تا چند سال پیش در جزایر آزاد مثل کیش، قشم و انزلی خودروهایی تردد می‌کردند که تولید برندهای معروف بودند و با قیمت‌هایی ارزان‌تر از شهرهای دیگر خرید و فروش می‌شدند. با افزایش تحریم‌ها و ممنوعیت واردات خودرو به کشور، حالا دیگر در مناطق آزاد نیز خودروهای لوکس ارزان‌تر کمتر یافت می‌شوند، اگر هم باشند قیمت فروش و اجاره آن‌ها با شهرهای بزرگ فرق ندارد. به‌عنوان مثال، هزینه اجاره یک لامبورگینی به‌مدت ۲۴ ساعت در کیش حدود ۳۰ میلیون تومان است.

مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی بودجه سال ۱۴۰۰، دولت را مکلف کرده بود که به‌منظور تنظیم بازار، اجازه واردات خودروهای غیرآمریکایی به مناطق آزاد را صادر کند، با این حال دولت هنوز هیچ اقدامی نکرده است و قیمت‌ها در حال افزایش‌اند. 

مناطق آزاد مثل کیش و قشم در جنوب ایران، در سال‌های گذشته همواره مورد توجه گردشگران بودند و سالانه تعداد زیادی مسافر برای گردش و تفریح یا تجارت به این مناطق سفر می‌کردند. یکی از موارد جذاب در مناطق آزاد کشور به‌ویژه جزایر کیش و قشم، وجود خودروهای لوکس و البته ارزان‌تر یا هم‌قیمت با بسیاری از خودروهای داخلی بود. بیشتر این خودروها از آسیای شرقی و آمریکا وارد می‌شدند و به‌دلیل قیمت مناسب مورد استقبال ساکنان این مناطق قرار می‌گرفتند.

علاوه بر ساکنان بومی، برای افرادی که به این مناطق سفر می‌کردند نیز استفاده از خودروهای لوکس جذابیت‌ زیادی داشت. آن‌ها معمولا در مدت اقامت خود در جزایر قشم و کیش این خودروها را اجاره می‌کردند. اما ممنوعیت واردات خودرو به مناطق آزاد این شرایط را دچار تغییر کرد و در تجارت و رونق اقتصادی این جزیره اثر منفی داشت.

یکی از ساکنان کیش که شغلش اجاره دادن خودرو است، در همین زمینه به روزنامه شرق گفت: «تا قبل از گرانی‌ها و تا هفت هشت سال پیش، این تجارت در جزیره رونق خوبی داشت اما رفته‌رفته با مشکلات زیادی که برای وارد کردن ماشین‌ها به وجود آمد، دیگر مثل سابق نشد.»

به گفته او، این‌ روزها قیمت‌ها به‌شدت بالاست و بیشتر مردم حتی رغبت نمی‌کنند این ماشین‌ها را اجاره کنند، ولی زمانی بود که گردشگرها به قصد اجاره همین ماشین‌ها به جزیره می‌آمدند.

این شهروند درباره قیمت‌های اجاره خودرو نیز گفت: «قیمت اجاره ماشین‌ها به‌شدت بالا رفته و ماشین‌های خوب برای ۲۴ ساعت دیگر کمتر از دو میلیون تومان پیدا نمی‌شود. حالا ماشین‌های آمریکایی و لوکس که قیمت‌های خودشان را دارند؛ مثلا لامبورگینی هوراکان برای یک شبانه‌روز ۳۰ میلیون تومان یا جگوار نزدیک به ۵ میلیون تومان اجاره داده می‌شوند.»

شواهد میدانی نشان می‌دهد که اکنون دیگر خرید و اجاره خودرو‌های خارجی و لوکس نه تنها برای مسافران که برای ساکنان محلی هم سخت و حتی ناممکن شده است، به‌خصوص اینکه دستور منع واردات خودرو باعث شد قیمت خودروها به‌طور بی‌سابقه‌ای گران شود.

مهرداد جمال ارونقی، معاون فنی گمرک، پیش‌تر درباره اینکه چه خودروهایی امکان ورود به مناطق آزاد را دارند، گفته بود: «خودروهایی قابل نقل‌وانتقال مابین مناطق آزاد خواهند بود که قبلا در یکی از مناطق آزاد با رعایت مقررات مربوطه، وارد و در آن منطقه شماره‌گذاری شده باشند.»

به عبارت دیگر و بر اساس قوانین فعلی، انتقال خودرو با برندهایی مثل لامبورگینی، فراری، پورشه، هامر، مازراتی، بوگاتی و همچنین سایر خودروهای دارای برند آمریکایی، ساخت آمریکا یا با مبدا اولیه آمریکا به کیش امکان‌پذیر نیست.

علاوه بر اینکه خودروهای آمریکایی دیگر امکان ورود به مناطق آزاد ندارند، هم‌اکنون خودروهای زیادی از کشورهای دیگر نیز در گمرک کشور در انتظار ترخیص‌اند. با اینکه طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی در بودجه ۱۴۰۰، دولت مکلف شده است که اجازه واردات خودروهای غیرآمریکایی را به منظور تنظیم بازار صادر کند، با این حال دولت هنوز هیچ اقدامی نکرده است.

پیش‌تر، رحیم زارعی، سخنگوی کمیسیون تلفیق مجلس، گفته بود: «در صورتی که امکان ورود خودروهای خارجی از مناطق آزاد فراهم شود، از این طریق درآمد ۱۷ هزار میلیارد تومانی برای دولت حاصل خواهد شد.»

با این حال، با گذشت بیش از هفت ماه از سال ۱۴۰۰ُ، از واردات خودرو به مناطق آزاد خبری نیست و سرنوشت خودروهای معطل در گمرک هم مشخص نشده است.