یک روز پیش از انقضای تحریم‌های برنامه موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی در ۱۸ اکتبر، روسیه اعلام کرد که دیگر از لحاظ قانونی موظف نیست به چنین محدودیت‌هایی پایبند باشد.

بیزنس اینسایدر در مقاله‌ای به این موضوع می‌پردازد و می‌نویسد این اظهارنظر احتمالا حاکی از آن است که مسکو قصد دارد انبارهایش را با موشک‌های بالستیک ساخت ایران پر کند. این موضوع می‌تواند پیامدهایی برای اوکراین داشته باشد، که دارد خود را برای حملات موشکی و پهپادی زمستانی روسیه به غیرنظامیان و زیرساخت‌های نظامی آماده می‌کند.  

قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در ژوییه ۲۰۱۵، پس از امضای برجام، تصویب شد. به موجب این قطعنامه، تهران تا اکتبر ۲۰۲۳، اجازه صادرات و واردات موشک و پهپادهای با برد بیشتر از ۳۰۰ کیلومتر و ظرفیت بیش از ۵۰۰ کیلوگرم را نداشت.

البته آمریکا و امضاکنندگان اروپایی برجام به‌دلیل اقدام جمهوری اسلامی به نقض برخی بندهای برجام و همچنین ارسال پهپادهای انتحاری شاهد ۱۳۱ و ۱۳۶ به روسیه، تصمیم گرفته‌اند تحریم‌های برنامه موشکی ایران را حفظ کنند.

با وجود این، بیانیه وزارت خارجه روسیه در ۱۷ اکتبر حاکی از آن است که شاید مسکو درصدد باشد برای دور دیگری از حملات به اوکراین در فصل زمستان، سراغ موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد ایران برود.

در این بیانیه آمده است: «تامین محصولاتی که در چارچوب نظام کنترل فناوری موشکی قرار می‌گیرد از ایران و برای ایران دیگر نیازمند اخذ تایید شورای امنیت سازمان ملل نیست.»

به نوشته بیزنس اینسایدر، اگر مسکو اکنون به موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد ایران دسترسی پیدا کند، ممکن است اوکراین با فشار بی‌سابقه‌ای مواجه شود، البته هنوز جای تردید وجود دارد که این موشک‌ها به دست روسیه برسد.

آنتون مرداسوف، پژوهشگر در موسسه خاورمیانه، به بیزنس اینسایدر می‌گوید در حالی که مسکو نیازمند «سلاح‌های دقیق نقطه‌زن» است، «مایل نیست کاملا وابسته تهران باشد». روس‌ها همچنین تردید دارند با ایجاد ائتلاف نظامی راهبردی با تهران، خود را مقابل اسرائیل یا کشورهای منطقه قرار دهند.

در پی انقضای تحریم‌های تسلیحاتی قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در اکتبر ۲۰۲۰، و به‌خصوص پس از آغاز جنگ اوکراین در ۲۰۲۲، نشانه‌ها حاکی از آن بود که جمهوری اسلامی منتظر دریافت بیش از ۲۰ جنگنده سوخو سو‌-‌۳۵ از روسیه است. ممکن است جمهوری اسلامی امیدوار باشد در ازای ارسال پهپاد به روسیه، مسکو مجوز بدهد تا برخی سخت‌افزارهای جنگی روسیه در ایران تولید شود.

به‌رغم «بازی‌های سیاسی» دخیل در قرارداد سوخو سو‌ـ‌۳۵، مرداسوف انتظار دارد این قرارداد در «میان‌مدت یا حتی بلندمدت» عملی شود، اما در ادامه می‌افزاید به‌دلیل فشار روی صنایع دفاعی روسیه برای تکمیل موجودی تجهیزات نظامی‌ این کشور، بعید است مسکو خودروهای زرهی یا هلیکوپتر به ایران صادر کند.

روسیه در اکتبر سال جاری تایید کرد که درگیری در جنگ اوکراین صنایع تسلیحاتی‌اش را تحت فشار قرار داده است، و نیازهای نظامی خودش در اولویت قرار دارد. بنابراین، مسکو در صادرات تسلیحات بیشتر متمایل به انتقال فناوری است.

فرزین ندیمی، تحلیلگر امور امنیتی و دفاعی در بخش سیاست خاور نزدیک موسسه واشنگتن، به بیزنس اینسایدر می‌گوید تهران ترجیح می‌دهد تبادل فناوری با روسیه داشته باشد، اما این مسئله‌ای است که مسکو پیش‌تر پیشنهاد نداده است.

او در ادامه می‌افزاید: «ایران از مدت‌ها قبل رویای ساخت جت‌های جنگنده و خط تولید تانک‌ اصلی میدان نبرد را داشته است، اما اینکه آیا چنین همکاری به فناوری راکتی/موشکی تعمیم پیدا خواهد کرد، باید منتظر ماند و دید.»