به گزارش وبسایت وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه دولت ابراهیم رئیسی، با آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، گفتگویی تلفنی داشت.

امیرعبداللهیان در این گفتگو، که روز ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ انجام شد، ضمن اشاره به مذاکرات احیای برجام از مصوبه اخیر مجلس سنای ایالات متحده آمریکا در این زمینه انتقاد کرد و بار دیگر دولت آمریکا را به‌خاطر خروج از برجام مورد انتقاد قرار داد.

روز چهارشنبه، ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۱، اکثریت اعضای مجلس سنای آمریکا به یک مصوبه غیر الزام‌آور رای دادند و مخالفت‌شان با حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست نیروهای تروریستی را اعلام کردند.

خواست جمهوری اسلامی ایران به‌منظور حذف نام سپاه پاسداران از فهرست نیروهای تروریستی ایالات متحده آمریکا اصلی‌ترین دلیل توقف مذاکرات مربوط به احیای برجام در وین است. برخی منابع غربی می‌گویند پیش‌نویس توافق هسته‌ای با حکومت ایران آماده شده، اما این خواسته جمهوری اسلامی مانع نهایی شدن توافق است.

از این جهت، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا نیز روز گذشته، ۵ مه ۲۰۲۲، گفت دولت آمریکا آمادگی دارد تا با دو احتمال پیش‌روی مذاکرات وین، یعنی توافق یا شکست این مذاکرات، روبرو شود.   

امیرعبداللهیان در بخش دیگری از این گفتگوی تلفنی به آتش‌بس موقت در یمن اشاره کرد. او تداوم این آتش‌بس را ضروری دانست و لازمه تداوم آن را «انجام تعهدات مبتنی بر آتش‌بس» و «لغو محاصره انسانی» دانست.

هانس گروندبرگ، فرستاده ویژه سازمان ملل در یمن، روز اول آوریل ۲۰۲۲ خبر آتش‌بس موقت در یمن را اعلام کرد که با استقبال علی خامنه‌ای مواجه شد. رهبر جمهوری اسلامی ایران همچنین پس از اعلام آتش‌بس، رهبرهای سیاسی عربستان سعودی را، در یکی از سخنرانی‌هایش، با زبانی آشتی‌جویانه مورد خطاب قرار داد.

برخی منابع، از جمله وبسایت امواج‌مدیا، از قول افراد مطلع اعلام کرده‌اند که یکی از محورهای پنجمین دور مذاکرات میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، که روز ۲۱ آوریل ۲۰۲۲ در بغداد برگزار شد، توافق بر سر تداوم آتش‌بس یمن بوده است.

با این‌حال جمهوری اسلامی ایران در جریان جنگ داخلی یمن، به واسطه حمایت مالی و نظامی از حوثی‌ها، بارها به منافع دولت یمن و عربستان سعودی حمله کرده‌ است.   

امیرعبداللهیان در جریان گفتگوی تلفنی با دبیرکل سازمان ملل متحد به وضعیت بغرنج مردم افغانستان نیز اشاره کرد و با ارجاع به عملیات‌های تروریستی در خاک افغانستان و همچنین گسترش فقر در میان مردم، خواستار آزاد شدن اموال بلوکه شده افغانستان شد. وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین بر لزوم تشکیل دولتی فراگیر در افغانستان تاکید کرد و وضعیت فعلی افغانستان را «بسیار نگران‌کننده» توصیف کرد.

امیر عبداللهیان در بخش دیگری از گفتگوی تلفنی‌اش با گوترش به موج گسترده مهاجرت مردم افغانستان اشاره کرد و از او خواست تا سازمان ملل متحد به وظایف خود در قبال آوارگان توجه نشان دهد. او در بخش دیگری از این گفتگو به موضوع حمله نظامی روسیه به اوکراین اشاره کرد و ضمن «مخالفت با جنگ اوکراین»، گفت:«بحران اوکراین نباید مانع توجه جامعه جهانی به وضعیت فاجعه‌بار انسانی در افغانستان شود.»

امیرعبدالهیان در حالی به لزوم توجه به بحران انسانی جاری در افغانستان و مصائب مهاجران و آوارگان این کشور اشاره می‌کند که مهاجرهای افغانستانی نه تنها در ایران از کمترین حقوق انسانی برخوردار نیستند بلکه نیروهای نظامی جمهوری اسلامی از این گروه از مهاجران در منازعات مسلحانه استفاده می‌کنند. به عنوان مثال سپاه قدس، شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شمار قابل توجهی از مهاجرهای افغانستانی شیعه‌مذهب ساکن ایران را ذیل تیپ فاطمیون سازمان‌دهی کرد و آن‌ها را، به عنوان نیروهای شبه‌نظامی، در جنگ داخلی سوریه مورد استفاده قرار داد.