در سومین بیانیه وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در‌مورد عملیات ردیابی و بازداشت طراحان و عاملان حمله مرگبار کرمان، از یکی از متهمان و طراحان این حمله با نام «عادل پنجشیری» یاد شد که در «غرب تهران متواری است». مطرح شدن نام عادل و اضافه شدن لقب جدید پنجشیری به نام او که وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی انجام داد، به راه‌اندازی بحث‌های متعددی در فضای رسانه‌ای در افغانستان منجر شد.
شخصی که وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی عکس او را در خیابانی در ایران منتشر کرد، محمد عادل است که حدود ۳۰ سال دارد و کودکی و نوجوانی خود را در منطقه تپه نادرخان شهر کابل و بازار کهنه پلچرخی سپری کرده است. خانواده محمد عادل از ساکنان اصلی پنجشیر اند، اما حدود ۲۰ سال گذشته را در کابل زندگی کردهاند.
اداره امنیت ملی پیشین افغانستان در ۲۴ آبان ۱۳۹۹ و یک هفته پس از حمله مرگبار داعش خراسان به دانشگاه کابل که در آن ۲۰ نفر کشته شدند، از بازداشت محمد عادل به‌عنوان یکی از طراحان این حمله خبر داد.
در هیچ یک از بیانیه‌هایی که اداره امنیت ملی، دفتر امرالله صالح، معاون اول رئیس‌جمهوری پیشین و دادگاه عالی دولت پیشین افغانستان منتشر کردند، از محمد عادل با لقب «پنجشیری» یاد نشده است. حتی محمد عادل در مصاحبه با شبکه تلویزیونی یک و بخش رسانه‌ای اداره امنیت ملی خود را محمد عادل مشهور به آرش معرفی کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پس از انتشار عکس‌های محمد عادل در رسانه‌های افغانستان، برخی رسانه‌ها از جمله تلویزیون ملی اعلام کرد که او متولد پنجشیر و ساکن فعلی کابل است.
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در عکسی که از محمد عادل منتشر کرد، او را «تروریست متواری عادل پنجشیری» معرفی کرد. بیانیه این وزارتخانه با اطلاعات پراکنده در مورد این شخص باعث شد تا بیشتر رسانه‌های ایرانی که از اتهام‌های این شخص در افغانستان اطلاعی نداشتند، به اطلاعات این وزارتخانه اکتفا کنند.
عکس‌هایی از محمد عادل که در وب‌سایت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی منتشر شد-www.vaja.ir
از روز جمعه که بیانیه وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی منتشر شد، عکس محمد عادل با نام «عادل پنجشیری» تیتر بسیاری از رسانه‌های فارسی‌زبان شد. به نظر می‌رسد ذکر لقب پنجشیری در کنار نام شخصی که متهم به طراحی حمله مرگبار کرمان است، در ادامه همکاری نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی و رژیم طالبان انجام شده است.
پیش از این، نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی گفته بودند که عاملان حمله کرمان در بدخشان افغانستان آموزش‌های نظامی را فرا گرفته‌اند. این وزارتخانه تا‌کنون از شناسایی و بازداشت شماری از طراحان و همدستان این حمله خبر داده‌اند، اما تنها عکس محمد عادل را منتشر کردهاند.
این اقدام وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران این پرسش را مطرح کرده است که اگر انتشار عکس «عادل پنجشیری» به ردیایی و دستگیری او کمک می‌کند، چرا عکس دیگر متهمان این پرونده منتشر نشده است. از آنجایی که نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی پیش از این از همکاری اطلاعاتی و امنیتی با طالبان خبر داده‌اند، به نظر می‌رسد دادن لقب پنجشیری به محمد عادل ابتکار اداره استخبارات طالبان با هدف استفاده تبلیغاتی از این نام است.
حساب‌های کاربری طالبان در رسانه‌های اجتماعی چند ساعت پس از انتشار این خبر، شایعاتی مبنی بر نفوذ داعش در میان ساکنان پنجشیر منتشر کردند و مدعی شدند که برخی افراد با نام مقاومت، برای داعش فعالیت می‌کنند.
سربازان جبهه مقاومت ملی افغانستان در پنجشیر،۲۰۲۱-AFP
ضربه زدن به پنجشیر به‌عنوان خاستگاه جبهه مقاومت ملی افغانستان برای طالبان اهمیت زیادی دارد و به‌ویژه اینکه در دوسال گذشته بسیاری از فرماندهان، هواداران و خانواده‌های سربازان جبهه مقاومت ملی، در پی تعقیب و آزار طالبان، به ایران پناه برده‌اند. حمله‌های تروریستی دوسال اخیر در داخل ایران هربار موجی از مخالفت با مهاجران افغانستان را دامن زده است، اما این‌بار مطرح شدن لقب پنجشیری در کنار نام شخصی که متهم به طراحی حمله کرمان است، ممکن است پیامدهایی را برای نیروهای مخالف طالبان که ساکن ایران‌اند به همراه داشته باشد.
ممکن است پیامد دیگر این اقدام وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی، توجیه بازداشت، شکنجه، ناپدیدسازی و قتل مردان پنجشیری به دست طالبان باشد، چون ادعای نفوذ داعش در پنجشیر به طالبان جرات بیشتری برای اقدام علیه ساکنان این استان می‌دهد.
طالبان در دوسال گذشته ده‌ها تن از ساکنان پنجشیر را در مرزهای افغانستان با ایران بازداشت کردهاند و اکنون با مطرح شدن نام «عادل پنجشیری» که براساس ادعای وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در «جنوب تهران متواری است»، نظارت طالبان بر تردد ساکنان پنجشیر از مرزهای افغانستان بیشتر خواهد شد.
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران و رسانه‌های وابسته به حکومت در حالی نام «عادل پنجشیری» را برجسته کردهاند که خانواده محمد عادل و برخی از آشنایانش می‌گویند او هیچ‌گاه خودش را به نام «عادل پنجشیری» معرفی نکرده است. براساس اطلاعات این منابع -که با شرط محفوظ ماندن نام‌هایشان صحبت کردند- محمد عادل در حلقه اعضای داعش به نام‌های آرش و اسد و در میان خانواده و دوستانش به نام محمد عادل شناخته می‌شود.
محمد عادل در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، با ورود طالبان به کابل، از زندان بگرام فرار کرد. تصرف پی‌در‌پی شهرها در اوت ۲۰۲۱ به دست طالبان باعث باز شدن درهای زندان‌ها و فرار هزاران زندانی ازجمله اعضای طالبان و داعش از این زندان‌ها شد. طالبان تنها ابو عمر خراسانی، از فرماندهان کلیدی داعش خراسان را در روز شانزدهم اوت و یک روز پس از تصرف کابل تیرباران کردند، اما بقیه اعضای داعش از زندان‌ها فرار کردند.
یکی از منابع مطلع که خانواده محمد عادل را از نزدیک می‌شناسد، به ایندیپندنت فارسی گفت خانواده او تا پیش از فروپاشی دولت جمهوری، در منطقه کارته نو شهر کابل زندگی می‌کردند و خود او نیز در دو سال گذشته چند بار در این منطقه دیده شده است. نهادهای امنیتی دولت پیشین افغانستان در آبان ۱۳۹۹، محل بازداشت محمد عادل را بازار کهنه پلچرخی در ناحیه ۲۱ کابل اعلام کرده بودند. این منبع مدعی شد که محمد عادل برخلاف ادعای وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی، نه در جنوب تهران، بلکه در کابل است. این منبع افزود محمد عارف پدر محمد عادل و برخی اعضای خانواده‌اش در ایران بازداشت شده‌اند.
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در سومین بیانیه درباره طراحان و عوامل حمله کرمان، از بازداشت «اطرافیان» محمد عادل خبر داد و گفت بازداشت‌شدگان «همگی عضو داعش» اند. هنوز نام اطرافیان محمد عادل که در بازداشت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی‌اند مشخص نیست، اما منبع مطلع گفت همه اعضای درجه‌یک خانواده او بازداشت شده‌اند.
