با ادامه یافتن همه‌گیری ویروس کرونا، مقامات بهداشتی روی اهمیت واکسن‌های کووید-۱۹ تاکید می‌کنند تا از اکثر آمریکاییان، و نیز سایر جهانیان در برابر این ویروس جدید محافظت شود.

بنا به اطلاعات مرکز پیشگیری و کنترل بیماری ایالات متحده، تاکنون ۱۵۸ میلیون آمریکایی یا ۴۷.۷ درصد از جمعیت کشور، حداقل یک دوز از واکسن کووید-۱۹ را دریافت کرده‌اند و ۱۲۴ میلیون آمریکایی یا ۳۷.۵ درصد، کاملا علیه ویروس واکسینه شده‌اند. 

مقامات بهداشتی اکنون باید به کسانی که درباره واکسن تردید دارند، رجوع کنند تا کشور به هدف خود در مصونیت جمعی دست یابد. اما برخی افراد هنوز سوالاتی درباره ایمنی و کارآمدی واکسن‌ها دارند.

در ادامه، ایندیپندنت به برخی از رایج‌ترین پرسش‌ها درباره واکسن‌های کووید-۱۹ پاسخ داده است.

آیا واکسن کووید از طرف اداره غذا و داروی ایالات متحده تایید شده است؟

یکی از سوالات رایج در میان افرادی که به واکسن‌ تردید دارند، تفاوت میان مجوز استفاده اضطراری اداره غذا و دارو با تایید کامل واکسن‌های کووید-۱۹ از طرف این سازمان است.

در حال حاضر سه شرکت داروسازی مجوز استفاده اضطراری برای واکسن‌های کووید-۱۹ خود را دریافت کرده‌اند: فایزر/بایون‌تک، مدرنا، و جانسون‌اند‌جانسون.

معمولا یک سال یا بیشتر طول می‌کشد تا اداره غذا و دارو یک دارو را کاملا تایید کند. اما شیوع همه‌گیری، این سازمان بهداشتی فدرال را ترغیب کرد که برای واکسن‌های کووید-۱۹ سه شرکت مذکور جواز استفاده اضطراری اعطا کند. مجوز استفاده اضطراری به شرکت‌ها اجازه داد تا با جمع‌آوری تنها دو هفته اطلاعات بالینی، برای دریافت مجوز درخواست دهند.

اداره غذا و دارو در تارنمای خود نوشت: «به منظور آن‌که جواز استفاده اضطراری برای واکسنی صادر شود، باید اطلاعات کافی تولید آن واکسن موجود باشد تا مطمئن شویم که کیفیت تولید آن یکدست است، و اداره غذا و دارو باید تشخیص دهد منافع شناخته شده و احتمالی واکسن بر خطرات بالقوه آن می‌چربد.»

البته این سازمان بهداشتی فدرال همواره گفته است که ایمنی استانداردها در صدور مجوز استفاده اضطراری برای واکسن‌های موجود کووید-۱۹ کاهش نیافته است.

این سازمان گفت:‌ «واکسن‌های کووید-۱۹ تحت روند طراحی تولید سختگیرانه‌ای قرار دارند که شامل شرکت ده‌ها هزار نفر داوطلب در آزمایش‌های آن‌ها است تا اطلاعات بالینی، غیر بالینی، و تولیدی مورد نیاز جمع‌آوری شود.»

فایزر پیش‌تر در ماه جاری میلادی گفت برای تایید کامل واکسن کووید-۱۹ خود برای استفاده در افراد بزرگ‌تر از ۱۶ سال، به اداره غذا و دارو درخواست داده است. مدرنا هم گفت طی چند هفته آینده برای اخذ تایید کامل درخواست خواهد کرد.

اگر این شرکت‌ها تایید مذکور را بگیرند، می‌توانند واکسن‌ خود را مستقیما به مشتریان ارائه کنند و احتمالا قیمت واکسن‌ آن‌ها تغییر خواهد کرد. در حال حاضر با کمک دولت فدرال، واکسن‌ها برای آمریکاییان مجانی است.

این تایید همچنین اجازه می‌دهد که واکسن‌ها بعد از پایان همه‌گیری هم در بازار باقی بمانند، چون دیگر نیازی به جواز «اضطراری» ندارند.

آیا برای زنان باردار ایمن است که واکسن کووید بزنند؟

وقتی واکسن‌های کووید-۱۹ برای اولین بار در ماه دسامبر مجوز استفاده اضطراری گرفتند، محققان اطلاعات اندکی درباره نحوه تاثیر واکسن بر زنان آبستن داشتند. این بدان علت بود که زنان باردار از مشارکت در آزمایش‌های بالینی اولیه مستثنی شده بودند.

از آن زمان، چندین مطالعه انجام شده است که نشان می‌دهد نتایج اولیه واکسن‌ها در تاثیر بر زنان آبستن مثبت بوده است.

در یکی از آزمایش‌ها که پیش‌تر در ماه جاری میلادی در ژورنال امریکن مدیکال اسوسیشن منتشر شد، واکسن‌های فایزر و مدرنا واکنش مصون قدرتمندی در زنان باردار و شیرده ایجاد کردند. این نتایج همچنین نشان داد که واکسن‌ها از این زنان در برابر ابتلا به ویروس جدید محافظت می‌کنند.

سپس، تحقیق دومی که هفته گذشته در ژورنال ابستریکس اند گاینکولوژی منتشر شد، نشان داد که هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد واکسن فایزر یا مدرنا به جفت جنین در زنان حامله آسیب می‌زند.

بر اساس اطلاعات موجود، مرکز پیشگیری و کنترل بیماری و اداره غذا و دارو جواز تزریق واکسن را برای زنان آبستن یا زنانی که می‌خواهند باردار شوند، صادر کرد. اما این سازمان‌های بهداشتی به زنان توصیه می‌کنند اگر درباره تاثیرات احتمالی واکسن مطمئن نیستند، با پزشکان خود مشورت کنند.

مرکز پیشگیری و کنترل بیماری در تارنمای خود نوشت: «شاید بخواهید با پزشک خود گفت‌وگو کنید تا به شما کمک کند تصمیم بگیرید که واکسن بزنید یا خیر. گرچه چنین مکالمه‌ای می‌تواند راه‌گشا باشد، ولی الزامی به آن قبل از واکسینه شدن نیست.»

کدام واکسن کووید بهتر است؟

طبق اطلاعات بالینی، واکسن فایزر دو هفته بعد از دریافت دوز دوم در جلوگیری از ابتلا به کووید-۱۹ تا ۹۵ درصد موثر است، و واکسن مدرنا دو هفته بعد از دریافت دوز دوم در جلوگیری از ابتلا به بیماری کووید-۱۹ تا ۹۴ درصد کارآمد است.

مطالعه جدیدی که مرکز پیشگیری و کنترل بیماری منتشر کرده است، نشان می‌دهد که تک‌دوز واکسن‌های کووید فایزر یا مدرنا نیز تا ۸۰ درصد در جلوگیری از ابتلا موثرند.

واکسن تک‌‌واحدی جانسون‌اندجانسون هم دو هفته بعد از دریافت، ۶۶ تا ۷۲ درصد در جلوگیری از ابتلا به بیماری کووید-۱۹ موثر است.

با این حال، شرکت جانسون‌اندجانسون در ماه سپتامبر اعلام کرد که دوز تقویت کننده واکسن آن شرکت اگر دو ماه بعد از دوز اول تزریق شود، می‌تواند تا ۹۴ درصد در جلوگیری از بیماری موثر باشد.

درنتیجه، واکسن‌های فایزر و مدرنا کارآمدی بیشتری مقابل این ویروس جدید نشان می‌دهند، ولی این لزوما بدان معنی نیست که بهتر است آن‌ها را دریافت کرد.

در مقایسه، واکسن جانسون‌اندجانسون با تاثیر خود مقابل تمام علایم بیماری سویه جدید ویروس در برابر ابتلا به نوع وخیم بیماری کووید-۱۹ خیلی کارآمدتر است و به گفته متخصصان، «سرنوشت بازی را تغییر» خواهد داد.

دکتر آنتونی فاوچی طی نشستی خبری در کاخ سفید در ماه آوریل، گفت: «تاثیر کلی واکسن در برابر ابتلای وخیم به بیماری ۸۵ درصد بود. در واقع هیچ مورد بستری شدن یا مرگ در میان افراد واکسن‌زده نبود، در حالی که در گروه کنترل شاهد این موارد بودیم. ما اکنون واکسنی داریم که ارزش افزوده هم دارد.»

کارشناسان همچنین می‌گویند هیچ یک از واکسن‌ها رقابتی پایاپای با یکدیگر نداشته‌اند تا تشخیص دهیم کدام کارآمدتر است. بلکه واکسن‌ها در آزمایش‌های بالینی متفاوتی در سراسر جهان به بوته آزمایش گذاشته شدند که باعث می‌شود مقایسه این سه واکسن تقریبا ناممکن شود.

آیا برای کودکان ۱۲ ساله ایمن است واکسن کووید بزنند؟

واکسن کووید-۱۹ فایزر در حال حاضر تنها واکسن موجود در ایالات متحده است که مجوز استفاده اضطراری برای کودکان ۱۲ تا ۱۸ ساله دریافت کرده است.

واکسن‌های مدرنا و جانسون‌اندجانسون نیز برای استفاده اضطراری در افراد ۱۸ ساله و بزرگ‌تر تایید شده‌اند.

پس از آن که آزمایش‌های بالینی نشان داد که واکسن فایزر برای گروه سنی برای کودکان ۱۲ تا ۱۵ ساله مقابل ویروس جدید ایمن و کارآمد است، مقامات بهداشتی فدرال آمریکا هفته گذشته مجوز واکسن برای آن گروه سنی را نیز اعطا کردند . دکتر روشل والنسکی، دبیر مرکز پیشگیری و کنترل بیماری آمریکا، روز سه‌شنبه،۲۱ سپتامبر، گفت که از آن زمان تا کنون ایالات متحده بیش از ۶۰۰ هزار واکسن به این گروه سنی تزریق کرده است. 

بنابراین، بله، این واکسن‌ها برای استفاده در کودکان ۱۲ ساله و بزرگ‌تر هم ایمن هستند.

اگر کودکان به این ویروس جدید مبتلا شوند، احتمال بیشتری دارد که علایم آن را بروز ندهند یا فقط نشانه‌های ملایم بیماری کووید-۱۹ را نشان دهند. اما برخی کودکان به حالت وخیم بیماری مبتلا شده‌اند یا آن را به افراد دیگر سرایت داده‌اند و به همین دلیل مقامات بهداشتی واکسینه کردن تمام گروه‌های سنی را در اولویت قرار دادند.

تاثیر واکسن کووید چقدر باقی می‌ماند؟

مطالعاتی در حال انجام است تا تشخیص داده شود که مصونیت حاصل از واکسن چقدر بعد از واکسینه شدن کامل افراد علیه کووید-۱۹ باقی می‌ماند.

اطلاعات جدیدی که فایزر منتشر کرده است، نشان می‌دهد که مصونیت واکسن آن حداقل تا شش ماه بعد از دریافت دوز دوم در بدن باقی می‌ماند. در این تحقیق، بعد از شش ماه هم میزان پادتن‌ها خیلی کم کاهش یافته بود. به گونه‌ای مشابه، نتایج بررسی واکسن مدرنا هم نشان داد که شرکت کنندگان در آن آزمایش، شش ماه بعد از واکسینه شدن کامل نیز هنوز مقادیر بالایی از پادتن در بدن خود داشتند.

منتقدان با بهره گرفتن از این اطلاعات نتیجه می‌گیرند که واکسن‌ها تنها شش ماه مصونیت علیه بیماری ایجاد می‌کنند، ولی این نتیجه‌گیری صحیح نیست.

با توجه به آن که این‌ها واکسن‌های جدیدی هستند که تنها از ماه دسامبر به دسته‌های قابل توجهی از شهروندان تزریق شده‌اند، اطلاعات موجود برای بررسی محققان محدود است تا بتوانند دقیقا تشخیص دهند که مصونیت حاصل از واکسن چقدر باقی می‌ماند. متخصصان می‌پندارند که مصونیت حاصل از واکسن ممکن است تا ماه‌ها بیشتر باقی بماند.

گونه‌های مختلف کووید-۱۹ هم متغیر دیگری است که کارشناسان هنگام ارزیابی مصونیت در نظر می‌گیرند. چندین گونه به‌شدت مسری بیماری در حال شیوع در ایالات متحده و سراسر جهان است، ولی هنوز مدرکی دال بر این وجود ندارد که آن‌ها کارآمدی واکسن را از بین ببرند.

شرکت‌های داروساز در حال تحقیق روی دوزهای تقویت‌کننده برای واکسن خود هستند  که باعث افزایش تعداد پادتن‌ها در افراد در آینده خواهد شد و اگر تعداد پادتن رو به افول گذاشت و کارآمدی واکسن کاهش یافت، می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.

کجا می‌توان واکسن کووید زد؟

دولت بایدن با دولت‌های ایالتی و داروخانه‌ها همکاری کرده است تا آمریکاییان بتوانند به راحتی به واکسن‌های موجود کووید-۱۹ دسترسی داشته باشند.

تارنمای Vaccines.gov ابزاری مجازی است که مرکز پیشگیری و کنترل بیماری طراحی کرده است تا به مردم کمک کند که مکانی نزدیک خود بیابند و برای دریافت واکسن نوبت بگیرند. علاوه بر این، هر ایالت نیز سایت اختصاصی خود را برای ارائه جزئیات محل دریافت واکسن در محیط پیرامون افراد و امکان گرفتن نوبت دارد.

داروخانه‌های زنجیره‌ای بزرگ مانند سی‌وی‌اس، والگرینز، و رایت‌اید نیز با دولت فدرال همکاری کرده‌اند تا واکسن کووید-۱۹ را به مراجعان خود ارائه دهند.

افرادی که می‌خواهند در یک داروخانه واکسن بزنند، می‌توانند مستقیما به سایت داروخانه بروند تا در یکی از شعبه‌های نزدیک خود نوبت بگیرند.

آیا ایمن است که بعد از دریافت واکسن کووید دیگر ماسک نزنیم؟

راهنمای مرکز پیشگیری و کنترل بیماری می‌گوید در اکثر موارد برای آمریکاییان کاملا واکسینه شده مجاز است که در فعالیت‌های عادی بدون زدن ماسک یا رعایت فاصله اجتماعی شرکت کنند.

هفته گذشته دکتر والنسکی هنگام اعلام راهنمای جدید در نشست خبری کاخ سفید،  گفت: «اگر کاملا واکسینه شده‌اید، می‌توانید کارهایی که انجام آن‌ها را به دلیل همه‌گیری متوقف کرده‌اید، از سر بگیرید.»

به گفته مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌، افراد واکسن زده دیگر نیازی نیست در اماکن سربسته و باز و انجام فعالیت‌های مختلفی  نظیر غذا خوردن در رستوران، شرکت در کلاسی ورزشی، و شرکت در مراسم‌های فضای باز مانند کنسرت، ماسک بزنند.

همین راهنما درباره فاصله‌گیری اجتماعی هم صادق است.

راهنمای پیشین توصیه می‌کرد که افراد واکسن‌زده هم هنگام حضور در اماکن سربسته، اگر پیرامون افرادی هستند که هنوز واکسن نزده‌اند، ماسک بزنند. اما دکتر والنسکی گفت دیگر نیازی به رعایت این امر نیست.

او گفت: «علم نشان می‌دهد که اگر کاملا واکسینه باشید، مصون خواهید بود. این افراد واکسن‌نزده هستند که مصون نیستند.»

دکتر والنسکی افزود: «علم همچنین به روشنی نشان می‌دهد که افراد واکسن‌نزده خود را در خطر ابتلای ملایم یا وخیم به بیماری و مرگ ناشی از آن، یا سرایت آن به دیگران، قرار می‌دهند. شما هنوز باید ماسک بزنید، یا بلافاصله واکسن بزنید.»

مرکز پیشگیری و کنترل بیماری هنوز همه آمریکاییان را ملزم می‌دارد که هنگام حضور در هواپیما یا وسائط حمل و نقل عمومی نظیر قطار و اتوبوس، ماسک بزنند.