بسیاری از دانشمندان تا چند دهه پیش باور داشتند که قهوه برای سلامت مضر است. اما قضاوت درباره خواص این نوشیدنی پرطرفدار در این مدت چرخش چشمگیری داشته است. پژوهش‌ها یکی پس از دیگری نشان می‌دهد که نوشیدن یک یا دو فنجان قهوه در روز- چه با کافئین چه بدون کافئین- ممکن است طول عمر را افزایش و خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش دهد.

به گزارش واشینگتن پست، یکی از جالب‌ترین نتایج این است که مصرف‌کنندگان قهوه کمتر مستعد ابتلا به دیابت نوع دوم‌اند.

در بسیاری از پژوهش‌های بزرگ دیده شده است که افرادی که روزانه سه تا چهار فنجان قهوه می‌نوشند، در مقایسه با افرادی که کمتر قهوه مصرف می‌کنند یا اصلا قهوه نمی‌نوشند، حدود ۲۵ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند.

بسیاری از پژوهش‌های مربوط به رابطه قهوه با سلامت حاوی اخطار مهمی‌اند. این پژوهش‌ها اغلب بر مشاهدات استوار است و بر ارتباطات کلی دلالت دارد، نه بر رابطه علت و معلولی مستقیم. این بدان معنا است که یافته‌های این پژوهش‌ها را شاید با عوامل دیگری نیز بتوان توضیح داد.

شاید این طور باشد که افرادی که بیشتر قهوه می‌نوشند بیشتر نیز ورزش می‌کنند، یا کمتر الکل می‌نوشند، رژیم‌های غذایی سالم‌تری دارند، یا عادت‌های دیگری دارند که به حفظ و تقویت سلامت آن‌ها کمک می‌کند.

اما دلایل دیگری نیز وجود دارد که نشان می‌دهد این یافته‌ها در مجموع چندان هم بیراه نیست. حتی زمانی که دانشمندان این عادت‌های مربوط به سبک زندگی را در نظر می‌گیرند، باز هم اثر محافظتی قهوه در برابر دیابت به قوت خود باقی است.

این اثر قهوه در ده‌‌ها پژوهش با شرکت بیش از یک میلیون شرکت‌کننده در سراسر اروپا و آمریکای شمالی و آسیا مشاهده شده است، هم در زنان و مردان، هم در افراد جوان و سالمند، هم در سیگاری‌ها و غیرسیگاری‌ها، و هم در افراد چاق یا غیرچاق.

یافته‌های محققان همچنین حاکی از تاثیر تغییر میزان مصرف قهوه بر کاهش یا افزایش خطر ابتلا به دیابت است.

دانشمندان با مطالعه سبک زندگی هزاران مرد و زن در طول دو دهه دریافتند که در افرادی که مصرف قهوه را به یک یا دو فنجان در روز افزایش دادند، خطر ابتلا به دیابت ۱۱ درصد کاهش یافت.

اما زمانی که مصرف قهوه تقریبا به همین میزان کاهش یافت، احتمال ابتلا به دیابت ۱۷ درصد افزایش یافت.

به گفته کارشناسان، قهوه چیزی بیش از تامین‌کننده کافئین است. این نوشیدنی حاوی صدها ترکیب دیگر است که می‌توانند اثر شگفت‌انگیزی بر سوخت‌وساز بدن داشته باشند.

در کوتاه‌مدت، وقتی قهوه می‌نوشید- به‌خصوص اگر به‌طور منظم نمی‌نوشید- کافئین موجود در قهوه واکنش جنگ و گریز را برمی‌انگیزد که باعث افزایش میزان آدرنالین، فشار خون، و قند خون و سبب کاهش حساسیت به انسولین می‌شود.

به‌دلیل همین تغییرات فیزیولوژیکی بود که دانشمندان تا چند دهه پیش معتقد بودند که نوشیدن قهوه به‌طور کلی مضر است.

اما همان‌طور که هر مصرف‌کننده مرتب و درازمدت قهوه می‌تواند تایید کند، وقتی برای مدتی طولانی و مرتب قهوه می‌نوشیم،‌ آستانه تحمل‌ در برابر محرک‌های قهوه بیشتر می‌شود. بدین ترتیب، واکنش‌های فیزیولوژیکی عصبی، ناخوشایند، و به‌ظاهر مضر کمتر هویدا می‌شود.

قهوه منبع غنی پلی‌فنول‌ها است، ترکیباتی در میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، و سایر گیاهان که برای حفظ سلامت مفید است. یک فنجان قهوه حاوی حدود دو برابر پلی‌فنول موجود در یک فنجان چای سبز یا سیاه است. یک فنجان قهوه همچنین تا ۱.۸ گرم فیبر دارد که تقریبا نصف مقداری است که در یک وعده کلم بروکلی موجود است.

قهوه قطعا زیان‌هایی نیز دارد. بسته به میزان مصرف، ممکن است خواب را مختل و اضطراب را تشدید کند و باعث سردرد، حالت تهوع، و دیگر عوارض جانبی شود. همچنین، نوشیدن بیش از دو فنجان قهوه در روز ممکن است خطر عوارض جانبی ناخواسته را در زنان باردار افزایش دهد.

به این دلایل، کارشناسان و مسئولان بهداشت و سلامت به‌طور کلی توصیه می‌کنند که بزرگ‌سالان سالم بیش از چهارصد میلی‌گرم کافئین در روز مصرف نکنند که معادل چهار یا پنج فنجان قهوه دم‌کرده است.