شش نفر از فعالان محیط زیست که به اتهام‌های امنیتی و جاسوسی از دو سال قبل در ایران بازداشت بودند، با رای دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست قاضی صلواتی حکم‌های ۶ تا ۱۰ سال حبس دریافت کرد‌اند. روند محاکمه غیر علنی فعالان محیط زیست اواخر سال گذشته و پس از اینکه یک سال بدون محاکمه در زندان بودند،‌ آغاز شد.

کاظم حسینی، وکیل مدافع تعدادی از فعالان محیط زیستی در یازدهم آبان‌ماه سال جاری از پایان دادگاه آنها خبر داد و در گفتگو با ایرنا با اشاره به اینکه ‌اتهام همکاری با «دول متخاصم» به آنها تفهیم شده، خاطرنشان کرد، حکم این اتهام در صورتی که اثبات شود یک تا ۱۰ سال زندان است.

غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه ایران هم با ادعای اینکه این افراد از مراکز نظامی در پوشش محیط زیست جاسوسی می‌کردند، از صدور حکم ۴ تا ۱۰ سال زندان برای آنها خبر داده است.

پرونده فعالان زیست محیطی یکی از پرونده‌هایی است که به موضوعی برای کشمکش بین اطلاعات سپاه و وزارت اطلاعات تبدیل شده بود. گفته می‌شود که مقام‌های وزارت اطلاعات اتهام جاسوسی این افراد را رد کرده‌اند، اما اطلاعات سپاه به عنوان نهاد موازی با وزارت اطلاعات بر اتهام جاسوسی تاکید دارد. قبلا حکم فساد فی‌الارض هم در پرونده برخی از فعالان محیط زیستی مطرح شده بود که بعدا کنار گذاشته شد.

در ۲۲ مهرماه محمدرضا تابش، نماینده مجلس در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت که پرونده فعالان محیط زیست به دستور رهبر جمهوری اسلامی به شورای عالی امنیت ملی ارجاع شده است. گفته می‌شود آیت‌الله خامنه‌ای خواستار توجه نظر وزارت اطلاعات در این پرونده شده  بود و اتهام فساد فی‌الارض نیز پس از این توصیه از پرونده حذف شده است.

اما در حالی که هنوز حکم سام رجبی و عبدالرضا کوهپایه اعلام نشده، ‌گزارش‌ها حاکی از آن است که امیرحسین خالقی و سپیده کاشانی، هر یک به ۶ سال حبس و طاهر قدیریان و هومن جوکار هر یک به ۸ سال زندان محکوم شده‌اند. سنگین‌ترین حکم هم برای نیلوفر بیانی و مراد طاهباز صادر شده که ۱۰ سال حبس است. نیلوفر بیانی همچنین به رد مال حاصل از شش سال کار در سازمان ملل محکوم شده است.

به گزارش ایسنا، احکام سام رجبی و علیرضا کوهپایه هفته آینده به وکلا ابلاغ خواهد شد. از آنجایی که اسماعیلی از حکم‌های ۴ تا ۱۰ سال خبر داده، احتمالا حکم ۴ سال زندان می‌تواند مربوط به پرونده این دو فعال محیط زیستی باشد.

سخنگوی قوه قضاییه می‌گوید، حکم این متهمان پس از ۳۶ جلسه دادگاه صادر شده و این احکام در دادگاه بدوی را قابل تجدیدنظر توصیف کرده است.

احکام این فعالان محیط زیستی در حالی اعلام شده که بهمن‌ماه گذشته، کاووس سید امامی، از فعالان محیط زیست و استاد دانشگاه که به همراه آنها بازداشت شده بود در حین بازداشت در زندان به طور مشکوکی درگذشت. مقامات جمهوری اسلامی ادعا می‌کنند که او خودکشی کرده اما خانواده کاووس سیدامامی این ادعا را رد می‌کنند.

در ۱۹ آبان‌ماه قرار بود فیلمی با عنوان مظنونین همیشگی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی با موضوع فعالان محیط زیست پخش شود اما پخش این فیلم پس از دقایقی کوتاه متوقف شد. برخی ناظران توقف پخش این فیلم را ناشی از اختلاف بین وزارت اطلاعات و اطلاعات سپاه در زمین صدا و سیما توصیف کردند. 

البته در تابستان سال گذشته،‌ صدا و سیما فیلم دیگری را با عنوان منطقه ممنوعه پخش کرد که در آن عکس‌های خصوصی کاووس سیدامامی و خانواده‌اش را به نماش گذاشت و سعی کرد او را به همکاری با سرویس‌های جاسوسی متهم کند.