گنجینههای ایرانی که در موزههای سراسر دنیا پراکندهاند، هریک داستان و روایتی از سفر در دل خود دارند از جمله، تاج طلای الماس و یاقوتنشان ایرانی که در اتاق هندی کاخ باکینگهام نگهداری میشود.
در سیام ماه اوت سال ۱۸۳۸ فرستادهای ازسوی سید سعید، حاکم مسقط، بهمناسبت تاجگذاری ملکه ویکتوریا که دو ماه پیش از آن انجام شده بود، هدایای متعددی را به ایشان تقدیم کرد؛ از جمله آنها یک «تاج غیرمعمول با سنگهای ایرانی» بود.
مسقط روابط تجاری قدرتمندی با ایران قاجاری داشت و احتمالا این تاج مانند جواهرات دیگر خانواده سلطنتی، ازسوی مسقط به هنرمندان ایرانی سفارش داده شده بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
دختر سید سعید (که بعدها به امیلی رویت تغییر نام داد) درباره یکی از این سفارش ها که بهدست خواهرش رسید، مینویسد: «پدرم تاجی بسیار گرانبها و باشکوه به او هدیه کرد، که بهطور ویژه از ایران برای او سفارش داده بود. این سربند (دیادم) باشکوه از برگهای نخل طلایی ساخته و با تعداد زیادی الماس تزئین شده بود که اندازه سنگهای آن از سنگ بزرگ مرکزی به دو طرف کاهش پیدا میکرد. تاج بهشکلی بود که ما نمیتوانستیم آن را با حجاب بر سرمان استفاده کنیم و بیشتر بهعنوان یک سرمایهگذاری ارزشمند، درصورت نیاز، در نظر گرفته شده بود.»
تاجی که به ملکه ویکتوریا هدیه داده شد، شامل دوازده صفحه طلایی بتهجقهمانند است که روی یک نوار طلایی نصب شدهاند. رویههای بیرونی آن با یاقوتهای بزرگی که هریک در احاطه چندین الماس قرار دارند، پوشانده شده است و یاقوتهای کوچکتری نیز در قسمت برگشکل نوک بتهجقهها قرار گرفته است. زن جوان با لباس قاجار، مرد جوان با لباس دوران ریجنسی (اواخر قرن هجدهم که لباسهای اروپایی سادهتر شدند) و نقوش گل سرخ و بلبل، طرف دیگر تاج را زینت بخشیده است.
تاج به ابعاد ۴.۷ × ۱۳.۷ × ۱۱.۹ سانتیمتر، از جنس طلا ساخته شده و با مینا، الماس، یاقوت و مروارید تزئین شده است.
به گفته امیلی هانام در کتاب «از امپراتوری رزها: شاهکارهای هنر ایرانی قرن نوزدهم»، با کمک جواهرسازان لندنی، کیچینگ و عبود، تغییراتی در این تاج ایجاد شد و به احتمال زیاد مرواریدهای دانهای کوچکتر و مروارید قطرهای واژگون که در مرکز این قطعه دیده میشوند، در این مرحله به تاج افزوده شدند. این مرواریدها خود احتمالا از دو گردنبند مرواریدی که سید سعید در سال ۱۸۳۹ به ملکه اهدا کرد، آمدهاند.
مشخصات این تاج در «صندوق جواهرات سلطنتی بریتانیا» این گونه نوشته شده است: تاج اواسط قرن نوزدهم، طلا، مینا، الماس، یاقوت و مروارید | ۴.۷ × ۱۳.۷ × ۱۱.۹ سانتیمتر (ابعاد کلی)