سخنگوی آتش‌نشانی تهران از وقوع آتش‌سوزی گسترده در یک مرکز نگهداری و درمان افراد کم‌توان در خیابان ولی‌عصر تهران خبر داد و گفت در اثر این آتش‌سوزی دو شهروند دچار «سوختگی خیلی شدید» شدند.

نبود شرایط ایمن و استاندارد در مراکز نگهداری از کم‌توانان ذهنی و جسمی یا مراکز ترک اعتیاد و بازپروری در ایران، طی سال‌های اخیر بارها به وقوع حوادثی جبران‌ناپذیر و مرگ‌آفرین برای این گروه از شهروندان آسیب‌پذیر منجر شده که جان‌باختن ۳۴ نفر در مرکز ترک اعتیاد لنگرود در هفته گذشته، تازه‌ترین نمونه آن بود.

اکنون جلال ملکی، سخنگوی آتش‌نشانی تهران، به ایسنا گفته است: «در قسمت لابی و یک انباری کوچک در طبقه سوم این ساختمان آتش‌سوزی رخ داد و این بخش کاملا شعله‌ور شد و سپس دود سیاه به تمام راهروها و اتاق‌های افراد سرایت کرد. آتش‌نشانان همراه با اطفای حریق، عملیات جست‌وجو و خارج کردن افراد را در دستور‌کار قرار دادند و افرادی که در آنجا حضور داشتند نیز به‌عنوان امدادگر کمک کردند. حدود ۵۰ زن و مرد در این ساختمان حضور داشتند که با کمک آتش‌نشان‌ها از مرکز خارج شدند، اما دو مرد دچار سوختگی خیلی شدید شدند که از زمان شعله‌ور شدن آتش در محاصره شعله‌ها بودند و آتش‌نشان‌ها آن‌ها را به اورژانس منتقل کردند.»

او افزود با‌توجه‌به اینکه در مراکز نگهداری افراد کم‌توان و خانه‌های سالمندان، کسانی حضور دارند که باید تحت‌مراقبت باشند، یا به‌راحتی قادر به حرکت نیستند و باید با ویلچر، واکر و حتی تخت جا‌به‌جا شوند؛ «در نتیجه چنین مراکزی از اهمیت بالایی برخوردارند و باید به ایمنی آن‌ها توجه ویژه‌ای شود».

به علت نبود نظارت دقیق بر این مراکز و همچنین وجود فساد ساختاری گسترده در سیستم اداری جمهوری اسلامی، طی سال‌های اخیر گزارش‌های متنوعی از وضعیت آشفته، نبود امکانات سخت‌افزاری استاندارد و همچنین ضرب‌وشتم و آزار کم‌توانان ذهنی و جسمی یا معتادان به مواد مخدر در مراکز درمانی و نگهداری ایران گزارش شده است.

به‌عنوان نمونه، صفحه توییتری «کمپین معلولان»، روز ۱۴ مردادماه امسال، تصاویری از برخورد خشن پرستاران و ضرب‌‌وشتم معلولان ذهنی در یک مرکز نگهداری ویژه در بوشهر را منتشر کرده بود. این کمپین اعلام کرد این تصاویر از مرکز نگهداری و توانبخشی «نیلوفران آبی» و از ۲۰ دقیقه فیلم و گزارش، استخراج شده است و نوشت که علاوه بر «اذیت و آزار و بدرفتاری وحشتاک»، معلولان ساکن در این مرکز به «سوءتغذیه و وضعیت بد بهداشتی» نیز دچارند.

ویدوی منتشرشده از دوربین‌های مداربسته این مرکز نشان می‌داد که دست‌کم دو مرد به یکی از معلولان روی یکی از تختخواب‌ها در خوابگاه به‌طور مداوم سیلی می‌زنند و او را مورد ضرب‌وشتم قرار می‌دهند و سپس می‌خواستند پاهایش را به تختخواب ببندند. همچنین در بخش دیگری از تصاویر فاش‌شده، دو زن و یک مرد سعی می‌کردند یکی از معلولان را روی تختخواب دیگری به نرده‌ها ببندند و یکی از کارکنان مرد، بالش را روی صورت بیمار بستری فشار می‌داد، در حالی که هم‌زمان دو زن دست فرد معلول را به تخت می‌بستند.

در ادامه این ویدیو، ضرب‌وشتم دست‌کم دو معلول دیگر به دست کارکنان مرد به نمایش گذاشته شد و در بخشی دیگر نیز یکی از پرستاران زن این مرکز، گلوی یکی از معلولان را می‌گرفت و محکم فشار می‌داد.

همچنین در ماجرای آتش‌گرفتن مرکز ترک اعتیاد «گام اول رهایی» در لنگرود که روز ۱۲ آبان‌ماه اتفاق افتاد و به جان باختن ۳۴ شهروندان منجر شد، فرمانده انتظامی گیلان و دادستان رشت از «عمدی بودن» این آتش‌سوزی خبر دادند و گفتند که یک «مددجوی سابق را به‌عنوان متهم آتش‌زدن عمدی این مرکز بازداشت کرده‌اند».

سخنگوی آتش‌نشانی تهران در بخش پایانی سخنان خود به ایسنا درباره حادثه روز جمعه در مرکز نگهداری از شهروندان کم‌توان در تهران، تاکید کرد که سیم‌کشی‌های این ساختمان‌ها باید مناسب و تعداد افرادی که در آن محیط حضور دارند هم باید متناسب با افراد مددجو باشد، «به‌طور مثال اگر ۷۰ نفر حضور دارند، سه نفر کافی نیست و باید تعداد مراقبان متناسب باشد. باید با اصول ایمنی آشنا باشند و علاوه بر آن، خاموش‌کننده‌ها هم به تعداد کافی وجود داشته باشند. افرادی که در آن‌جا حضور دارند، باید کارکردن با این ابزار را آموخته و دوره‌های لازم را نیز در این زمینه دیده باشند تا در صورت رخداد حادثه بتوانند واکنش مناسبی داشته باشند. همچنین موادی که قابلیت اشتعال دارد، به‌ویژه مواد ضایعاتی، نباید یک‌جا جمع شود و باید به‌سرعت از آنجا خارج شود.»