خبرگزاری رویترز در گزارشی به‌نقل از یک منبع قضایی نوشت که قضات فرانسوی حکم بازداشت بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، برادرش ماهر اسد، و دو مقام ارشد دیگر را به‌دلیل استفاده از سلاح‌های شیمیایی ممنوع علیه غیرنظامیان در سوریه صادر کرده‌اند.
احکام بازداشت این افراد به‌اتهام «مشارکت در جنایت علیه بشریت» و «مشارکت در جنایت جنگی» صادر شده است. این احکام به دنبال تحقیق جنایی در مورد حمله‌های شیمیایی در شهر دوما و منطقه غوطه شرقی در اوت ۲۰۱۳ صادر شده است که بیش از یک‌هزار کشته بر جای گذاشت.
این نخستین حکم بازداشت بین‌المللی است که برای بشار اسد صادر می‌شود. نیروهای اسد به اعتراض‌های داخلی که از سال ۲۰۱۱ آغاز شد با سرکوب وحشیانه‌ای پاسخ دادند که کارشناسان سازمان ملل متحد می‌گویند مصداق جنایت جنگی است.
مازن درویش، وکیل دادگستری و بنیان‌گذار مرکز سوریه برای رسانه‌ها و آزادی بیان (SCM) که پرونده علیه بشار اسد را در فرانسه تشکیل داده است، تاکید کرد که این حکم‌ها نخستین احکام بازداشت بین‌المللی‌اند که در ارتباط با حمله شیمیایی در غوطه شرقی صادر می‌شود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سوریه استفاده از تسلیحات شیمیایی را رد کرده است، اما تحقیق مشترک قبلی سازمان ملل متحد و سازمان منع سلاح‌های شیمیایی نشان داده است که دولت سوریه در حمله آوریل ۲۰۱۷ از گاز شیمیایی و سمی سارین استفاده کرده و همچنین بارها گاز کلر را به‌عنوان سلاح جنگی به کار برده است.
درویش با اشاره به تایید رئیس‌جمهوری سوریه به‌عنوان فرمانده ارتش برای استفاده از چنین سلاح‌هایی گفت: «رئیس‌جمهوری مسئول بسیاری از جنایت‌ها در سوریه است، اما به‌ویژه در مورد به کار گرفتن سلاح‌های شیمیایی، از جمله گاز سارین، نمی‌توان از نقش او چشم‌پوشی کرد.»
حکم‌هایی نیز برای قسام عباس، مدیر مرکز مطالعات و تحقیقات علمی، که برنامه تسلیحات شیمیایی سوریه را تاسیس کرد، و بسام الحسن، رئیس امنیت و افسر رابط در سوریه، صادر شده است. ماهر، برادر اسد، نیز در مقام رئیس لشکر چهارم زرهی همدست جنایت‌های جنگی در سوریه تلقی می‌شود.
قضاتِ واحدِ جنایت علیه بشریت در دادگاه پاریس از سال ۲۰۱۱ حکم‌های بازداشت برای جنایت‌های برخی از مقام‌های سوری صادر کرده‌اند. در ماه اکتبر نیز قضات فرانسوی حکمی برای دو وزیر دفاع سابق سوریه به جرم بمب‌گذاری در سال ۲۰۱۷، که یک مرد فرانسوی-سوری را در خانه‌اش در درعا کشت، صادر کردند.
حکم بازداشت برای بشار اسد در حای صادر شده است که صدور چنین احکامی برای سران دولتی رخدادی نادر است، زیرا آن‌ها عموما از مصونیت قضایی برخوردارند. با این حال، حقوق بین‌الملل در مواردی که یک رئیس دولت به جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت یا نسل‌کشی متهم شود استثناهایی از مصونیت دارد.
دادگاه کیفری بین‌المللی در حال حاضر دو حکم بازداشت علیه سران کشورها دارد؛ یکی علیه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، و دیگری علیه عمر البشیر، رئیس‌جمهوری سابق سودان.
