ثبت‌نام برای انتخابات ریاست‌جمهوری؛ رقابت گزینه‌های مطلوب نظام با یکدیگر

انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری در ایران به نظر بیشتر فرصت رقابت چهره‌های درون نظام با یکدیگر برای گزینه مطلوب رهبری بودن و تایید صلاحیت است

ستاد انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم در وزارت کشور- عکس پایگاه خبری انتخاب

سومین روز ثبت‌نام نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری صبح روز شنبه ۱۲ خرداد در حالی آغاز شد که به نظر می‌رسد صف مدعیان طولانی‌تر از این شود.

با گذشت ۳ روز از ۵ روز مهلت قانونی تعیین‌شده، تنها ۱۰ چهره سیاسی از میان ۵۷ متقاضی مراحل ثبت‌نام را  کامل کرده‌اند. علی لاریجانی و سعید جلیلی شاخص‌ترین این افرادند.

روز پنج‌شنبه حضور محمدرضا صباغیان و عباس مقتدایی، نمایندگان سابق مجلس، مصطفی کواکبیان، دبیرکل حزب مردم‌سالاری، قدرت‌علی حشمتیان، رییس خانه احزاب، و سعید جلیلی، چهره اصلی جریان جبهه پایداری، در وزارت کشور کلید آغاز رقابت در انتخاباتی بود که صحت و استقلالش محل تردید جامعه است. روز شنبه هم مسعود پزشکیان و وحید حقانی، عضو دفتر علی خامنه‌ای ثبت‌نام کردند. 

مهم‌ترین حاشیه روز نخست، همراهی امیرحسین ثابتی، نماینده جوان مجلس شورای اسلامی، با سعید جلیلی بود. منتقدان جلیلی این اقدام را «کیف‌کشی» ثابتی و تنزل جایگاه نمایندگی مجلس عنوان کردند.

بی‌توجهی سعید جلیلی به مهلت تعیین‌شده برای صحبت هر نامزد در وزارت کشور و اصرار او به ادامه سخنرانی حتی بعد از قطع میکروفون‌ها حاشیه مهم روز اول ثبت‌نام‌ بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

طی ساعات پایانی روز پنج‌شنبه و در شرایطی که حامیان جلیلی در حال تبلیغ برای او بودند، انتشار تصویر نقشه تاکسی‌های اینترنتی در صفحه اکس علی لاریجانی، که در آن مبدا سفر بیت رهبر جمهوری اسلامی و مقصد اول و دوم آن وزارت کشور و نهاد ریاست‌جمهوری تعیین شده بود، با واکنش زیادی روبه‌رو شد.

این مطلب مقدمه طعنه و شوخی چهره‌های سیاسی با یکدیگر بود. امیرحسین ثابتی با بازنشر مطلب لاریجانی نوشت: «هیچ راننده‌ای سفر شما را نپذیرفت.»  

این طعنه سیاسی واکنش آذری جهرمی، وزیر ارتباطات دولت حسن روحانی، را نیز در پی داشت. او با بهره‌گیری از اصطلاحات مرتبط با تاکسی‌های اینترنتی خطاب به ثابتی نوشت: «کاسب افزایش هزینه‌های سفر نباشیم.»

لاریجانی در اولین دقایقِ دومین روز ثبت‌نام در وزارت کشور حاضر شد و در پاسخ به خبرنگاران درمورد تصویری که منتشر کرده بود گفت: «نکات مهم‌تری در آن پست بود.»

پاسخ لاریجانی، با توجه به مشخص‌ شدن محل بیت رهبری روی نقشه، تایید خبر دیدار او با علی خامنه‌ای و تضمین تایید صلاحیتش بود.

از دیگر چهره‌هایی که روز دوم در وزارت کشور حاضر شدند عبدالناصر همتی، رییس بانک مرکزی دولت روحانی و رقیب انتخاباتی ابراهیم رئیسی در سال ۱۴۰۰، بود. ادعای یک خبرنگار درمورد لرزش دستان همتی و تلاش او برای پاک‌ کردن انگشت جوهری‌اش با آب دهان، مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت.

محمد خوش‌چهره، مشاور اقتصادی محمود احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۴، و محمود احمدی بیغش، نماینده سابق مجلس، دو چهره دیگری بودند که روز جمعه برای انتخابات ریاست‌جمهوری کاندید شدند.

آنچه در روز دوم ثبت‌نام‌ اهمیت داشت بالاگرفتن تنش کلامی میان نیروهای سیاسی در رسانه‌ها بود. انتشار پست جدید لاریجانی با هشتگ «ارتفاع بگیریم» واکنش گسترده جریان اصول‌گرا را به همراه داشت. این جریان شعار جدید لاریجانی را تمسخر نوع مرگ ابراهیم رئیسی دانستند و آن را مصداق بی‌اخلاقی انتخاباتی عنوان کردند.

شدت انتقادها به حدی بود که لاریجانی مجبور شد در خصوص دلیل انتخاب این هشتگ توضیح دهد و به ابراهیم رئیسی مجددا ادای احترام کند.

انتشار یک نظرسنجی، که در آن شانس لاریجانی و دیگر چهره‌های اعتدال‌گرا و اصلاح‌طلب به‌مراتب کمتر از گزینه‌هایی مانند محمود احمدی‌نژاد و سعید جلیلی نشان داده شده بود، نیز واکنش حامیان لاریجانی را برانگیخت. این گروه نظرسنجی را جعلی و به‌دور از واقعیت‌ ارزیابی کردند.

علی لاریجانی نیز در پاسخ به نوشته‌ای از سعید جلیلی، که در آن او را متهم کرده بود طی دوره ریاست مجلس هیچ اقدام موثری انجام نداده است، با استفاده از هوش مصنوعی چت جی‌پی‌تی فهرستی از اقدامات خود منتشر کرد که مورد توجه قرار گرفت.

هرچند در نگاه اول به نظر می‌رسد عرصه اصلی رقابت انتخاباتی بناست میان علی لاریجانی و سعید جلیلی شکل بگیرد، فهرست بلند نامزدهایی که بنا بر شنیده‌ها قرار است طی ۳ روز باقی‌مانده راهی وزارت کشور شوند همچنان بازار گمانه‌زنی‌ها را داغ‌ نگه داشته است.

محمود احمدی‌نژاد، محسن هاشمی، اسحاق جهانگیری، مهرداد بذرپاش، محمد صدر، محمود صادقی، مسعود پزشکیان، علیرضا زاکانی، سعید محمد، علی شمخانی و پرویز فتاح اصلی‌ترین چهره‌هایی‌اند که ثبت‌نامشان موردتوجه قرار خواهد گرفت.

در این‌ بین، روز جمعه محمدجواد ظریف، با حضور مجدد در شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس، بار دیگر تاکید کرد قصد ندارد در رقابت‌های انتخاباتی شرکت کند. او در این گفت‌وگوی چندساعته با حمایت از ثبت‌نام نامزدهای اعتدال‌گرا انتقادهایی را نیز متوجه دوره حضور سعید جلیلی در شورای‌ عالی امنیت ملی کرد.

نکته مهم دیگر در میان اخبار انتخاباتی چالش جریان سیاسی موسوم به اصلاحات در حمایت از علی لاریجانی است. گویا، براساس بیانیه این جبهه، بنا است اصلاح‌طلبان از محمد صدر یا مسعود پزشکیان حمایت کنند.

مساله ردصلاحیت‌ها نیز یکی از حساس‌ترین بحث‌های انتخاباتی روزهای اخیر است. رسانه‌ها و چهره‌های مختلف مدعی شده‌اند، با توجه‌ به رد صلاحیت‌ها، تا زمان اعلام رسمی شورای نگهبان نمی‌توان به‌روشنی درخصوص نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری اظهارنظر کرد.

با در نظر گرفتن اعلام مشارکت مشروط اصلاح‌طلبان در صورت تایید صلاحیت نامزد آن‌ها، این ابهام وجود دارد که اگر گزینه رسمی این جریان سیاسی رد صلاحیت شود شاید به‌جای حمایت از لاریجانی تحریم انتخابات را در پیش گیرند.

در جبهه اصول‌گرایان نیز احتمال رد صلاحیت علیرضا زاکانی شهردار فعلی تهران و کاندیدای پوششی ابراهیم رئیسی در رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری قبل مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته است.

مدیر سایت خبری صراط نیوز، در یکی از تندترین حملات به زاکانی، نوشت: «هنوز مشخص نیست آقای کاندیدا که پیش‌ از این همسرش در وزارت کشور او را همراهی می‌کرد، این بار با همسر اول خود به وزارت کشور می‌رود یا با همسر دومش؟!»

دیگر خبر مهم صبح روز شنبه تلاش تیم رسانه‌ای نزدیک به محمود احمدی‌نژاد برای انتشار ادعای شانس تایید صلاحیت او بود.

همچنین صبح روز شنبه بعضی رسانه‌ها مدعی شدند وحید حقانیان، از نیروهای شناخته‌شده دفتر رهبر جمهوری اسلامی، قصد دارد برای رقابت انتخاباتی ثبت‌نام کند. این خبر حوالی ساعت یازده صبح با حضور وحید حقانیان در وزارت کشور تایید شد.

تا لحظه تنظیم این گزارش ثبت‌نام مسعود پزشکیان و احمد رسولی‌نژاد، که هر دو سابقه نمایندگی مجلس را در کارنامه‌شان دارند، قطعی شده است.

روزهای باقی‌مانده از مهلت ثبت‌نام و همچنین روند بررسی صلاحیت‌ها به داغ‌ شدن اخبار انتخاباتی می‌انجامد، اما درعمل آنچه مهم است اخبار روز هشتم تیرماه است که مشخص می‌کند تب‌وتاب جریان‌های سیاسی در جمهوری اسلامی و رویکرد شورای نگهبان در تایید صلاحیت‌ها چه شرایطی را رقم خواهد زد.  

هرچند تحلیلگران عقیده دارند رهبر جمهوری اسلامی، با توجه‌ به کاهش چشمگیر مشروعیت سیاسی نظام، تلاش خواهد کرد با ایجاد دوقطبی محدود درنهایت گزینه مطلوبش را راهی ساختمان دولت کند.