کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای در مورد افغانستان هم‌عقیده نیستند

برخی از کشور‌های عضو پیمان شانگهای حضور طالبان در افغانستان را خطری برای منطقه می‌دانند

نشست سازمان همکاری شانگهای در سمرقند - Sergei BOBYLYOV / SPUTNIK / AFP

در حالی که ۱۰ روز دیگر تا برگزاری نشست سران عضو سازمان همکاری شانگهای باقی مانده است، اعضای این سازمان درباره تهدیدهای تروریستی گروه طالبان به توافق نرسیده‌اند.

کشورهایی مانند تاجیکستان و روسیه می‌گویند افغانستان با حضور طالبان، بار دیگر بستر مناسبی برای رشد تروریسم شده است. به گزارش صدای آمریکا‌، نماینده تاجیکستان در سازمان شانگهای می‌گوید: «بر اساس اطلاعات ما، گروه‌های تروریستی مانند القاعده، حزب‌التحریر، جنبش اسلامی ترکستان شرقی، جنبش اسلامی ازبکستان، تحریک طالبان پاکستان و جماعت انصارالله، در حال حاضر در افغانستان حضور دارند و کشورهای همسایه را تهدید می‌کنند.»

او افزود: «تاجیکستان به‌شدت نگران افزایش روزافزون ناامنی ناشی از حضور تروریست‌ها در مرزهای این کشور با افغانستان است که روزبه‌روز هم در حال افزایش است؛ زیرا ما قبلا چنین تهدیدهایی را نداشتیم.» در همین حال سرگئی شویگو‌، وزیر دفاع روسیه‌، می‌گوید بازگشت طالبان به قدرت باعث تقویت سازمان‌های تروریستی فعال در افغانستان شده است.

ولادیمیر ورونیکوف‌، دیپلمات سابق روسیه که حالا ریاست دفتر مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل متحد را بر عهده دارد، می‌گوید که افغانستان زیر سلطه طالبان بار دیگر به کانون پرورش تروریست‌ها تبدیل شده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

با این حال، برخلاف نظر روسیه و تاجیکستان، چین که عضو دیگر سازمان شانگهای است درباره تهدید طالبان به‌عنوان یک جریان تروریستی موافق نیست. ژان جونگر، نماینده دائمی چین در سازمان ملل، روز چهارشنبه در نشست شورای امنیت این سازمان گفت که افغانستان در یک مرحله حساس گذار از هرج‌و‌مرج به سوی نظم است. او گفت جامعه جهانی باید با مقام‌های طالبان تعامل داشته باشد و به افغانستان کمک کند تا به ثبات و رفاه اقتصادی دست یابد.

کارشناسان بر این باورند که اعضای سازمان شانگهای در‌مورد تهدید طالبان برای امنیت منطقه هم‌نظر نیستند. جی‌ای ژو، یک عضو سازمان شانگهای، در‌این‌باره می‌گوید درک متفاوت از تهدید گروه‌های افراطی یا جدایی‌طلب در افغانستان، حساسیت‌های سیاسی و نگرانی‌های حاکمیتی و همچنین نبود اعتماد واقعی در میان کشورهای عضو سازمان، همکاری‌های مشخص در زمینه مبارزه با تروریسم را بسیار دشوار می‌کند و اعضای سازمان برخی اشتراک‌گذاری اطلاعات را برای یکدیگر محدود کرده‌اند.

باور کارشناسان این است که برخی از کشورهای عضو سازمان شانگهای به‌وضوح تهدیدهای تروریستی علیه خود را مشاهده می‌کنند. ایجاز احمد وانیر، محقق بنیاد تحقیقاتی ابزرور(Observer)، می‌گوید ضعف اعتماد و وجود اختلاف میان اعضای سازمان همکاری شانگهای باعث شده است که اکثر کشورهای عضو از کانال‌های دوجانبه برای ایجاد تعامل با طالبان برای تضمین ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک و امنیت فردی استفاده کنند.

دولت پاکستان نیز در این زمینه از چین پیروی می‌کند و نمی‌خواهد در مورد تهدیدهای امنیتی اقدام کند. در حالی که این کشور به‌خوبی می‌داند امارت اسلامی طالبان از تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) حمایت می‌کند و با استفاده از پیشینه افغانستان، جنگ علیه دولت پاکستان را به‌شدت گسترش داده‌ است. به باور جیای ژو، سازمان همکاری شانگهای به‌عنوان یک پلتفرم امنیتی منطقه‌ای تا حد زیادی ناکارآمد بوده است.

طالبان از زمان سلطه بر افغانستان ادعا می‌کنند که به هیچ سازمان و گروه تروریستی اجازه نداده‌اند تا از خاک این کشور برای اقدام علیه کشورهای همسایه‌ استفاده کنند، در حالی که هم‌اکنون تی‌تی‌پی با حمایت طالبان در مقابل دولت پاکستان می‌جنگد و کشورهای تاجیکستان و ازبکستان چندین بار آماج حملات راکتی از داخل خاک افغانستان بوده‌اند.

بیشتر از جهان