فرانسه، آلمان، بریتانیا و ایالات متحده در بیانیهای مشترک ضمن ابرای نگرانی از ادامه نقض تعهدات هستهای جمهوری اسلامی، افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده در سطح نزدیک به تسلیحاتی و باقیماندن ابهامات درباره رد اورانیوم غنیشده در سایتهای اعلام نشده، گفتند که «صبر ما نامحدود نیست.» آنها همچنین خواستار انتشار گزارش جامع مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهطور علنی شدند. پیشتر همین گزارشهای جامع راه ارجاع پرونده هستهای ایران به شورای امنیت را هموار کرده بودند.
همزمان محسن نذیری، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمانهای بینالمللی مستقر در وین با ادعای اینکه غرب از تریبون آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای «مقاصد سیاسی» استفاده میکند، مدعی شد درخواست ارائه گزارش جامع درباره برنامه صلحآمیز هستهای ایران «فاقد هرگونه مبنای قانونی بوده و یک بدعت خطرناک محسوب میشود.»
این بیانیه با اشاره به بیش از پنج سال خودداری تهران از ارائه توضیحات لازم درباره مواد هستهای شناساییشده در چندین مکان اعلامنشده، مینویسد، در نتیجه این امتناع طولانیمدت، آژانس همچنان قادر نیست تضمینهای حیاتی درباره ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران ارائه دهد. بریتانیا، فرانسه، آلمان و آمریکا در این بیانیه تهدید میکنند که اگر ایران مسیر خود را تغییر ندهد، شورای حکام نیز مجبور خواهد شد انتخاب خود را انجام دهد. زمان به سود ایران نیست.
این گزارش ارزیابی آژانس درباره برخی فعالیتهای نگرانکنندهای را که ایران در تورقوزآباد، ورامین، مریوان و لویزان-شیان اعلام نکرده بود، یادآوری میکند. همچنین به عدم پیشرفت در حل مسئله اختلاف در آزمایشگاه جابر ابن حیان اشاره میکند که که ایران هنوز توضیحی برای آن ارائه نکرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این بیانیه با اشاره به گزارش اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید که «متوجه شدیم ایران از پذیرش انتصاب چهار بازرس باتجربه دیگر خودداری کرده است.»
این بیانیه میگوید، خودداری ایران از همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و امتناع از پایبندی به تعهدات خود تحت موافقتنامه پادمانیاش، در شرایطی که برنامه هستهای ایران به سطوحی بدون توجیه غیرنظامی معتبر رسیده است، بهشدت نگرانکننده است. نگرانی ما با افزایش اظهارات مقامات ارشد جمهوری اسلامی که ادعا کردهاند ایران توانایی فنی ساخت سلاح هستهای را دارد و خواستار تغییر در دکترین هستهای ایران شدهاند، تشدید شده است.
این بیانیه در ادامه خواستار شفافیت و همکاری جمهوری اسلامی و ارایه توضیحات فنی معتبر شده است و بر اهمیت ارایه علنی گزارش جامع مدیرکل آژانس تاکید میکند. شورای حکام در نشست قبلی خود در قطعنامهای علیه ایران خواستار ارایه گزارش جامع گروسی شده بود. این گزارش در مقایسه با گزارشهای متداول جزئیات بیشتری درباره فعالیتهای هستهای ایران دارد.
اروپا و آمریکا در این بیانیه میگویند که شکیبایی ما طولانی بوده، اما نامحدود نیست. «ما تاکید میکنیم که اگر هیچ پیشرفت فنی و معتبر مشخصی گزارش نشود، هیئت حکام باید آماده باشد تا ایران را در وضعیت عدم انطباق با موافقتنامه پادمانیاش تشخیص دهد.»
در پایان این بیانیه آمده است، بیش از هر زمان دیگری، نیاز فوری به شفافسازی و تضمین در مورد ماهیت برنامه هستهای در حال پیشرفت ایران وجود دارد. همکاری کامل ایران با آژانس در مورد تعهدات پادمانیاش مدتهاست که به تعویق افتاده است. ایران بارها فرصت همکاری داشته، اما مسیر تشدید، پنهانکاری و تاخیر را انتخاب کرده است. اگر ایران به این مسیر ادامه دهد، باید پاسخگو باشد.
رافائل گروسی اخیرا گفته است که گزارش جامع را منتشر خواهد کرد. از سوی دیگر اروپا تا اکتبر ۲۰۲۵ برای فعال کردن مکانیسم ماشه علیه جهموری اسلامی فرصت دارد و پس از آن این فرصت از بین میرود.