رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، می‌گوید جمهوری اسلامی ایران انتصاب چند بازرس این نهاد بین‌المللی را که قرار است از تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم بازرسی کنند، لغو کرده است.

رافائل گروسی روز شنبه ۱۶ سپتامبر (۲۵ شهریور)، در بیانیه‌ای که در وب‌سایت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شده است، نوشت که این بازرسان از مجرب‌ترین کارشناسان آژانس با دانش منحصربه‌فرد در زمینه فناوری‌های غنی‌سازی‌اند و کار راستی‌آزمایی مهمی را در تاسیسات غنی‌سازی ایران انجام داده‌اند.

مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این بیانیه اقدام تهران را «یک‌جانبه»، «نامتناسب» و «بی‌سابقه» خواند و آن را محکوم کرد.

او در ادامه تصریح کرد که این تصمیم بر برنامه‌ریزی و اجرای عادی فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس در ایران تاثیر می‌گذارد و آشکارا با همکاری‌هایی که باید بین آژانس و ایران وجود داشته باشد، در تضاد است.

در مقابل، جمهوری اسلامی ادعا می‌کند که این اقدام در تطابق با حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس صورت گرفته است.

به گزارش ایرنا، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه، در واکنش به بیانیه رافائل گروسی، سه کشور اروپایی و آمریکا را به «زیاده‌خواهی» با هدف تخریب فضای همکاری ایران و آژانس، و سوءاستفاده از فضای شورای حکام برای مقاصد سیاسی خود متهم کرد.

اشاره او به نشست اخیر شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای است. نشستی که ۱۳ سپتامبر در وین برگزار شد و اعضای حاضر در آن، در بیانیه‌ای از ایران خواستند تا درباره تمامی موضوعات باقی‌مانده در برنامه هسته‌ای شفاف‌سازی کند.

ناصر کنعانی افزود که ایران پیش‌تر در مورد عواقب این گونه «سوءاستفاده‌های سیاسی»، از جمله تلاش برای «سیاسی کردن» فضای آژانس هشدار لازم را داده بود.

یک روز پس از آن، چهار قدرت غربی (آمریکا، آلمان، بریتانیا و فرانسه) جمهوری اسلامی را به صدور قطعنامه دیگری تهدید کردند. همزمان دولت‌های بریتانیا، فرانسه و آلمان به‌طور مشترک اعلام کردند تحریم‌های نظامی علیه برنامه موشکی جمهوری اسلامی ایران که طبق جدول زمانی قرار بود در مهرماه سال جاری برداشته شود، لغو نخواهد شد. این تصمیم خشم تهران را برانگیخت.

جمهوری‌ اسلامی در واکنش به تازه‌ترین بیانیه سه کشور اروپایی اعلام‌ کرد که بیانیه سه کشور اروپایی با تعهدهای این کشورها در چارچوب برجام مغایرت دارد.

وزارت خارجه جمهوری‌اسلامی تصمیم شرکای اروپایی برجام را «تنش‌زا»، «با سوءنیت، و «مغایر» با توافق مذکور خواند و اعلام کرد که بی‌عملی اتحادیه اروپا به تعهدات خود «هیچ منطق حقوقی» ندارد.

گروسی تصمیم «عمیقا تاسف‌آور» تهران در تعلیق انتصاب بازرسان آژانس را گام دیگری در «مسیر اشتباه» و «ضربه‌ای غیرضروری» به روابط تیره‌شده بین این نهاد بین‌المللی و ایران در اجرای توافقنامه پادمان پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای ارزیابی کرده است.

مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بخش دیگری از این بیانیه، به تهران هشدار داده که بدون همکاری مؤثر، اطمینان و اعتماد همچنان شکننده خواهد بود و آژانس در موقعیتی نخواهد بود که بتواند به طور موثر ماموریت راستی‌آزمایی خود را در ایران انجام دهد و تضمین‌های معتبری در زمینه صلح‌آمیز بودن مواد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران ارائه دهد.

رافائل گروسی در پایان از جمهوری اسلامی خواست تا با تجدید نظر در تصمیم خود، به مسیر همکاری با آژانس بازگردد. او همچنین از بالاترین مقام‌های ایران خواسته است تا برای اصلاح مسیر، در نخستین فرصت با او تعامل کنند.