به فاصله کوتاهی پس از انتشار گزارشهای رسانههای فارسی زبان خارج از ایران از آنچه که در ماهشهر در جریان سرکوب خونین معترضان روی داده است، و تنها چند ساعت پس از اینکه روزنامه نیویورکتایمز گزارش مفصل خود را از اعتراضهای آبانماه با تمرکز بر کشتار در ماهشهر منتشر کرد، تلویزیون دولتی جمهوری اسلامی روایت خود را از این ماجرا ارایه داد.
اعتراضهای سراسری آبان ۹۸ از روز جمعه ۲۴ آبانماه و پس از افزایش سه برابری قیمت بنزین آغاز شد و دستکم به مدت پنج روز در شرایطی که اینترنت تقریبا به طور کامل قطع شده بود، در سطحی وسیع ادامه داشت. این اعتراضها به سرعت به بیش از ۱۰۰ شهر کوچک و بزرگ در سراسر ایران گسترش یافت و به یک تظاهرات ضد حکومتی تبدیل شد.
جدیدترین آمار عفو بینالملل از تعداد کشتهها در جریان سرکوب خشن اعتراضهای مردمی ۲۰۸ کشته است و نیویورکتایمز هم تعداد کشتهها را بین ۱۸۰ تا ۴۵۰ نفر و حتی بیشتر برآورد میکند .
در این بین ماهشهر از جمله شهرهایی بود که اعتراضها در آن به خشنترین شیوه ممکن سرکوب شد و اخبار آن با تاخیر مخابره شد. گزارشها حاکی از آن است که جو این شهر همچنان نیز امنیتی است.
تصاویری که در روزهای گذشته از ماهشهر منتشر شد، حضور تانک و مسلسل در خیابانها را به تصویر کشید و شاهدان عینی از آتش گشودن نیروهای امنیتی به روی معترضانی خبر دادند که برای فرار به نیزارهای اطراف جاده پناه برده بودند.
دوشکا، تیرباران، و سنگر گرفتن در برابر معترضان گیرافتاده در #نیزار #جراحی #ماهشهر!
— Yousef_Alsarkhi (@YAlsarkhi) December 3, 2019
در پشت زمینه فیلم شیون و گریه و زاری زنان را میشنویم و پدری که فرزندش را فریاد میزند! pic.twitter.com/Ms8EnuzCUX
شاهد علوی، روزنامهنگاری که از آغاز موضوع را پیگیری کرد، در توییتر خود به نقل از یکی از اهالی ماهشهر نوشت که نیزار را چنان به رگبار بستند که گویی آن را با داس بریدهاند، دریایی از خون به پا شد. او به نقل از یک منبع محلی در گزارش اخیر خود به این نکته اشاره میکند که نیروهای امنیتی به قصد زدن آمده بودند و با دوشکا و تیربار مردم را به رگبار گرفتند.
چند روزی سفر بودم. یکی از اهالی ماهشهر را دیدم، تعریف میکرد که در ماهشهر، معترضانی که از حمله نیروهای امنیتی گریخته بودند وارد نیزاری میشوند: «نیزار را چنان به رگبار بسته بودند گویی آن را با داس بریدهاند. دریای خون به پا شده بود.»
— shahed alavi (@ShahedAlavi) November 29, 2019
این روایت دومی بر آن فاجعه است ... https://t.co/GwCru9Kmus
به همین دلیل بود که محمد گلمرادی، نماینده ماهشهر در جلسه پنجم آذرماه مجلس شورای اسلامی با فریاد حسن روحانی، رئیس جمهور ایران را به باد انتقاد گرفت و دیگر نمایندگان ناچار شدند برای ساکت کردن او گلویش را بفشارند.
نیزار شهرک چمران در ورودی شهر و جاده ماهشهر قرار دارد و معترضانی که در جریان اعتراضها مانند دیگر شهرهای ایران اقدام به بستن جادهها کرده بودند، پس از هجوم نیروهای امنیتی به این نیزار پناه بردهاند.
نيزار شهرک چمران که در ورودی شهر و جاده ماهشهر قرار دارد.
— Yousef_Alsarkhi (@YAlsarkhi) November 29, 2019
معترضان که این جاده را در اعتراضات بسته بودند با هجوم نیروهای امنیتی به نیزار پناه میبرند که به رگبار بسته میشوند.
پس از گذشت چند روز با قطع انترنت و تماس، خانواده با بلند شدن بوی مردگان دنبال فرزندانشان میگردند. pic.twitter.com/gRZdXAJFB9
روزنامه نیویورکتایمز در گزارش روز دوشنبه خود از وقایع ماهشهر تعداد کشته شدگان در جریان سه روز سرکوب را ۱۳۰ نفر برآورد کرده است.
این درحالی است که تلویزیون دولتی ایران تنها پس از اطلاع رسانی گسترده رسانههای خارج از ایران، ناگزیر به اعتراف به کشته شدن شماری از افراد در ماهشهر و چند شهر دیگر ایران شد، البته به سبک ویژه صدا و سیمای جمهوری اسلامی در ۴۰ سال گذشته.
روایتی که صدا و سیما ارایه میدهد، دنباله همان خطمشی است که آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی از روز نخست اعتراضها تعیین کرد. او گفت اشرار مرتبط با دشمنان خارجی به خیابانها آمدهاند و عدهای هم کشته شدند. این تعریفی است که خبرنگاران صدا و سیما در سفر به ماهشهر و گفتگو با کارمندان پتروشیمی و برخی افراد دیگر ارایه دادهاند.
صدا و سیما که در گزارش قبلی خود از ماهشهر، اخبار رسانههای خارج از ایران در خصوص در محاصره بودن پتروشیمی و سرکوب شدید در این شهر را تکذیب کرده بود، در این گزارش که شب گذشته (دوشنبه) به نمایش گذاشته شد، شرایط اطراف پتروشیمی در هفته آخر آبانماه را شرایط جنگی توصیف کرد.
در بخش دیگری از گزارش هم به کشتار در نیزار اشاره شد. البته با این توجیه که افرادی که به نیزار رفته بودند، به سلاح گرم و سرد مسلح بودند و به سوی نیروهای امنیتی شلیک کردند. محسن بیرانوند، فرماندار ماهشهر و همچنین جلیل زبیدی، فرمانده نیروی انتظامی ماهشهر در گفتگو با خبرنگار صدا و سیما تایید میکنند که مردم در نیزار هدف گلوله قرار گرفتهاند. البته آنها ادعای مسلح بودن مردم را مطرح کردند و فرماندار ماهشهر هم مدعی شد که اگر برخورد نیروهای امنیتی انجام نمیشد، انتقال کالا از بندر ماهشهر به خطر میافتاد.
صدا و سیما نیز مانند دیگر نهادها در جمهوری اسلامی آمار و ارقای از تعداد کشتهشدگان در ماهشهر یا دیگر شهرهای ایران ارایه نداد. در این گزارش به کشته شدن تعدادی از معترضان در سیرجان، شهر قدس، ملارد، کرج، تهران و شهریار و... هم اشاره شده است.
نام شهر قدس یا قلعه حسنخان روز گذشته با اظهارات فرماندار این شهرستان در صدر خبرها بود. لیلا واثقی در گفتگو با روزنامه ایران تایید کرده بود که او به نیروها دستور داده بود به روی جمعیت تیراندازی کنند.
با گذشت بیش از دو هفته از سرکوب خشن معترضان، مقامات جمهوری اسلامی هنوز آمار کشتهها، زخمیها و بازداشتی ها را اعلام نکردهاند و بازداشتها در بسیاری از شهرهای ایران همچنان ادامه دارد.