در سومین روز اعتراضات سراسری به افزایش قیمت بنزین در ایران، دو خبرگزاری فارس و تسنیم که وابسته به سپاه پاسداران هستند از قول منابع امنیتی، خبر از دستگیری گسترده معترضان میدهند.
پس از انتشار سخنان رهبر ایران مبنی بر حمایت از افزایش قیمت بنزین و اطلاق عنوان «اشرار» به مردم معترض، دستگاههای امنیتی، قضایی و انتظامی به صورت منظم با انتشار اخبار و اطلاعیه تهدید میکنند که با هر اعتراض و ناآرامی به شدت برخورد خواهند کرد.
بر این اساس، خبرگزاری فارس برآورد یک نهاد امنیتی (احتمالا سازمان اطلاعات سپاه) را از اعتراضات صورت گرفته در دو روز گذشته منتشر کرده است. در این گزارش نوشته شده است که تاکنون 1000 نفر از معترضان از سوی نیروهای امنیتی و انتظامی دستگیر شدهاند.
انتشار اخبار دستگیری معترضان از قول یک نهاد امنیتی بینام، شبهه «ایجاد ترس دستگیری» برای خاموش کردن شعله اعتراضات را ایجاد کرده است.
در این گزارش تلاش شده تا شمار معترضان و شهرهایی که درگیر ناآرامی شدهاند ناچیز جلوه داده شود: «تعداد کل معترضان و آشوبگران از شب جمعه تاکنون مجموعا ۸۷ هزار و ۴۰۰ نفر برآورد شده که از این میزان حدود ۸۲۲۰۰ نفر مرد و ۵۲۰۰ نفر آنها زن بوده اند.» همچنین گفته شده از مجموع 1080 شهر و شهرستان ایران تنها در 100 نقطه «تجمع و اعتراضات کوچک» با حضور 50 تا 1500 نفر صورت گرفته است.
آمار تعداد کشتهشدهها و مجروحین در این گزارش وجود ندارد ولی در آن اعلام شده که حوادثی که منجر به کشتهشدن افراد شده است «مربوط به حمله اوباش مسلح به انبارهای نفتی و مقرهای نظامی بوده که در جریان جلوگیری از انفجار انبارهای نفتی و خلع سلاح مقرهای نظامی به وقوع پیوسته است». در اعتراضات سال 88 نیز کشتهشدگان، افرادی معرفی میشدند که با حمله به مقرهای نظامی درصدد بودند تا به اسلحهخانهها راه یابند.
خبرگزاری تسنیم، دیگر رسانه متعلق به سپاه پاسداران نیز از ساعاتی پیش از قول مقامهای امنیتی در شهرهای مختلف، آمار افراد دستگیر شده و کسانی که به نوشته این خبرگزاری «حکم جلب» برایشان صادر شده است را منتشر میکند.
میانداری این دو رسانه در انتشار اخبار «دستگیریهای گسترده»، این احتمال را ایجاد میکند که سرکوب اعتراضات در شهرهای ایران به سپاه پاسداران محول شده است.
در اعتراضات دیماه 96، اعتراضات به نتیجه انتخابات در سال 88 و 18 تیر 87 نیز اندکی پس از فراگیر شدن ناآرامیها، سپاه مسئولیت سرکوب معترضین را به عهده گرفت.
در تحولی دیگر، فرناز فصیحی از روزنامهنگاران ایرانی خبر دستگیری عبدالرضا داوری، از نزدیکان محمود احمدینژاد را منتشر کرده است. خانم فصیحی به نقل از الهام سلمانی، همسر عبدالرضا داوری نوشته است که او از سوی نیروهای امنیتی در یکی از خیابانهای اطراف خانهاش دستگیر شده است. ماموران امنیتی در زمان دستگیری وی هیچ حکم بازداشتی به او نشان ندادهاند.
Breaking news #IranProtests:
— Farnaz Fassihi (@farnazfassihi) November 17, 2019
Abdul Reza Davari, senior advisor to Ahmadinejad, arrested this morning on the street near his home by a gang of intelligence agents who showed no arrest warrant, his wife Elham Salmani told me.@CameliaFard @ManotoNews @BahmanKalbasi @bbcpersian
داوری یکی از منتقدان افزایش قیمت بنزین در ایران بود. او از مجلس ایران خواسته بود تا صدای مردم را بشنوند و در برابر این تصمیم بایستند.
تلاش برای استیضاح روسای دو قوه
مجلس ایران نیز که با اشاره رهبر ایران، طرحهای دو و سهفوریتی خود برای بازگرداندن قیمتها به قبل را از دستور کار خارج کرده است، روز پرخبری داشت. در میانه روز خبری مبنی بر استعفای محمود صادقی از نمایندگی مجلس منتشر شد. بر این اساس قرار بود که استعفای او در نوبت کاری عصر مجلس به هیات رییسه تحویل داده شود. هنوز خبری مبنی بر رسمی شدن این استعفا منتشر نشده است.
صادق خرازی، دبیر کل حزب اصلاح طلب ندا در واکنش به این خبر گفته که او مخالف این اقدامات است چرا که «هنوز ترکش های استعفای دسته جمعی مجلس ششم اندام اصلاحات را آزار می دهد».
در جلسه عصر مجلس، محمد قسیم عثمانی، نماینده بوکان پس از پایان نطق میاندستور خود اعلام کرد که او به عنوان نماینده مجلس در جریان برنامه افزایش قیمت بنزین قرار نگرفته بود و به همین دلیل از سمت نمایندگی استعفا میدهد. او استعفای خود را به مسعود پزشکیان تحویل داد که در غیاب علی لاریجانی، جلسه بعدازظهر مجلس را اداره میکرد.
همچنین رسانههای داخلی از مجلس ایران خبر دادهاند که مجتبی ذوالنور، دبیر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در حال جلب نظر نمایندگان مجلس برای امضای طرح استیضاح علی لاریجانی و حسن روحانی است. خبرگزاری فارس با انتشار محورهای مطرحشده در طرح استیضاح روحانی اعلام کرده است که تاکنون 60 نماینده مجلس آن را امضا کردهاند.
استیضاح رییسجمهور نیاز به موافقت یکسوم نمایندگان مجلس (97 امضا) دارد.
بر اساس این خبر، محورهای طرح استیضاح روحانی شامل 4 مورد است: «۱- سخنان تفرقهانگیز، 2- اجرا نکردن سیاست اقتصاد مقاومتی، ۳- بیکفایتی در مدیریت اجرایی کشور و۴- وضعیت ارزی و اقتصادی کشور».
در کنار این طرح، تلاش برای جلب نظر نمایندگان برای استیضاح لاریجانی نیز در جریان است. بر این اساس تعدادی از نمایندگان با امضای نامهای به رئیس کمیسیون آییننامه داخلی مجلس خواستار استیضاح علی لاریجانی شدهاند. دلیل این امر، مشورت نکردن لاریجانی با نمایندگان مجلس شورای اسلامی و اعلام موافقت با تصمیم افزایش قیمت بنزین بدون اطلاع نمایندگان است.
برخی از نمایندگان اصولگرا و اصلاحطلب مجلس با این امر مخالفت کردهاند. به نظر میرسد دفاع آیتالله خامنهای از تصمیم سران سه قوه امکان استیضاح رییس مجلس و رییسجمهور را ناممکن کرده است.
از دوشنبه به مردم پول میدهیم
حسنروحانی نیز که در 3 روز گذشته هدف انتقاد همزمان مردم و سیاستمداران بوده است در جلسه امروز هیات دولت به ناارامیهای این چند روز واکنش نشان داده است. او در سخنانی اعلام کرده است که فیلم اعتراضات مردمی را دیده و به نظر او «چند نفر هستند، عددی نیست و این به معنی هوشیاری و بیداری مردم است.» روحانی از «وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی، سپاه پاسداران، بسیج و همه نیروهای مسلح و نیروهای امنیتی» بایت دستگیری کسانی که به زعم او اموال عمومی را تخریب کردهاند تشکر کرده و از آنها خواسته که بقیه این افراد را نیز به سرعت دستگیر کنند.
روحانی مجددا از تصمیم افزایش قیمت بنزین دفاع کرده و آن را به نفع اقشار کمدرآمد خوانده است. او گفته که چندی پیش این تصمیم را با آیتالله خامنهای در میان گذاشته و او هم اعلام کرده که اگر سران 3 قوه موافق افزایش قیمت بنزین باشند او نیز از این تصمیم حمایت خواهد کرد.
حسن روحانی در این جلسه خبر از پرداخت «کمک هزینه معیشتی» به 20 میلیون نفر از روز دوشنبه داده است. به گفته روحانی 40 میلیون نفر دیگر هم تا اوایل هفته اینده کمکهزینه دریافت خواهند کرد.
رسانههای اصولگرا صبح امروز به نقل از احمد توکلی نوشته بودند که علی خامنهای در دیداری که قبل از افزایش قیمت بنزین با حسن روحانی داشته از او خواسته بود تا پیش از اجرای این تصمیم به مردم کمکهزینه پرداخت شود.