارند.

واکسن‌های ایرانی کرونا در مرحله مطالعات بالینی قرار دارند و قرار است به زودی مجوز استفاده اضطراری برای آن‌ها صادر شود، هنوز اطلاعات موثقی درباره میزان آلومینیوم موجود در این واکسن‌ها در دست نیست ولی دبیر کمیته علمی کوید-۱۹ در ایران گفته که این کمیته به دنبال یافتن دلیل علمی «خاصیت آهنربایی» در ناحیه تزریق واکسن کرونا است. حمید سوری نیز محتوای ویدیو‌های منتشر شده در فضای مجازی مبنی بر اینکه در ساخت واکسن از آهن و جیوه استفاده می‎شود را تکذیب کرده و به تسنیم گفت: «در واکسن کرونا ممکن است مقدار ناچیزی آلومینیوم وجود داشته باشد که این ماده نیز خاصیت آهن‌ربایی ندارد.»