همزمان با نشست وزرای خارجه عضو سازمان همکاری شانگهای در هند، نشست سهجانبه افغانستان، چین و پاکستان نیز در اسلامآباد برگزار شد و وزرای خارجه پاکستان و چین از نشست این سازمان در گوا مستقیم به اسلامآباد رفتند و با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، دیدار کردند.
وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان در هر دو نشست، بر ایجاد یک دولت فراگیر در این کشور، مبارزه با تروریسم و جلوگیری از قاچاق مواد مخدر تاکید کردند. شنکر جی کیشن، وزیر خارجه هند، پس از برگزاری نشست شانگهای، در یک کنفرانس خبری گفت: «وضعیت در حال گسترش در افغانستان همچنان در کانون توجه ما قرار دارد. تلاشهای ما باید در جهت رفاه مردم افغانستان باشد.» او همچنین گفت: «اولویتهای فوری ما ارائه کمکهای بشردوستانه، تضمین یک دولت واقعا فراگیر و نماینده مردم، مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر و حفظ حقوق زنان، کودکان و اقلیتها است.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، نیز در یک نشست خبری در مورد افغانستان گفت که مسکو انتظار دارد رهبران طالبان به وعدههای خود برای تشکیل یک دولت فراگیر عمل کنند. او اضافه کرد، طالبان در مورد حقوق بشر، امنیت در خاک افغانستان، ریشهکنی تهدیدهای تروریستی و قاچاق مواد مخدر تضمینهایی دادهاند و ما همه این مسائل را زیرنظر داریم.
بلاول بوتو، وزیر خارجه پاکستان، هم در اظهارنظری از طالبان خواست افغانستان را به زمین بازی قدرتهای بزرگ تبدیل نکنند.
چین کانگ، وزیر خارجه چین، نیز پس از برگزاری نشست سهجانبه افغانستان، چین و پاکستان در اسلامآباد، به خبرنگاران گفت که چین انتظار دارد گروه طالبان از ایجاد یک دولت فراگیر استقبال کند، سیاست معتدلی در پیش بگیرد و با همسایههای خود رابطه خوبی برقرار کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تاکید جمعی کشورهای قدرتمند همسایه افغانستان بر تشکیل یک دولت فراگیر در این کشور حاصل نگرانی این کشورها از خودداری طالبان برای ایجاد دولتی فراگیر در افغانستان است. این نگرانی پس از برگزاری نشست دوحه به میزبانی دبیرکل سازمان ملل متحد بیشتر هم شد.
بیشتر کشورهای همسایه افغانستان بر این باورند که نشست دوحه سرآغاز پیگیری روند به رسمیت شناختن طالبان و در خوشبینانهترین حالت، بررسی راهکارهای به رسمیت شناختن آن است و آنها فکر میکنند در صورت به رسمیت شناختن شدن طالبان، این گروه به ایجاد دولت فراگیر نیاز کمتری خواهد داشت. این موضوع امکان شورش اقوام دیگر علیه طالبان را که حکومت این گروه را تکقومی میدانند، بیشتر میکند و با توجه به سیاستهای طالبان در برخوردهای بهشدت خشن با اقوام دیگر، آتش جنگ داخلی در افغانستان را دوباره شعلهور خواهد کرد و در این وضعیت است که تنشهای داخلی افغانستان دامن کشورهای همسایه را هم خواهد گرفت؛ زیرا آغاز جنگ داخلی در افغانستان، فرصت بسیار مناسبی برای سازمانهای تروریستی افراطی فراهم میکند تا در این کشور پایگاهی مطمئن ایجاد کنند.
این وضعیت پیش از این در سوریه و عراق هم رخ داده است. در حالی که دولت سوریه با مخالفان خود درگیر بود و در عراق نیز تنشهای فرقهای بهشدت خونین شده بودند، داعش از این موقعیت استفاده کرد و برای یک دوره، نیمی از سوریه و عراق را به تصرف خود درآورد. با وجود اینکه داعش در سوریه و عراق ضربه خورد، هنوز در این کشورها زنده است و فعالیت میکند. حال در افغانستان که پیچیدگیهای ژئوپولیتکی بیشتری دارد، این وضعیت خطرناکتر هم خواهد شد. داعش همین حالا هم این پیچیدگیها را متوجه شده و درصدد نفوذ در افغانستان است.
با حضور داعش در افغانستان و پیدا کردن جای پای محکم، افراطگرایان کشورهای همسایه افغانستان مانند پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان و اویغورهای چین بهسرعت با این گروه برای ایجاد یک خلافت تازه همراه خواهند شد. همین حالا نیز گزارشهایی وجود دارد که تعدادی از شهروندان تاجیکستان، ازبکستان و اویغورهای چین با داعش در افغانستان متحد شدهاند و این مهمترین نگرانی کشورهای همسایه افغانستان است.
از سوی دیگر، در رویکرد سیاسی کشورهای همسایه افغانستان نوعی غربستیزی دیده میشود و کشورهایی چون چین و روسیه دوست ندارند اجازه دهند کشورهای غربی این بار با استفاده از گروه طالبان، به نفع خود در منطقه اعمال نفوذ کنند. به رسمیت نشناختن طالبان این گروه را ناگزیر میکند برای کسب منابع به سیاستهای غرب بیشتر تمکین کند. همین حالا هفتهای ۴۰ میلیون دلار وارد افغانستان میشود و آمریکا همچنان بزرگترین کمککننده به افغانستان است. پس از آمریکا، اتحادیه اروپا بیشترین کمکها را به افغانستان میفرستد و مسلما کفه ترازو به نفع غرب در افغانستان سنگینتر خواهد بود و این چیزی است که همسایههای افغانستان بهخصوص چین، روسیه و ایران نمیخواهند.
با ایجاد دولت فراگیر و کاهش سختگیری به طالبان، زمینه به رسمیت شناخته شدن طالبان هم میسر میشود و کشورهای همسایه افغانستان که با وجود مخالفت غرب همین حالا هم غیرمستقیم طالبان را به رسمیت شناختهاند، برای این رسمیتبخشی توجیه کافی پیدا میکنند. این مسئله باعث میشود محدودیتهای فعلی از افغانستان برداشته شود، زمینه تعامل بیشتر با طالبان به وجود آید و وابستگی طالبان به غرب کمتر شود.