روزنامه الشرق‌الاوسط با مطرح کردن این پرسش که آیا تداوم تحریم‌های اقتصادی غرب می‌تواند روسیه را عملا به انزوا بکشاند، می‌نویسد: «از زمان حمله روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه که بیش از دو ماه از آغاز آن می‌گذرد، روسیه با چنان تحریم‌های اقتصادی سنگینی مواجه شده که از زمان جنگ جهانی دوم در این کشور بی‌سابقه بوده است.»
اگرچه جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، معتقد است که تداوم تحریم‌ها نمی‌تواند مسکو را به سمت تغییر موضع آن در قبال جنگ و خروج نیروهایش از اوکراین سوق دهد، ایالات متحده و متحدانش سعی دارند با اعمال فشار و منزوی کردن روسیه در صحنه بین‌المللی، مسکو را به تحمل بهایی سنگینی وادار کنند؛ اما آیا این راهبرد می‌تواند برای غرب نتایج مثبتی در پی داشته باشد؟
سیلوی ماتلی، معاون موسسه روابط بین‌الملل و راهبردی فرانسه (IRIS)، معتقد است: «روسیه در غرب عملا به انزوا کشانده شده، به‌ویژه اینکه تحریم‌های اقتصادی، مبادلات تجاری و مالی در روسیه را پیچیده کرده است.» این کارشناس فرانسوی در مصاحبه‌ای اختصاصی با خبرگزاری فرانسه، افزود: «اما انزوای روسیه در عرصه بین‌المللی، با توجه به رفتارهای محتاطانه و خودداری از تسلیم در برابر فشارهای غرب، وضعیت کاملا متفاوتی دارد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
حمله نظامی روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه گذشته، با محکومیت شدید و فوری کشورهای اروپایی و ایالات متحده مواجه شد و کشورهای مزبور با اعمال تحریم‌های بی‌سابقه و سنگین، درصدد منزوی کردن روسیه برآمدند. چند هفته پس از آغاز جنگ، حریم هوایی ناتو و اتحادیه اروپا به روی هواپیماهای روسیه بسته شد و ایالات متحده واردات نفت و گاز از روسیه را ممنوع اعلام کرد. علاوه بر آن، بانک‌های روسیه از سیستم پرداخت بین‌المللی سوییفت حذف شدند.با این حال، این رویکرد در کشورهای خارج از بلوک غرب متفاوت است.
در دوم ماه مارس ۲۰۲۲، هند و آفریقای جنوبی از رای دادن به پیش‌نویس قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد که خواستار خروج نیروهای روسیه از اوکراین بود، خودداری کردند. در آمریکای لاتین هم برزیل و مکزیک حاضر نشدند روسیه را تحریم کنند. کریس لندسبرگ، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه ژوهانسبورگ، در مقاله‌ای که در روزنامه واشنگتن‌پست منتشر شد، نوشت: «بسیاری از کشورها با وجود تمایل به همگرایی با غرب و نیاز به حمایت آن، سعی می‌کنند بر استقلال خود پافشاری کنند.»
از سوی دیگر، خورخه هاینه، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه بوستون و سفیر سابق شیلی در هند و آفریقای جنوبی، با اشاره به روند وضع تحریم‌ها علیه روسیه گفت که محکوم کردن حمله مسکو به اوکراین یک موضوع و راه‌اندازی جنگ اقتصادی با روسیه موضوع دیگری است که لازم و ملزوم یکدیگر نیستند؛ زیرا بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین تصمیم ندارند روسیه را تحریم کنند. البته کشورهای یادشده نمی‌خواهند به اتخاذ موضعی ناگزیر شوند که با منافع ملی آن‌ها در تضاد است.
هند نیز با توجه به این اعتقاد که جنگ اوکراین شرایط ناخواسته‌ای را بر روابط غرب و روسیه تحمیل کرده است که باید برای اجتناب از آن اقدام کرد، از موضع‌گیری در قبال بحران اوکراین امتناع می‌کند. شیوشانکار منون، مشاور پیشین امنیت ملی هند، با انتشار مقاله‌ای با عنوان «آرزوهای یک جهان آزاد: آیا دموکراسی‌ها واقعا علیه روسیه متحد می‌شوند؟» نوشت: «ایالات متحده یک متحد مهم و اساسی برای مدرنیزه کردن هند است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت، در حالی که روسیه نیز به دلایل متعدد ژئوپلیتیکی و نظامی همواره شریکی مهم برای هند باقی خواهد ماند.»
افزون بر ادامه فشارهای دیپلماتیک، قدرت‌های غربی در تلاش‌اند مسکو را بیشتر منزوی کنند و این رویکرد حتی بر یونسکو نیز تاثیر گذاشته است. یونسکو در ماه‌های اخیر از کشورهای مختلف جهان خواست تا محل برگزاری اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو را که قرار است ماه ژوئن آینده در روسیه برگزار شود، به جای دیگری منتقل کنند. پس از رایزنی‌های بسیار، سرانجام تصمیم بر این شد که زمان برگزاری اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو تا زمان نامشخصی به تعویق بیفتد؛ به این معنا که روسیه می‌تواند پس از پایان حمله نظامی به اوکراین، میزبان نشست مزبور باشد.
همچنین گروه ۲۰ (G20) نیز تحت‌فشار قرار گرفت تا روسیه را از این گروه اقتصادی اخراج کند، اما اندونزی که در حال حاضر ریاست گروه را بر عهده دارد، با استناد بر لزوم بی‌طرفی، با این پیشنهاد مخالفت کرد.
در همین حال، جودی دمپسی، تحلیلگر اندیشکده کارنگی، معتقد است که هرچند تحریم‌ها دشواری‌های بسیاری در پی دارند، این گزینه نمی‌تواند ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، را از محاصره ماریوپل یا بمباران شهرهای دیگر اوکراین منصرف کند.
از سوی دیگر، سیلوی ماتلی می‌افزاید: «اگر هدف از وضع تحریم‌ها اعمال فشار بر پوتین برای خروج از اوکراین باشد، این راهبرد هرگز نمی‌تواند کارایی داشته باشد، زیرا تصمیم اخیر مسکو به کاهش برخی جاه‌طلبی‌ها به دلیل فشار تحریم‌ها نیست؛ بلکه ناشی از دلیری و ایستادگی نیروهای اوکراین در میدان نبرد با ارتش روسیه است.»
