روز پنجشنبه، شانزدهم آذر‌ماه، مصادف با روز دانشجو، گزارش‌هایی از دانشگاه‌های مختلف منتشر شد که حاکی از جو امنیتی در دانشگاه‌ها بود. حدود ساعت ۳۰ دقیقه بامداد ۱۶ آذر، ماموران نیروی انتظامی که برای بررسی صحنه تصادف روبروی خوابگاه کوی پسران دانشگاه بهشتی حضور پیدا کرده بودند، با یکی از دانشجویان خوابگاهی دانشگاه بهشتی درگیر شدند و او را به‌شدت مورد ضرب‌و‌شتم قرار دادند و در‌پی فرار این دانشجو به داخل خوابگاه، نگهبان خوابگاه را کنار زدند و به‌صورت مسلح و غیرقانونی وارد خوابگاه کوی پسران شدند تا او را تعقیب کنند.

بر پایه «قانون ممنوعیت ورود نیروهای مسلح به دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور-مصوب ۱۳۷۹»، ورود نیروهای مسلح اعم از نظامی، انتظامی و اطلاعاتی برای انجام ماموریت‌های امنیتی، حمل و نگهداری سلاح و دستگیری افراد در محیط دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور ممنوع است.

در روز دانشجو همچنین تصاویری از دیوار‌نویسی در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران منتشر شد که دانشجویان با استفاده از هشتگ «#از_تعلیق_بگو»، از دانشجویان تعلیقی حمایت کردند. «از تعلیق بگو»، کارزاری‌ است که دانشجویان دانشگاه‌های مختلف راه‌اندازی کرده‌اند تا در مورد تعلیق دانشجویان در طی یک‌سال گذشته اطلاع‌رسانی کنند.

زهرا رحیمی، دانشجوی دانشگاه کرمان، هم‌زمان با روز دانشجو روایتی تازه از آزار نیروهای حراست و امنیتی منتشر کرد. این فعال دانشجویی اعلام کرد که در مراجعه مهر‌ماه خود به این دانشگاه برای پیگیری ثبت‌نام و حکم غیرقانونی تعلیقش، در سه روزی که آنجا بود یک روز را به مدت چند ساعت در اتاقی در دانشگاه حبس شده بود. او همچنین اعلام کرد که در روز دیگر حضورش در دانشگاه، با ‌وجود ساعت‌ها پشت در دانشگاه بودن، حراست مانع از ورودش به دانشگاه شد. رحیمی همچنین اعلام کرد که در زمان حبسش در دانشگاه از او خواسته شد که موبایلش را در اختیار مسئولان حراست قرار دهد.

از سوی دیگر، در آستانه روز دانشجو فرشاد طالبی، دانشجوی کارشناسی رشته علوم و مهندسی آب دانشگاه تهران، با حکم کمیته تجدید‌نظر این دانشگاه به یک ترم منع موقت از تحصیل بدون احتساب سنوات که به صورت تعلیقی به اجرا در خواهد آمد، محکوم شد.

سپیده رشنو، دانشجوی کارشناسی رشته نقاشی دانشگاه الزهرا نیز به اتهام «انتشار تصاویر مبتذل» به چهار ماه حبس قطعی محکوم شد. این حکم، حبس سه سال و هفت ماه پرونده قبلی او را به جریان انداخته است و او در مجموع باید سه سال و ۱۱ ماه حبس را تحمل کند. این در حالی‌ است که علیه او پرونده سومی هم با اتهام مربوط به حجاب تشکیل شده است. علی یونسی و امیرحسین مرادی، دو دانشجوی دانشگاه شریف که چهارمین سال حبس را در زندان اوین سپری می‌کنند نیز به مناسبت روز دانشجو بیانیه‌ای منتشر کردند.

به گزارش شوراهای صنفی دانشجویان، این دو دانشجوی دانشگاه شریف در نامه خود آورده‌اند: «شانزدهم آذر‌ماه در شرایطی فرا می‌رسد که جمهوری اسلامی از هراس قیامی دیگر، قیامی که می‌تواند تا رسیدن به آزادی ادامه پیدا کند، از یک‌سو به اعدام و دستگیری گسترده اقدام کرده و از سوی دیگر به دنبال پراکندن گرد ناامیدی است تا شاید در این دوگانه ترس و یاس جامعه چند روزی بیشتر زنده بماند.»

جمعی از فعالان دانشجویی دانشگاه‌های الزهرا، پلی‌تکنیک، تهران، خواجه نصیرالدین طوسی، علامه طباطبایی، علم و صنعت و هنر تهران، با انتشار تحلیلی از شرایط دانشگاه‌ها سخن گفتند. این دانشجویان با انتشار بیانیه‌ای تحلیلی، به یک‌دست‌سازی فضای دانشگاه و اخراج استادان و دانشجویان واکنش نشان دادند.

در این بیانیه به حذف استادان دگراندیش و جذب استادهای وابسته به نظام با فیلترهای متعدد و به‌دور از پارامترهای علمی، اشاره شده و پس از آن با پرداختن به مشکلات امنیتی دانشجویان آمده است: «گویی احکام سنگین کمیته‌های انضباطی و برخوردهای تند حراست، برای برقراری جو امنیتی کافی نبوده است و نصب دوربین‌های مداربسته، حصارکشی به دور فضاهای داخل دانشگاه‌ها، به‌کارگیری نیروهای لباس شخصی و حتی ورود حجاب‌بانان (آزارگران پوشش) و حضور مستقیم نیروهای امنیتی خارج دانشگاه نیز در دستور‌کار قرار گرفته است تا فضای امنیتی دانشگاه‌ها بیش‌از‌پیش تشدید شود. گویی نیروی حکومتی متمرکزی موظف شده است تا امکان هر فعالیت معترضانه را از دانشجویان سلب کند.»