نشریه «میدل‌ایست مانیتور» روز شنبه ۲۸ دسامبر (هشتم دی) با انتشار مطلبی به این موضوع پرداخت که آیا با تحولاتی که در خاورمیانه و جهان انجام گرفته است، جمهوری اسلامی ایران بیش از گذشته به سمت هسته‌ای شدن پیش می‌رود؟
در این مطلب، که آنام مراد خان و حمزه زمان آن را نوشته‌اند، آمده است که «وضعیت کنونی در خاورمیانه و انتخاب مجدد دونالد ترامپ به ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا، جاه‌طلبی هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران را پیش‌تر برده و به برنامه تسلیحات هسته‌ای این کشور سرعت بخشیده است».
این نویسندگان تاکید می‌کنند که «تهران بیش از پیش نشان داده است که قصد دارد به سلاح هسته‌ای دست یابد. گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز به سطوح بالای غنی‌سازی اورانیوم در جمهوری اسلامی اشاره دارد. در همین حال اقدامات غرب، مانند بیانیه مشترک سه کشور اروپایی درمورد عدم همکاری ایران، پرسش اساسی را ایجاد می‌کند که آیا ایران هسته‌ای می‌شود؟»
در ادامه این مطلب به «تغییرات سریع در خاورمیانه» به‌منزله عامل «شتاب‌دهنده حرکت ایران به سمت هسته‌ای شدن» اشاره شده و آمده است، از زمان سرنگونی بشار اسد، حملات هوایی اسرائیل به زیرساخت‌های نظامی سوریه نه‌تنها توانایی‌های نظامی این کشور را از بین برد، که زنجیره تامین استراتژیک ایران را برای نیروهای نیابتی‌اش، یعنی حماس و حزب‌الله، قطع کرد. این در حالی است که حمله اسرائیل به گروه‌های نیابتی‌های ایران، نفوذ جمهوری اسلامی را در منطقه به‌شدت ضعیف کرده است. حملات اخیر اسرائیل به یمن، عزم تل‌آویو را برای از بین بردن دشمنانش در منطقه نشان می‌دهد و به نظر می‌رسد آن استراتژی دفاعی که جمهوری اسلامی ایران می‌کوشید با «محور مقاومت» پیش ببرد، در حال فروپاشی است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
با کاهش نفوذ ژئوپلیتیک و استراتژیک ایران در منطقه، اسرائیل تمرکزش را روی دشمن نهایی و اصلی‌اش یعنی جمهوری اسلامی خواهد گذاشت. پس از عملیات «روزهای پشیمانی» در اکتبر ۲۰۲۴، وقتی اسرائیل تاسیسات نظامی و سامانه‌های پدافند هوایی ایران و همچنین برخی از اجزای تاسیسات هسته‌ای را هدف قرار داد، احتمال حملات گسترده اسرائیل به این تاسیسات افزایش یافته است. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد انگیزه جمهوری اسلامی برای توسعه سلاح‌های هسته‌ای تشدید شده است.
از سوی دیگر نیز آغاز به کار مجدد دونالد ترامپ می‌تواند انگیزه دیگری برای مقام‌های جمهوری اسلامی باشد تا برنامه تسلیحات هسته‌ای را پیش ببرند.
رویکرد خروج ترامپ از برجام در اولین دوره ریاست‌جمهوری او نشان داد که مقابله و مهار را بخشی از کارزار «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی می‌داند. گفته‌های کنونی ترامپ نیز منعکس‌کننده عملکرد پیشین او است، با این تفاوت که این بار ترامپ خواستار حمله مستقیم به تاسیسات هسته‌ای ایران است، همان طور که در گردهمایی انتخاباتی‌اش اعلام کرد: «این بزرگ‌ترین خطری است که ما با آن مواجهیم، سلاح‌های هسته‌ای... اول باید به برنامه هسته‌ای ضربه بزنیم و بعد نگران بقیه باشیم.»
به نظر می‌رسد که تمایل ترامپ به حمله مستقیم به تاسیسات هسته‌ای ایران جنون جنگ و دلهره را برای حاکمان جمهوری اسلامی تشدید می‌کند، زیرا رویکرد او با اهداف استراتژیک اسرائیل - نابودی برنامه هسته‌ای ایران - همسو می‌شود. این همگرایی منافع برای برنامه هسته‌ای تهران تهدیدی وجودی است و رژیم حاکم بر ایران به تقلا خواهد افتاد که برای غنی‌سازی در درجه تسلیحاتی هرچه سریع‌تر تصمیم بگیرد.
نویسندگان مطلب میدل‌ایست مانیتور در بخش دیگری تاکید می‌کنند که جمهوری اسلامی ایران بر عزمش برای ساخت بمب هسته‌ای، برای آنچه این کشور کاهش تهدیدات امنیت ملی می‌خواند، تاکید کرده است. تهران با وعده‌هایی چون «پاسخ دندان‌شکن» به هسته‌ای شدن خود هم در تئوری و هم در عمل اشاره کرده است. اظهارات گروهی از مقام‌های جمهوری اسلامی درمورد لزوم تغییر فتوایی که دستیابی به سلاح هسته‌ای را حرام می‌داند، دکترین هسته‌ای ایران را تبلیغ می‌کند. به موازات چنین اظهاراتی، پیشرفت تکنولوژیکی در برنامه هسته‌ای ایران نیز این گفته‌ها را تقویت می‌کند.
به اعتقاد نویسندگان این مطلب، «باتلاق مذاکرات بی‌نتیجه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و جمهوری اسلامی» نیز بر وضعیت هسته‌ای ایران تاثیر گذاشته است. طبق آخرین برآورد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران در آستانه دستیابی به سلاح هسته‌ای است و سطح غنی‌سازی اورانیوم را به میزانی رسانده که فاصله چندانی با میزان مورد نیاز برای برنامه تسلیحاتی ندارد.
گزارش برخی از موسسات نشان می‌دهد درحدود ۲۵ درصد احتمال دارد که ایران تا سال ۲۰۳۰ به سلاح هسته‌ای دست یابد. برخی از آخرین تعاملات دیپلماتیک نیز چشم‌انداز مهار هسته‌ای را بیشتر کاهش می‌دهد. کشورهای ئی۳ (E3 countries) اروپایی متشکل از بریتانیا، فرانسه و آلمان به‌تازگی درمورد عدم همکاری جمهوری اسلامی ایران بیانیه‌ای مشترک صادر کردند. در پاسخ، تهران این اعلامیه را «ادعای بی‌اساس» خواند و این کشورها را به «سوگیری» درمورد برنامه هسته‌ای ایران متهم کرد و سپس دستور فعال‌سازی سانتریفیوژهای «جدید و پیشرفته» را صادر کرد.
در بخش پایانی این مطلب آمده است که در میان دیگر سناریوهای احتمالی آینده، کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند جمهوری اسلامی ایران ممکن است برای کسب برتری در مذاکرات از ترفندهای مختلف استفاده کند. به گفته آن‌ها، این کشور ممکن است از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای خارج شود یا دکترین هسته‌ای‌اش را تغییر دهد. در چنین شرایطی، پیش‌بینی می‌شود که مسابقه تسلیحات هسته‌ای در خاورمیانه عصر جدیدی از تنش‌ها، بی‌ثباتی یا حتی جنگ‌های متقابل را ایجاد کند و نتایج ناگواری به بار آورد.
