اوایل هفته جاری، رسانه‌های آمریکا از تلاش‌های جک مارکل، فرماندار سابق ایالت دلاوِر، به‌منظور بسیج عمومی در آمریکا برای کمک به پناهجویان افغان گزارش دادند. جک مارکل که مدیریت اسکان مجدد پناهجویان افغان را بر عهده داشت، طرح کمک بخش خصوصی آمریکا برای حمایت از افغان‌ها را مدیریت می‌کرد.
اما سه روز پس از نشر آن گزارش‌ها، دیروز، سه‌شنبه ۲۱ دسامبر برابر با ۳۰ آذر، رسانه اکسیوس (axios) گزارش داد که جوبایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، جک مارکل را به عنوان سفیر ایالات متحده آمریکا در سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه تعیین کرده است. بر این اساس، مارکل به زودی مسئولیت خود را به عنوان نماینده دولت آمریکا در امور اسکان مجدد افغان‌ها کنار می‌گذارد.
کنار رفتن مارکل از آن برنامه درست زمانی صورت می‌گیرد که انتقاد از نحوه عملکرد دولت آمریکا در قبال اسکان مجدد افغان‌ها بالا گرفته است. هم افغان‌ها از بلاتکلیفی بیش از حد خود شکایت دارند و هم منتقدان دولت بایدن، مقام‌های مسئول را به تعلل و سردرگمی در آن زمینه متهم کرده‌اند.
کاخ سفید اکنون کرتیس رید را که در شورای امنیت ملی مشغول بود، به عنوان مشاور جدید برنامه اسکان مجدد افغان‌ها تعیین کرده است. یک مقام کاخ سفید به نشریه اکسیوس گفت، کرتیس رید تلاش مستمری برای تسریع روند تخلیه و اسکان مجدد افغان‌ها در پیش خواهد گرفت. او همچنین مسئولیت راهنمایی سازمان‌ها وآژانس‌هایی را که در آن برنامه فعالند، بر عهده دارد.
به گفته این مقام کاخ سفید، برنامه اسکان مجدد در هفته‌های پیش رو با سرعت بیشتری پیش برده خواهد شد. با بدتر شدن شرایط در افغانستان، به ویژه ترورهای زنجیره‌ای و قتل کارمندان و نظامیان دولت سابق، قانون‌گذاران هردو حزب جمهوری‌خواه و دمکرات‌ها، مشتمل بر سفیران و سازمان‌های درگیر در برنامه تخلیه، هشدارهای تازه‌ای در مورد در خطر بودن جان افغان‌هایی که با آمریکایی‌ها کار کرده‌اند، به دولت آن کشور دادند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته دولت آمریکا، حدود ۶۲ هزار افغان که با آمریکایی‌ها کار کرده‌اند، هنوز در افغانستان باقی مانده‌اند و دولت آمریکا هنوز راهی برای خروج بی‌خطر آنان نیافته است. آمریکا تا کنون نزدیک به ۷۵ هزار افغان را از افغانستان خارج کرده است. اما تنها دو پنجم آنان واجد شرایط دریافت ویزای بشردوستانه‌اند. به همین دلیل، اکنون آمریکا برنامه رد درخواست افغان‌هایی را که واجد شرایط خروج و اسکان مجدد نیستند، آغاز کرده است.
کاخ سفید گفت که در طول هفته‌ها، ماه‌ها، و سال‌های آینده، آمریکا افغان‌های بیشتری را به آن کشور انتقال خواهد داد. اما سازمان‌هایی که درگیر برنامه تخلیه‌اند، می‌گویند دولت باید تعامل بیشتری در روند تخلیه داشته باشد و روند امور مربوطه را تسریع کند.
شاون ون دایور، رئیس ائتلاف ۱۲۰ سازمان کمک به اسکان مجدد افغان‌ها، می‌گوید بهبود در روند بین‌سازمانی و نیز گسترش ظرفیت تخلیه و اسکان مجدد و پیشرفت بیشتردر آن عرصه، با مداخله و کمک بیشتر دولت در کارها میسر خواهد شد. او می‌گوید، سیستم اسکان‌پذیری آمریکا بر مبنای سرعت معینی تنظیم شده بود، اما ناگهان سیلی از مهاجران وارد آمریکا شدند و آن سیستم که توان بالا بردن سرعت کار خود رادر زمانی کوتاه نداشت، دچار مشکل شد.
سازمان‌های کمک به اسکان مجدد افغان‌ها نیز می‌گویند دولت آمریکا باید این نکته را در نظر داشته باشد که اسکان مجدد و برنامه‌های حاشیه‌ای آن، هفته‌ها و ماه‌ها طول خواهد کشید و باید خود را برای یک روند طولانی مدت آماده کند.
پس از سقوط دولت پیشین افغانستان به دست طالبان، جان هزاران افغان که در طول بیست سال گذشته با نیروهای نظامی و نیز سازمان‌های غیرنظامی کشورهای خارجی کار کرده بودند یا از سوی نهادهای خارجی حمایت می‌شدند، به خطر افتاد. در کنار آن، بخشی از افغان‌هایی شاغل در دولت نیز احساس خطر کردند. به همین دلیل، آمریکا و شماری از دیگر کشورهای جهان، برنامه تخلیه افغان‌های در معرض خطر را در پیش گرفتند که بزرگترین روند انتقال افراد در تاریخ، پس از جنگ جهانی دوم، حساب می‌شود.
اما این روند چالش‌هایی نیز با خود داشته است؛ از جمله کُندی و نبود امکانات اسکان مجدد در آمریکا، زیرا هم‌اکنون تنها ۷۵ هزار افغان به خاک آمریکا رسیده‌اند و هزاران تن دیگر هنوز در کمپ‌های ایالات متحده بیرون از آمریکا منتظر ورود به خاک آن کشورهستند.
از سوی دیگر، هزاران تن از افرادی که به آمریکا رسیده‌اند، واجد شرایط گرفتن ویزای بشردوستانه نیستند، زیرا در جریان اوضاع مغشوش افغانستان در نخستین روزهای پس از تسلط طالبان بر کابل، توانستند از راه‌های مختلف خود را به روند تخلیه وارد کنند، و اکنون دولت آمریکا نمی‌داند که با چنین افرادی چه باید کرد.
