علی فکوری، رئیس کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران، با حضور در یکی از برنامه‌های صداوسیمای جمهوری اسلامی از توافق ۱۶ بندی میان حکومت ایران و چین به‌منظور «اجرای سند همکاری ۲۵ ساله دو کشور» خبر داد؛ توافقی که به‌گفته این مقام جمهوری اسلامی مشمول تامین کالا، همکاری در حوزه انرژی، ترانزیت و تسهیل تجارت می‌شود.

فکوری در حالی این خبر را اعلام کرد که دولت چین در هفته گذشته بیانیه‌ای مشترک با کشورهای عربی منتشر کرد و، در ارتباط با موضوع مناقشه‌برانگیز مالکیت جزایر سه‌گانه تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی، در کنار امارات متحده عربی ایستاد. 

در فرازی از بیانیه مورد نظر چین آمده است:«رهبران بر حمایت خود از همه تلاش‌های صلح‌آمیز از جمله ابتکار و تلاش امارات متحده عربی برای دستیابی به راه‌حلی مسالمت‌آمیز در موضوع جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق مذاکرات دوجانبه با رعایت موازین حقوق بین‌الملل و حل این موضوع با رعایت مشروعیت بین‌المللی تاکید کردند.»

با وجود اینکه بیانیه مشترک چین و کشورهای عربی واکنش‌ منفی افکار عمومی ایرانیان را در پی داشت، اما مقام‌های جمهوری اسلامی واکنشی فراتر از لفاظی‌های دیپلماتیک از خود نشان ندادند و حتی از احضار سفیر چین در تهران نیز خودداری کردند.

از این‌رو فکوری نیز ضمن آنکه واکنش‌های منفی افکار عمومی در رابطه با بیانیه مشترک چین و کشورهای عربی را «فضاسازی رسانه‌ای» خواند، در مورد اجرای سند ۲۵ ساله چنین گفت:«در بحث اجرای پروژه‌ها و انتقال فناوری تلاش کردیم که حداکثر اشتغال را برای نیروی کار ایرانی در داخل ایران ایجاد کند؛ حتی مقرر شد از فناوری ایرانی استفاده شود.»

اظهارات فکوری به تصمیم‌هایی اشاره دارد که روز سه‌شنبه، ۲۲ آذر ۱۴۰۱، و در جریان «اجلاس برنامه‌ همکاری‌های جامع ایران و چین» گرفته شد؛ اجلاسی که در ایران و با حضور معاون نخست‌وزیر چین و هیئت همراهش برگزار شد.

پیش از این محمد جمشیدی، معاون امور سیاسی دفتر ابراهیم رئیسی، در اظهارات روز دوشنبه خود گفته بود یکی از «اهداف اصلی» نشست مذکور «بررسی راهکارهای تقویت روند اجرای برنامه همکاری جامع ۲۵ ساله ایران و چین» است. 

از سوی دیگر، محمد مخبر، معاون اول رئیس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی که مسئولیت استقبال از هیئت چینی را نیز بر عهده داشت، در سخنان خود در نشست مشترک جمهوری اسلامی ایران و چین در روز سه‌شنبه روابط دو کشور را با این عبارت توصیف کرد:«روابط تهران و پکن از جایگاه رفیعی برای رهبران دو کشور برخوردار است.»

مخبر این بخش از اظهاراتش را اینطور ادامه داد:«اراده چین برای توسعه روابط راهبردی جامع با ایران هیچگاه تغییر نمی‌کند. چین از حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و عزت ملی و مبارزه با دخالت خارجی حمایت می‌کند.»