انکار نسل‌کشی ارامنه، کشتن دوباره آن‌هاست

چرا ایلهان عمر به قطعنامه ۲۹۶ رای منفی داد؟

Andrew CABALLERO-REYNOLDS / AFP

مجلس نمایندگان آمریکا روز سه شنبه، بیست و ششم اکتبر ۲۰۱۹، با ۴۰۵ رای موافق در مقابل ۱۱ رای مخالف طی قطعنامه‌ای که به تصویب رسید، کشتار ارامنه در ابتدای قرن بیستم را به‌عنوان «نسل کشی» به رسمیت شناخت. نمایندگان پیش از این از حمایت از چنین قطعنامه‌ای برای حفظ روابط ایالات متحده با ترکیه، متحد ناتو که با قاطعیت نسل کشی و حتی قساوت‌های مربوط به نسل کشی را رد می‌کرد طفره می‌رفتند. اما به دلیل برخی از اقدامات دولت ترکیه، از جمله حملات وحشیانه اخیر آن‌ها به شمال سوریه و هشدارهای نیروهای کرد از عواقب اسفناک ترک روژاوا، توسط نیروهای آمریکایی، نمایندگان آمریکا علیه اقدامات ضد انسانی دولت ترکیه موضع گرفتند. اکثریت نمایندگان از هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه مخالف خروج نیروهای آمریکایی از شمال سوریه بودند.

ترکیه می‌گوید بسیاری از ارامنه مسیحی در جنگ‌های پارتیزانی در طول جنگ جهانی اول کشته شدند، اما انکار می‌کند که نتیجه آن نسل‌کشی بوده است. دولت ترکیه همواره تاکید می‌کند که هیچ‌گونه برنامه سازماندهی شده‌ای برای از بین بردن ارامنه وجود نداشته و هیچ مدرکی درباره چنین دستورات مقامات عثمانی وجود ندارد. آنها اقدام آمریکا در راستای به رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه را « دخالت خارجی» و تهدیدی جدی برای حاکمیت فعلی ترکیه می‌خوانند.

اما در روزهای اخیر و هفته‌ای که گذشت، خبر بیانیه شرم آور اِیلهان عمر و همچنین امتناع او از رای دادن به قطعنامه‌ای که یک واقعیت غیرقابل انکار تاریخی را پس از یک قرن سکوت بین‌المللی به‌رسمیت شناخته است، به مراتب بیشتر از ماجرای خبر به‌رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه توسط مجلس نمایندگان آمریکا در جهان پخش شد. شاید به این دلیل که عمر تنها نماینده دموکرات است که رای نداد و در این اقدام خیره کننده با ۱۱ نماینده جمهوری خواه همراه شد.  

اِیلهان عمر، عضو مجلس نمایندگان مینه‌سوتا، سیاست‌مدار سومالیایی‌ تبار آمریکایی و در کنار رشیده طالب، نخستین نماینده زن مسلمان مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا می‌باشد که در جریان جنگ‌های داخلی از سومالی فرار کرد و به کنیا رفت و پس از آن در آمریکا زندگی می‌کند.

  تعجب انگیزترین واقعیت در مورد اِیلهان عمر این است که او خود از قربانیان جنگ و بحران در سومالی بوده است و خود را یک لیبرال مترقی و جنگجوی عدالت می‌داند و می‌نامد. اما اقدام اخیر او نشان می‌دهد که رفتار و عکس‌العمل او در مقام یک سیاست‌مدار مهم آمریکا بر خلاف انسانیت و نامناسب است.

 بیانیه‌ای که عمر پس از روبرو شدن با خشم مردم و بازماندگان نسل‌کشی ارامنه صادر و برای سی ان ان فرستاد آن‌قدر نامعقول و تکراری بود که خواننده را به یاد تاکتیک‌های انکار که توسط منکران نسل‌کشی ارامنه استفاده می‌شود می‌اندازد. او در این بیانیه گفته است: «من معتقدم که مسئولیت پذیری در مورد نقض حقوق بشر – به‌ویژه پاکسازی قومی و نسل‌کشی - بسیار مهم است. اما مسئولیت پذیری و به‌رسمیت شناختن نسل‌کشی نباید به‌عنوان چماقی در مبارزه سیاسی استفاده شود. این کار باید بر اساس اجماع آکادمیک خارج از فشار و کشش ژئوپلیتیک انجام شود. اذعان واقعی جنایات تاریخی علیه بشریت، باید هم نسل‌کشی‌های فجیع قرن بیستم و هم کشتار جمعی گذشته مانند تجارت برده‌ها به آن سوی آتلانتیک و نسل‌کشی آمریکا، که جان صدها میلیون انسان بومی در این کشور را گرفت به رسمیت بشناسد. به‌همین دلیل، من به قطعنامه ۲۹۶ که نسل‌کشی ارامنه را تایید می‌کند رای ندادم».

 سخن از توافق آکادمیک، برای شناخت و کشف تاریخ نسل‌کشی، حیرت انگیز است چرا که بسیاری از مورخان تاریخ نسل‌کشی جهان نسل‌کشی ارامنه را تایید کرده‌اند و گاه انکار آن را دلیلی برای شکل گرفتن هولوکاست می‌دانند. پس نسل‌کشی ارامنه از مرحله کشف آکادمیک گذشته است و در واقع چند دهه است که ایالات متحده برای سکوت و طفره رفتن از به‌رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه مورد سرزنش جامعه جهانی قرار گرفته است.

عمر می‌توانست پس از دادن رای آری به این قطعنامه، برای به‌رسمیت شناختن ظلم ستم‌های تاریخی دیگر نیز قدم‌های محکمی بردارد. اما انکار و رای ندادن او به این قطعنامه تاریخی مهم در واقع ظلم ثانویه‌ای به ارمنی‌ها و حتی بومیان و مردم رنگین پوست آمریکا است. خطای عمر نه تنها باعث شد که او در آینده نتواند در مسیر محکوم کردن برده داری و کشتار بومی‌های آمریکا قدم بردارد، بلکه مهر تاییدی بر ظلم و ستم تاریخی دولت ترکیه به ارامنه و دیگر اقلیت‌های قومی که همواره مورد حمله‌های خونین دولت ترکیه قرار گرفته‌اند زده است و همچنین نام خود را به لیست تاریخی منکران نسل‌کشی ارامنه اضافه کرد. از طرفی دیگر، رای ندادن اِیلهان عمر به این قطعنامه قبیح‌تر از ترک روژاوا توسط نیروهای آمریکایی است. زیرا این تصمیم او نسل‌کشی گذشته را انکار کرده و راه را برای برنامه نسل‌کشی کردها توسط دولت ترکیه هموار می‌کند.

خانم عمر و دیگر نمایندگان جمهوری خواهی که به قطعنامه ۲۹۶ رای منفی داده‌اند بایستی بدانند که «قربانیان نسل‌کشی دو بار می‌میرند، یکبار بدست عاملان نسل‌کشی و بار دیگر در زمانی که نسل‌کشی انکار می‌شود.» علاوه بر این، تایید نسل‌کشی ارامنه مانع تایید نسل‌کشی‌های دیگر نمی‌شود. این نمایندگان با رای منفی‌شان تمام نسل‌کشی‌های تایید نشده گذشته را خاموش‌تر کردند و راه را برای ستمگران آماده کشتار و قتل عام و ادامه ظلم و ستم در قرن بیست و یکم باز کردند.

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه