پوپولیسم راستگرا در اروپای مرکزی و شرقی با یکی از بزرگترین شکستهای اخیر خود مواجه شده است. آندری بابیش، نخستوزیر جمهوری چک که خود را با دونالد ترامپ مقایسه میکرد و به مهاجرستیزی معروف بود، روز شنبه در انتخابات مجلس شکست خورد.
پس از انتخابات دو روزه، نتایج نهایی نشان میدهند که دو ائتلاف مخالف بابیشِ میلیاردر و سیاستهای پوپولیستی او پیروز شدهاند. نخستوزیر بعدی احتمالا پتر فیالا خواهد بود؛ تاریخدان و دانشگاهی سابقی که در منش و سبک سیاسی نقطه مقابل آقای بابیش است. فیالا رهبر حزب راستگرای «دموکراتیک مدنی» است و از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳ در کابینه پتر نکاس، وزیر ورزش و جوانان بود.
در عین حال، وضع سلامتی میلوش زمان، رئیس جمهوری ۷۷ ساله چک و متحد سیاسی آقای بابیش، رو به وخامت گذاشت و روز یکشنبه وارد بخش مراقبتهای ویژه شد. این وضعیت مدت کوتاهی پس از آن که او مذاکرات با رهبران سیاسی برای تشکیل دولت جدید را آغاز کرده بود، پیش آمده است. آقای زمان نقش مهمی در آن میان داشت، چون گفته بود اگر حزب بابیش (مستقل از ائتلافهای چند حزبی) بیشترین آرا را کسب کند، اولین شانس تشکیل دولت را به او خواهد داد و در واقع ائتلافها را به رسمیت نشناخته بود.
آقای زمان در حال درمان در بیمارستان مرکزی نظامی در پراگ است. فیلم آمبولانسی که او را از قصر ریاستجمهوری در لانی، در غرب پراگ، به سوی این بیمارستان میبرد، در رسانهها منتشر شده است.
آقای فیالا در صدر ائتلافی وارد انتخابات شده بود که طبق تخمین تلویزیون چک، ۱۰۸ از ۲۰۰ کرسی مجلس چک را از آنِ خود خواهد کرد. او اما تنها پیروز انتخابات نبود. ائتلاف لیبرال «دزدان دریایی و شهردارها» که تحت رهبری حزب لیبرالماب و چپ میانه «دزدهای دریایی» است، موفق شد ۳۷ کرسی کسب کند و به احتمال زیاد، بخشی از دولت ائتلافی آینده در پراگ خواهد بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
«اوراق پاندورا» که گروهی از روزنامهنگاران بینالمللی اخیرا منتشر کردند تا داراییهای پنهان رهبران جهان را افشا کنند، نشان داده بود که آقای بابیش املاکی در فرانسه دارد که هرگز آنها را اعلام نکرده است. کارشناسان نظرات مختلفی در مورد میزان و احتمالِ تاثیر این خبر بر انتخابات دارند. تحقیقات این روزنامهنگاران از جمله نشان داده بود که بابیش در سال ۲۰۰۹ مخفیانه ویلایی ۲۲ میلیون دلاری در فرانسه خریده است. بابیش سالها است که مبارزه با فساد و تخلفات مالیاتی را از اهداف اصلی خود اعلام میکند.
جیری پهه، مدیر دانشگاه نیویورک در پراگ و تحلیلگر سیاسی، گفت: «بابیش بیشک به علت این افتضاح برخی از رایدهندگان را از دست داد. به نظرم ائتلافهای اپوزیسیون در تلاش برای بیرون کردن بابیش، بسیار متحد عمل خواهند کرد.»
پهه با اشاره به نتایج انتخابات و نیز شکست قاطع حزب کمونیست که برای اولین بار پس از سقوط حکومت کمونیستی چکسلواکی موفق به کسب حداقل پنج درصد آرا و راهیابی به مجلس نشد، گفت برگ جدیدی در تاریخ جمهوری چک ورق خورده است.
شکست بابیش بهخصوص خبر خوبی برای طرفداران لیبرالیسم و دموکراسی در اتحادیه اروپا است، هرچند حزب فیالا نیز عضو گروه اصلی راست میانه در اروپا («حزب مردم اروپا») نیست و برخی گرایشهای اروپاستیز دارد. بابیش اما متحد ویکتور اوربان، نخستوزیر راستگرای مجارستان، بود که بیشتر به ولادیمیر پوتین و مسکو نزدیک است تا بروکسل و خود را سردمدار «دموکراسی غیرلیبرال» میداند. آقای اوربان در میانه کارزار انتخاباتی برای حمایت از بابیش به چک آمد.
آقای فیالا در صحبت با هواداران خود گفت که حاضر به ائتلاف با حزب بابیش نیست، و افزود: «نتیجه این انتخابات، پیروزی شایستگی و ارزشهای اخلاقی است.»
با این حال، پوپولیسم راست در جمهوری چک شکست کاملی نخورده است. با آن که حزب بابیش ۲۷.۱ درصد در مقابل ۲۷.۸ درصد ائتلاف فیالا و ۱۶ درصد ائتلاف «دزدان دریایی و شهرها» به دست آورد، شاهد ادامه موفقیت یک حزب پوپولیست راستگرای دیگر بودیم که همچنان حضور قاطع خود را در مجلس ادامه خواهد داد. حزب «آزادی و دموکراسی مستقیم» که تحت رهبری یک چهره پوپولیست ژاپنی-چکی به نام تومیو اوکامورا است، با اندکی کاهش آرا، ۹.۶ درصد آرا را به دست آورد.
آقای بابیش دیروقت شنبه بهرغم شکست، به هوادارانش گفت حزبش به «نتیجهای عالی» رسیده است، چرا که «پنج حزب علیه ما بودند که فقط یک برنامه داشتند؛ کنار زدن بابیش.»