متخصصان هشدار داده‌اند قرص‌های ضدویروس جدید فایزر برای مقابله با کووید-۱۹ ممکن است برای همه بی‌خطر نباشد و افزودند که مصرف این داروی جدید همراه با سایر داروها ممکن است خطر جانی داشته باشد.

سازمان غذا و داروی ایالات متحده «اف‌دی‌ای» (FDA) اخیرا به استفاده اضطراری قرص‌ پکسلووید (Paxlovid) شرکت فایزر برای افراد مبتلا به کووید-۱۹ با علائم خفیف یا متوسط که بیشتر احتمال دارد حالشان وخیم شود، از جمله افراد مسن‌‌تر و مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای نظیر بیماری‌های قبلی، سرطان یا دیابت، مجوز داده است.

درمان با پکسلووید ترکیبی از دو نوع قرص نیرماترلویر ضدویروس و یک قرص ریتوناویر است که در پنج روز مصرف می‌شوند و به گفته شرکت فایزر، حدود ۹۰ درصد در پیشگیری از بستری و مرگ بیماران پرخطر موثر است.

بر اساس گزارش‌ها، مولنوپیراویر، قرص ضدویروس شرکت مرک، از قرص فایزر اثربخشی کمتری دارد؛ ضمن اینکه مصرف آن به بزرگسالان محدود است؛ وقتی که سایر روش‌های درمانی مجاز مانند پادتن‌های مونوکلونال در دسترس یا «مناسب وضع بالینی بیمار» نباشند.

هر دو قرص ضدویروس فایزر و مرک برای افرادی که قبلا به علت ابتلا به کووید-۱۹ بستری شده‌اند، مجاز نیستند و باید به محض پدیدار شدن علایم در فرد مصرف شوند.

مصرف مولنوپیراویر برای کودکان ممنوع است زیرا ممکن است در رشد استخوان‌ها اختلال ایجاد کند و برای زنان باردار نیز توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است بروز نقص مادرزادی در نوزاد را سبب شود.

اف‌دی‌ای مجوز ای‌یو‌ای برای مصرف پکسلووید در درمان کووید-۱۹ خفیف تا متوسط در بزرگسالان و کودکان (۱۲ سال به بالا و دست‌کم با ۴۰ کیلو وزن) را صادر کرد؛ برای افرادی که نتیجه آزمایش مستقیم سارس-کوو-۲ آن‌ها مثبت شده است و به احتمال زیاد بیماری‌شان پیشرفته و خطرناک می‌شود.

https://t.co/HVmpdFDJ7r pic.twitter.com/JjqHaKjORY

توییتر اف‌دی‌ای ایالات متحده (@US_FDA) ۲۲ دسامبر ۲۰۲۱ 

اف‌دی‌ای در گزارش جدید خود، فهرستی از داروهایی را که نباید هم‌زمان با ترکیب پکسلووید مصرف شوند، منتشر کرده است.

در این گزارش، به افرادی که مشکلات حاد کلیه و کبد دارند توصیه می‌شود این داروی ترکیبی را مصرف نکنند زیرا یکی از مواد موجود در این ترکیب ضدویروس ممکن است با داروهای عمومی این بیماری‌ها نظیر استاتین‌ها و داروهای ضدافسردگی تداخل داشته باشد و عوارض شدیدی ایجاد کند.

نشان داده شده است که ریتوناویر، یکی از مواد موجود در ترکیب پکسلووید، رشد انفجاری نوعی آنزیم کبدی موسوم به سی‌وای‌پی۳‌ای را سبب می‌شود که بسیاری از داروها از قبیل نیرماترلویر را تجزیه می‌کند و باعث می‌شود مقداری از این ماده ضدویروس برای مدت طولانی در بدن بماند و خاصیت درمانی داشته باشد.

با این حال، متخصصان هشدار می‌دهند که این اثر ممکن است مقدار سایر داروهایی را که هم‌زمان مصرف می‌شوند به حدود سمی افزایش دهد. اف‌دی‌ای خاطرنشان کرد: «بنابراین بیماران مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای کبدی و اختلالات آنزیمی کبد یا هپاتیت باید در مصرف پکسلووید احتیاط کنند.»

از آنجا که ریتوناویر، از مواد موجود در ترکیب پکسلووید، آنزیم اچ‌آی‌وی-۱ را نیز مهار می‌کند، متخصصان هشدار می‌دهند که مصرف پکسلووید ممکن است در افرادی مبتلا به عفونت اچ‌آی‌وی-۱ که هنوز بیماری‌ آنان را تشخیص نداده‌اند یا مهار نشده است، به مقاوم شدن این ویروس در برابر این دسته از مهارکننده‌‌های آنزیم منجر شود.

آنان می‌گویند افرادی که برایشان داروهای جدید مرک یا فایزر تجویز می‌شود، باید به دقت تحت‌نظر پزشکان و داروسازان باشند.

سخنگوی شرکت فایزر در مصاحبه با هیل گفت: «اثر این دارو بر سوخت‌وساز دارویی ممکن است به تداخل دارویی منجر شود و شاید برخی داروها را نباید همراه آن مصرف کرد. اما با توجه به اینکه پکسلووید دوره درمانی کوتاه پنج روزه‌ای دارد و مقدار ریتوناویر موجود در آن کم و در حد ۱۰۰ میلی‌گرم است، به نظر ما متخصصان امور بهداشت و درمان باید بتوانند در مجموع مصرف بیشتر دی‌دی‌آی‌ها را مدیریت کنند.»

این سخنگو افزود: «خدمات‌دهندگان بهداشتی درمانی باید پیش از شروع درمان با پکسلووید و در طول دوره درمان، احتمال تداخل‌ دارویی را در نظر بگیرند و داروهایی را که هم‌زمان با پکسلووید مصرف می‌شود، بررسی کنند.»

افراد در معرض خطر ابتلای شدید به کووید-۱۹ باید پیش از مصرف پکسلووید خوراکی، داروی ضدویروس ساخت فایزر، با پزشک و داروساز مورداعتماد خود مشورت کنند زیرا طبق گزارش من در @NBCNews.https://t.co/EaFJBmNvDh مصرف بسیاری از داروها ممکن است در واکنش با این داروی ویروس کرونا آسیب‌زا باشد.

توییتر بنجامین ریان(@benryanwriter) ، ۲۶ دسامبر ۲۰۲۱ 

اما از آنجا که دوره درمان پکسلووید کوتاه است، متخصصان می‌گویند خطر بروز تداخل نامطلوب با سایر داروها را می‌توان مدیریت کرد.

امیلی زادورنی، داروساز بالینی و مدیرعامل انجمن داروسازان کلورادو، در مصاحبه با ان‌بی‌سی نیوز گفت: «داروسازان متخصصانی‌اند که درباره ایمنی داروها و نظارت بر مصرف آن‌ها بسیار آموزش دیده‌اند و با مراجعه به آن‌ها می‌توان اطلاعات و توصیه‌های بسیار خوبی در مورد تداخل داروها و مکمل‌ها و محصولات گیاهی به دست آورد.»

دکتر زادورنی افزود: «آنان به شما کمک می‌کنند بفهمید آیا تداخل دارویی قابل‌توجهی وجود دارد یا نه و در صورت امکان راه‌حلی برای کاهش این تداخل‌ها پیدا می‌کنند.»