روز سه‌شنبه، سوم آذر ۱۴۰۰ برابر با ۲۴ نوامبر ۲۰۲۱ وزیر دفاع اسرائیل، بنی گانتز از محل دو پایگاه پهپادی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنوب ایران پرده برداشت. این اتفاق در جریان سخنرانی وی در دانشگاه ریخمان رخ داد. محور اصلی سخنرانی گانتز درباره تهدیدهای ناشی از پهپادهای سپاه پاسداران برای اسرائیل بود. خطری که فرماندهی پدافند هوایی نیروی دفاعی اسرائیل را در ابتدای سال جاری میلادی به اعزام یک سامانه پدافندی پاتریوت پی ایی سی-۲ جِم+ (Patriot PAC-2/GEM+) به جنوب اسرائیل جهت محافظت از حریم هوایی این کشور در برابر خطر احتمالی حمله پهپادهای انتحاری از خاک یمن به اسرائیل واداشت.
در جریان سخنرانی گانتز، دو تصویر ماهواره‌ای بی‌کیفیت از این دو پایگاه پهپادی به نمایش درآمد. تصاویری که رسانه‌های اسرائیلی مدعی هستند برای نخستین بار در تاریخ افشا شده‌اند. تصویر نخست نشان‌دهنده پایگاه پهپادی مورداستفاده فرماندهی پهپادی نیروی هوافضای سپاه و نیروی دریایی آن در جزیره قشم است. تصویر دوم نیز نشان‌دهنده دو آشیانه بتنی پایگاه دهم شکاری تاکتیکی نیروی هوایی ارتش است که مورداستفاده نیروی هوافضای سپاه و نیروی دریای ارتش در چابهار است.
برخلاف ادعای وزارت دفاع اسرائیل و همچنین رسانه‌های این کشور، اطلاعات مربوط به دو پایگاه مورداستفاده پهپادهای سپاه پاسداران در قشم و چابهار سال‌ها پیش افشا شده است. نخستین بار در جریان رزمایش الی بیت‌المقدس یک نیروی هوافضای سپاه پاسداران که در اسفند ۱۳۹۷ برگزار شد و روابط عمومی سپاه پاسداران چندین فیلم و عکس از پایگاه پهپادی این نیرو در جزیره قشم در اختیار خبرگزاری‌های حکومتی قرار داد.
بالا تصویر تهیه شده توسط ماهواره جاسوسی اسرائیل از پایگاه پهپادی جزیره قشم و پایین عکس دیگری که اینبار آشیانه‌های بتنی مورد استفاده پهپادهای سپاه در چابهار نشان می‌دهد - Israel Ministry of Defense
فعالیت‌های پهپادی نیروی هوافضا و دریایی سپاه از جزیره قشم و چابهار سال‌هاست که مورد رصد روزانه نیروی هوایی و دریایی ایالات‌متحده آمریکا قرار دارد و امری ناشناخته برای آن‌ها و سایر نیروهای نظامی منطقه‌ای و فرا‌منطقه‌ای نیست. انتشار تصاویر ماهواره‌ای تهیه‌شده از این دو پایگاه پهپادی هیچ اطلاعات جدیدی در اختیار نیروهای نظامی منطقه‌ای و فرا‌منطقه‌ای نگذاشته و در حقیقت اقدامی در راستای عملیات روانی علیه رژیم جمهوری اسلامی است.
از پایگاه پهپادی جزیره قشم چه می‌دانیم؟
تصاویر ماهواره‌ای، بهترین منبع برای آشنایی با تاریخچه پایگاه پهپادی متعلق به فرماندهی پهپادی نیروی دریایی سپاه در جزیره قشم است. این پایگاه متشکل از یک باند پروازی ۸۰۰ متری، یک آشیانه پهپاد و یک رمپ که در سال ۱۳۸۷احداث شد. در سال ۱۳۹۰یک آشیانه و دو ساختمان دیگر به این مجموع اضافه شدند و کار طولانی‌سازی باند پرواز آن آغاز شد. متعاقبا تا مرداد ۱۳۹۱ کار احداث آن به پایان رسید. درنهایت طول باند پروازی آن به ۱۶۰۰ متر رسید و سطح آن دوباره آسفالت شد.
علاوه بر آن، یک آشیانه جدید پهپاد در پایگاه تاسیس شد و یکی از دو آشیانه قبلی در اختیار نیروی هوافضای سپاه قرار گرفت، درحالی‌که آشیانه جدید به هوادریا (هواپیمایی نیروی دریایی) سپاه واگذار شد و پهپادهای شناسایی صادق (مهاجر ۴) و (ابابیل ۳) نیروی دریایی سپاه به این آشیانه منتقل شدند. نیروی هوافضای سپاه نیز پهپادهای شناسایی شاهد ۱۲۳ و همچنین دست‌‌‌کم یک فروند پهپاد تهاجمی شاهد ۱۲۹ را به آشیانه خود در ضلع جنوبی پایگاه منتقل کرد.
باندپروازی پایگاه پهپادی جزیره قشم در سال ۱۳۹۳ خط‌کشی شد و در چندین نوبت، هواپیماهای سبک همه‌منظوره وای-۱۲ نیروی هوافضای سپاه از فرودگاه بین‌المللی بندرعباس به این پایگاه پرواز کردند و کارکنان سپاه پاسداران را جابه‌جا کردند. بالگردهای میل ۱۷۱ و بل ۴۱۲ ئی پی هوادریای سپاه نیز در جریان ماموریت‌های روزانه و همچنین رزمایش‌ها به این پایگاه پرواز کردند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پایگاه پهپادی جزیره قشم در رزمایش الی بیت‌المقدس یک،
در تاریخ ۲۳ اسفند ۱۳۹۷(۱۴ مارس ۲۰۱۹)، نیروی هوافضای سپاه پاسداران رزمایش پهپادی الی بیت‌المقدس یک را در منطقه خلیج‌فارس اجرا کرد. این رزمایش با هدف قدرت‌نمایی برای کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و همچنین اسرائیل برگزار شد. رزمایشی که در جریان آن، ده‌ها فروند پهپاد شاهد ۱۲۳، ۱۲۹ و ۱۴۱ با پرواز از جزیره قشم چند هدف را در جزیره فارور واقع در ۱۵۰کیلومتری پایگاهشان مورد اصابت بمب‌های هدایت تلویزیونی سدید و قائم خود قرار دادند. در جریان این رزمایش تعداد ۲۰ فروند پهپاد شناسایی رزمی شاهد ۱۲۳، دو فروند شاهد ۱۲۹، هشت پهپاد شاهد ۱۴۱ و دو فروند پهپاد شناسایی صادق در پایگاه پهپادی جزیره قشم مشاهده شد.
پیش‌تر در تاریخ ۲۱ بهمن ۱۳۹۶، نیروی هوافضای سپاه پاسداران یک فروند پهپاد شاهد ۱۴۱ را از پایگاه تی ۴ در استان حمص به آسمان اسرائیل ارسال کرد. پهپادی که اگرچه دقایقی پس از پرواز بر فراز بلندی‌های جولان توسط یک فروند بالگرد تهاجمی‌ای اِچ-۶۴ دی ساراف یا آپاچی (AH-64D Saraf) نیروی هوایی اسرائیل ساقط شد، اما نگرانی بسیاری از مقامات دفاعی و سیاسی اسرائیل از حملات گسترده پهپادی سپاه پاسداران به کشورشان در آینده را دوچندان کرد.
در جریان رزمایش الی بیت‌المقدس یک، نیروی هوافضای سپاه با به پرواز درآوردن هم‌زمان هشت پهپاد شاهد ۱۴۱موسوم به صاعقه و بمباران اهدافی در جزیره فارور تلاش کرد پیامی مبنی بر توانایی‌های استفاده انبوه پهپادهای تهاجمی علیه اسرائیل را به تل‌آویو مخابره کند. حال حدود چهار سال پس‌ازاین رزمایش، وزارت دفاع اسرائیل با انتشار تصاویر ماهواره‌ای این پایگاه، آن را عاملی تهدیدکننده برای کشورهای حاشیه خلیج‌فارس معرفی کرده است.
پایگاه پهپادی مستقر در چابهار،
تصویر دوم که وزارت دفاع اسرائیل منتشر کرد، دو آشیانه بتنی هواپیماهای جنگنده را در پایگاه دهم شکاری تاکتیکی شهید برادران دلحامد در کنارک نشان می‌دهد. این دو آشیانه بیش از هفت سال است که مورد استفاده پهپادهای شناسایی و تهاجمی نیروی هوافضای سپاه و همچنین نیروی دریایی ارتش قرار دارند. نخستین پهپادی که به‌طور گسترده در این آشیانه‌ها مستقر و از این پایگاه به پرواز درآمد شاهد ۱۲۳ بود. پس‌ازآن، این پایگاه محل حضور دائمی پهپادهای شناسایی/رزمی شاهد ۱۲۹ گردید.
ماموریت اولیه تعریف‌شده برای پهپادهای به‌پرواز درآمده از این پایگاه، مراقبت از نوار مرزی ایران-پاکستان بود، در زمانی که درگیری‌های نیروهای مسلح ایران و همچنین اعضای گروه افراط‌گرای اسلامی جیش‌العدل (جندالله سابق) در اوج خود قرار داشت. در چندین نوبت، پهپادهای شاهد ۱۲۹ مجهز به بمب‌های هدایت فروسرخ و تلویزیونی سدید به خودروها و محل تجمع افراط‌گرایان جیش‌العدل حمله کرد. در جریان یکی از همین ماموریت‌ها، یک فروند پهپاد شاهد ۱۲۹ توسط یک فروند جنگنده همه‌منظوره جِی اِف-۱۷ آ (JF-17A) نیروی هوایی پاکستان در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۹۶ساقط شد.
پایگاه پهپادی سپاه پاسداران در جزیره قشم در عکس ماهواره‌ای شرکت Maxar Technologies در سال ۱۳۹۸ پایین و در عکس ماهواره‌ای شرکت ایرباس در سال ۱۳۹۸ در بالا دیده می‌شود - Google Earth
تصاویر ماهواره‌ای جدید از دو پناهگاه بتنی موردنظر در پایگاه دهم شکاری تاکتیکی نیروی هوایی ارتش، نشانگر حضور پهپادهای موتور پیستونی شاهد ۱۴۱ موسوم به صاعقه درون یکی از دو پناهگاه بتنی مورداستفاده توسط نیروی هوافضای سپاه می‌باشند. این پهپادها که بر اساس پهپاد شناسایی آر کیو-۱۷۰ اما با ابعاد بسیار کوچک‌تر و مجهز به موتور پیستونی ساخته می‌شوند، قابلیت انجام حملات هوایی از طریق رهاسازی دو عدد بمب هدایت تلویزیونی سدید درون دهلیزهای شکمی خود دارد.
آیا سپاه پاسداران پهپادهای انتحاری‌اش را نیز از این پایگاه‌ها به پرواز در می‌آورد؟
در تاریخ هفتم مرداد ۱۴۰۰ برابر با ۲۹ ژوئیه، یک فروند پهپاد انتحاری طوفان موسوم به شاهد ۱۳۶ به نفت‌کش ژاپنی به‌نام تی مرسر استریت (MT MERCER STREET) با پرچم لیبریا و تحت اجاره شرکت دریایی زودیاک با مسئولیت محدود (Zodiac Maritime Ltd) از انگلستان و متعلق به یک سرمایه‌دار اسرائیلی به نام ایال اوفر (Eyal Ofer) برخورد کرد که منجر به کشته شدن یک شهروند انگلستان و یک شهروند رومانی شد.
در جریان نشست خبری بنی گانتز در نزد گروهی از دانشجویان اسرائیلی ضمن انتشار آنچه ادعا شد، او در سخنانش این دو پایگاه را به انبارهای پهپادی تشبیه کرد که امنیت کشورهای حاشیه خلیج‌فارس را به‌خطر می‌اندازند. او همچنین ادعا کرد که پهپاد انتحاری طوفان که نفت‌کش مرسر استریت را هدف قرار داده بود، در روز هفتم مردادماه از پایگاه پهپادی چابهار به پرواز درآمده بود. اما با توجه به قابلیت به پرواز درآوردن پهپادهای انتحاری طوفان از روی قایق‌های تندرو و همچنین مسافت طولانی به‌نظر نمی‌رسد که ادعای مقامات اسرائیلی مبنی بر به‌پرواز درآمدن این پهپاد انتحاری از مبدا چابهار درست باشد.
همان‌طور که در مقدمه این گزارش ذکر شد، تصاویر ماهواره‌ای و اطلاعات منتشر شده توسط وزارت دفاع اسرائیل درباره پایگاه‌های پهپادی سپاه در قشم و چابهار حاوی اطلاعات جدیدی نبوده است و انتشارشان بیشتر در راستای قدرت‌نمایی و هشدار به مقامات دفاعی، امنیتی و دولتی رژیم تهران صورت گرفته است.
