رئیس ستاد انتخابات کشور میزان مشارکت مردم در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری را بین ۳۷ تا ۴۷ درصد اعلام کرد. پیشتر مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، نیز میزان مشارکت مردم را ۴۱ درصد اعلام کرده بود. این در حالی است که نظرسنجی‌های نهادهای غیررسمی و غیرحکومتی نشان می‌دهد اکثریت مردم قصد شرکت در انتخابات را ندارند؛ برای نمونه ۵۵ درصد جامعه آماری، نظرسنجی تلویزیون ایران‌ اینترنشنال و ۷۵ درصد از پاسخ‌دهندگان نظرسنجی ققنوس اعلام کرده‌اند که در انتخابات شرکت نمی‌کنند.

در حالی‌ که کمتر از یک هفته تا برگزاری انتخابات دوره سیزدهم ریاست‌جمهوری باقی‌مانده، نگرانی درباره مشارکت مردم تبدیل به یک چالش جدی برای حکومت شده است. حتی مناظره‌های انتخاباتی نامزدها نیز نتوانسته در تصمیم اکثریت مردم تاثیر بگذارد. کما اینکه درصد چشمگیری از پاسخ‌دهندگان به نظرسنجی‌های داخلی و خارجی اعلام کرده‌اند مناظره‌ها را دنبال نکرده‌اند و بسیاری از آن‌ها نیز پس از مشاهده مناظره‌ها برای شرکت نکردن در انتخابات مصمم‌تر شده‌اند.

با این حال مسئولان و نهادهای نظرسنجی حکومتی سعی دارند میزان مشارکت مردم در انتخابات را چشمگیر اعلام کنند.

جمال عرف، معاون سیاسی وزیر کشور و رئیس ستاد انتخابات، در نشست خبری خود در روز دوشنبه ۲۴ خردادماه از مشارکت ۳۷ تا ۴۷ درصدی مردم در انتخابات بر اساس داده‌های نظرسنجی‌های فضای مجازی خبر داد و درباره اختلاف ۱۰ درصدی نیز گفت: «از دستگاه‌های نظرسنجی دعوت کرده و درباره این اختلاف سوال کرده‌ایم. باز هم با آن‌ها جلسه داریم تا ستاد انتخابات به عدد دقیق‌تری از میزان مشارکت و احتمال کشیده شدن انتخابات به دور دوم برسد.»

مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) نیز از مشارکت ۴۱ درصدی شهروندان در انتخابات پس از مناظره دوم خبر داده است.

مرکز افکارسنجی ایسپا در فاصله شهریور سال ۱۳۹۹ تا ۲۰ خرداد ۱۴۰۰ در موج‌های نظرسنجی ده‌گانه میزان مشارکت مردم را بررسی کرده است. ایسپا براساس نتایج موج دهم نظرسنجی خود اعلام کرده که ۴۱ درصد پاسخ‌دهندگان در انتخابات شرکت می‌کنند و این در حالی است که پاسخ ۶۳ درصد آن‌ها به این سوال که «آیا مناظره دوم را دیدید؟» منفی بوده است.

واحد افکارسنجی کیو، مرکز دیگری است که اعلام کرده یافته‌های پیمایش ملی کیو نشان می‌دهد که حدود ۵۳ درصد از افراد بالای ۱۸ سال، تصمیم به مشارکت در انتخابات ریاست‌جمهوری دارند. این مرکز با در نظر گرفتن ضریب محافظه‌کاری در نظرسنجی‌های تلفنی پیش‌بینی کرده میزان مشارکت حدود ۴۳ درصد (با حاشیه خطای ۴ درصد) باشد.

نتایج نظرسنجی کیو نیز حکایت از آن دارد که ۳۲ درصد از مردم مناظره دوم را ندیده‌اند ولی حدود ۱۴ درصد آن‌ها اخبار آن را پیگیری کرده‌اند. همچنین بنا به این نظرسنجی ۴۵ درصد مردم نه مناظره اول را تماشا کردند و نه تمایلی به پیگیری اخبار آن داشتند.

مرکز افکارسنجی کیو از مشارکت ۴۳ درصدی خبر داده و ایسپا نیز پیش‌بینی کرده که ۴۱ درصد مردم در انتخابات شرکت می‌کنند اما رئیس ستاد انتخابات کشور با استناد به داده‌های نظرسنجی‌های موجود مدعی مشارکت ۳۷ تا ۴۷ درصدی شهروندان در انتخابات شده است. اما مساله این است که حتی اگر میزان اعلام‌شده از سوی ایسپا، کیو و رئیس ستاد انتخابات به واقعیت نزدیک هم باشد باز میزان مشارکت در انتخابات کمتر از ۵۰ درصد است و این در حالی است که نظرسنجی‌ نهادهای غیرحکومتی و مستقل نشان می‌دهد که جمعیت آماری افرادی که تمایلی به شرکت در انتخابات ندارند بیش از این‌هاست.

تلویزیون ایران اینترنشنال روز ۲۶ اردیبهشت‌ماه نتایج نظرسنجی خود را از شهروندان منتشر کرد؛ بر اساس این نظرسنجی ۵۵ درصد از جامعه آماری اعلام کرده بودند که در انتخابات شرکت نخواهند کرد. همچنین ۹۵ درصد از پاسخ‌دهندگان به نظرسنجی «پروژه ققنوس» نیز اعلام کردند که در انتخابات شرکت نمی‌کنند.
داده‌های نظرسنجی گروه مطالعات افکارسنجی ایرانیان (گمان) نیز که در فاصله بین ۱۲ تا ۲۶ اردیبهشت‌ماه منتشر شد نشان می‌دهد ۷۵ درصد مردم تصمیم ندارند رای بدهند.

در این نظرسنجی بیش از ۸۰ هزار پاسخ‌دهنده شرکت کردند. که حدود ۷۵ درصد آن‌ها گفتند در انتخابات ریاست‌‌جمهوری پیش رو در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ رای نخواهند داد، حدود ۱۸ درصد به‌ طور قطعی رای خواهند داد و ۶ درصد هنوز تصمیم قطعی نگرفته‌اند.

بنا به نتایج این نظرسنجی، حدود ۷۱ درصد کسانی که رای نمی‌دهند، «آزاد و موثر نبودن انتخابات در جمهوری اسلامی» را دلیل رای ندادن عنوان کرده‌اند. همچنین حدود ۷ درصد کسانی که رای نمی‌دهند، علت عدم مشارکت را «رد صلاحیت» نامزد موردنظرشان عنوان کرده‌اند. حدود ۲ درصد هم اعلام کرده‌اند که به دلیل «کرونا و خطر‌های سلامتی حضور در صف رای‌گیری» در انتخابات شرکت نمی‌کنند.

کمتر از یک هفته تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری زمان باقی‌مانده ولی همچنان تنور انتخابات گرم نشده و با وجود همه وعده‌ها همچنان درصد بسیاری از مردم قصد شرکت در انتخابات ندارند. نگرانی از به خطر افتادن مشروعیت نظام تا حدی است که مراجع تقلید نزدیک به حاکمیت نیز حکم به واجب بودن شرکت در انتخابات می‌دهند اما مردمی که مشکلات فزاینده از جمله تحریم، تورم، تنگناهای اقتصادی و بحران بیکاری آن‌ها را به ستوه آورده حالا دیگر از حکومت قطع امید کرده و قصد دارند راه خود را از آن جدا کنند. نتیجه نظرسنجی ایسپا در بهمن سال ۱۳۹۸ نشان داده بود که دلیل اصلی مردم برای شرکت نکردن در انتخابات، «ناامیدی از تاثیرگذاری انتخابات در بهبود وضعیت کشور» بوده و این در حالی است که از سال ۱۳۹۸ تاکنون و به خصوص پس از بحران کرونا و تشدید تحریم‌ها ناکارآمدی دولت و سیستم اجرایی کشور در حل مشکلات عمومی به مردم اثبات شده است.