یک روز پس از آنکه مصطفی کاظمی، نخست‌وزیر عراق، جریان‌های مختلف سیاسی این کشور را به یک گفتگوی ملی دعوت کرد، رهبرهای سیاسی عراق در روز چهارشنبه، ۱۷ اوت ۲۰۲۲، در کاخ ریاست جمهوری با یکدیگر دیدار کردند.

بر اساس بیانیه منتشر شده از سوی شرکت‌کنندگان در این جلسه، جریان‌های سیاسی عراق بر روی پنج محور توافق کردند. این گروه‌ها در گام نخست توافق کردند که به «ثبات و وحدت ملی» و همچنین «نظام دموکراتیک عراق» متعهد بمانند و بحران‌های موجود را از طریق گفتگو حل و فصل کنند.

شرکت‌کنندگان در این جلسه در عین‌حال متذکر شدند که «برگزاری انتخابات زود هنگام» در نظام‌های دموکراتیک، آن هم در دل بحران‌های سیاسی، «واقعه‌ای استثنایی نیست» و نیروهای سیاسی می‌توانند از طریق توسل به قانون اساسی موفق به عبور از «بن‌بست‌های سیاسی» شوند.

رهبران نیروهای سیاسی عراق همچنین از «جنبش صدر» خواستند تا در گفتگوهای ملی شرکت کنند و تلاش کنند تا سازوکارهایی بیابند که، در حین وفاداری به منافع ملی عراق، ضامن منافع سیاسی آنها نیز باشد.

با این‌حال دفتر مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ شیعه و رهبر بخشی از مخالفان وضع موجود در عراق، اعلام کرد که نماینده‌های این جریان سیاسی در هیچ گفتگویی به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم شرکت نکرده‌اند؛ هر چند او روز سه‌شنبه با انتشار توییتی از به تعویق افتادن تظاهرات گسترده نیروهای حامی «جنبش صدر» خبر داد.

صدر در بخشی از این توییت خطاب به نیروهای سیاسی نزدیک به جمهوری اسلامی ایران نوشت:«اگر شما روی جنگ داخلی شرط می‌بندید، من روی صلح داخلی شرط می‌بندم؛ خون عراق ارزشمند است.»

چهارمین موردی که رهبران سیاسی عراق در روز چهارشنبه بر سر آن به توافق رسیدند این است که گفتگوها تا زمان تدوین یک «نقشه راه قانونی» ادامه داشته باشد.

شرکت‌کنندگان در جلسه روز چهارشنبه در نهایت خواستار دوری از هر نوع تشنج «میدانی، رسانه‌ای و سیاسی» شدند و بر لزوم حمایت از «نهاد دولت» تاکید کردند. آنها همچنین از رسانه‌ها و نخبه‌های جامعه عراق خواستند از «گفتگوهای ملی» حمایت کنند و مدافع منافع مردم باشند.

به‌گزارش وبسایت العربیه، برهم صالح، رئیس جمهوری عراق، در گفتگویی با خبرگزاری رسمی این کشور تاکید کرد که حل بحران سیاسی موجود تنها از مسیر این گفتگوها محقق می‌شود. به‌گفته صالح، وضعیت موجود در عراق «غیرقابل قبول است» و باید «اراده مردم و دموکراسی» را محترم شمرد.

در انتخابات سراسری اکتبر سال گذشته در عراق، نماینده‌های نزدیک به جناح مقتدی صدر ۷۳ کرسی از مجموع ۳۲۹ کرسی مجلس این کشور را به‌دست آوردند تا به بزرگ‌ترین برنده انتخابات تبدیل شوند. با این‌حال اختلاف‌های موجود میان گروه‌های سیاسی باعث شد تا مجلس جدید نتواند بر سر انتخاب رئیس جمهوری و نخست‌وزیر، و به تبع آن تشکیل دولت، به توافق برسد.

از این‌رو مقتدی صدر با انتشار بیانیه‌ای در روز ۱۲ ژوئن ۲۰۲۲، از نماینده‌های همسو با خودش خواست تا در اعتراض به بن‌بست سیاسی طولانی‌مدت در عراق به‌منظور تشکیل دولت این کشور، استعفانامه خود را به‌صورت دسته‌جمعی به ریاست مجلس عراق تحویل دهند.

مجلس عراق، پس از استعفای ۷۳ نماینده نزدیک به مقتدی صدر، مراسم سوگند نماینده‌های جایگزین شده این گروه را برگزار کرد. روز پنجشنبه، ۲۳ ژوئن، ۶۶ نماینده جدید سوگند یاد کردند و ۹ تن دیگر، بدون آنکه دلیلی برای غیبت‌شان ذکر کنند، در این مراسم حضور نداشتند.

به‌گزارش «ای‌بی‌سی نیوز»، یک روز پیش از این جلسه، یعنی روز چهارشنبه ۲۲ ژوئن ۲۰۲۲، مقتدی صدر نماینده‌های نزدیک به جمهوری اسلامی ایران را متهم کرد که بر نماینده‌های مستقل تازه انتخاب شده و همچنین افراد نزدیک به جناح او اعمال فشار می‌کنند. او به همین دلیل از نماینده‌های مجلس خواسته بود تا در برابر فشارها تسلیم نشوند. 

 صدر با انتشار بیانیه‌ای در این زمینه نوشت:«من از همه جناح‌ها می‌خواهم، تا به‌منظور اصلاحات و نجات ملت، شجاعانه بایستند و تسلیم فشارهای فرقه‌ای نشوند؛ چون این فشارها حباب‌هایی هستند که از بین خواهند رفت.»

از سوی دیگر برخی از تحلیل‌گرهای سیاسی در همان زمان تذکر می‌دادند که جنگیدن بر سر مقام‌های دولت عراق تازه آغاز شده است. این گروه باور داشتند که هوادارهای مقتدی صدر، پس از تشکیل دولت، می‌توانند به خیابان‌ها بیایند و با رقبای‌شان مقابله کنند؛ احتمالی که وقایع هفته‌های اخیر درستی آن را به اثبات رساند.