علیرضا زاکانی، شهردار کنونی تهران، در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری به عنوان نامزد پوششی شرکت کرد و درنهایت نیز به نفع ابراهیم رئیسی انصراف داد. پس از استقرار دولت سیزدهم در خیابان پاستور، زاکانی نیز سهمش را از آنچه کیک قدرت خوانده می‌شود، گرفت و به‌رغم اینکه شرایط و تحصیلات مرتبط را نداشت به خیابان بهشت رفت و با حکم و امضای وزیر کشور شهردار تهران شد.

پس از مرگ ابراهیم رئیسی و همراهانش، شمار قابل‌توجهی از وابستگان جمهوری اسلامی با سودای تصاحب جایگاه رییس‌جمهوری منصوب علی خامنه‌ای به وزارت کشور رفتند و برای حضور در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نامزد شدند.

از میان این افراد آن‌هایی که طی سه‌ سال اخیر به سمت‌هایی در نهادهای دولتی، عمومی و حکومتی رسیده بودند، بختشان را برای دست‌یابی به قدرت بیش از دیگران می‌دانستند، زیرا اطمینان داشتند که در نبود نظارت اصولی بر عملکرد نامزدها می‌توانند از امکانات نهاد تحت مدیریتشان برای تبلیغات انتخاباتی استفاده کنند.

این رویه در جمهوری اسلامی تازگی ندارد. محسن رضایی، دبیر سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام، در چهار مرتبه‌ای که در انتخابات ریاست جمهوری نامزد شد، دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام را به ستاد انتخاباتی‌اش بدل کرد، به‌گونه‌ای که نیروهای ستادی، هزینه‌ها و امکان لجستیکی ستاد او مستقیما از این دبیرخانه تامین می‌شد.

محمدباقر قالیباف نیز در دوره‌هایی که نامزد انتخابات ریاست جمهوری شد، از امکانات شهرداری تهران برای تبلیغات استفاده کرد. حالا نیز شنیده‌ها حاکی از آن است که او از امکانات مجلس شورای اسلامی در کارزارهای انتخاباتی‌اش استفاده می‌کند.

از آنجا که استفاده از منابع عمومی و دولتی در کارزارهای انتخاباتی وابستگان نظام رویه‌ای معمول است، علیرضا زاکانی نیز اکنون این سودا را در سر دارد که با بهره‌گیری از امکانات شهرداری، ساختمان بهشت را سکویی کند برای ورود به خیابان پاستور.

زاکانی طی سه سالی که شهردار تهران بود بارها در کانون توجه عمومی قرار گرفت اما نه به‌واسطه عملکرد مطلوبش، بلکه به‌ دلیل شواهد و اسنادی که از وجود رانت و فساد گسترده در شهرداری خبر می‌داد.

او در نخستین روزهای استقرارش در شهرداری دست به انتصاب فامیلی زد، کودکان کار و بیماران مبتلا به اعتیاد را «لکه ننگ بر پیشانی شهر» خواند، قطع گسترده درختان شهر را با هدف کسب درآمد آغاز کرد، به تخریب آثار تاریخی تهران چراغ سبز نشان داد، نیروهای حجاب‌بان را با پرداخت حقوق از جیب مردم برای آزار زنان در ایستگاه‌های مترو مستقر کرد و پس از امضای قرارداد مبهم با چین حتی از پاسخ به اعضای شورای شهر نیز سر باز زد.

او با وجود کارنامه شک‌برانگیزش در شهرداری تهران، پس از عبور از سد نظارت استصوابی شورای نگهبان، شعار «پاک باش و خدمتگزار» را انتخاب کرد، ادعایی که به‌گواه بسیاری از کاربران و کارشناسان با عملکرد و کارنامه زاکانی تناقض بسیار دارد.

شهردار کنونی تهران در نخستین روز شروع تبلیغات انتخاباتی اعلام کرد که هیچ‌‌یک از نامزدها اجازه استفاده از امکانات شهرداری را در تبلیغاتشان ندارند. او همچنین مدعی شد که خود نیز از امکانات شهرداری برای تبلیغات استفاده نمی‌کند.

هنوز جوهر امضای این دستور زاکانی خشک نشده بود که خبر رسید او برای شماری از مدیران شهرداری در ستاد انتخاباتش حکم زده است.

به‌ این ترتیب کسی که ادعای «پاکی و خدمتگزاری» را مطرح کرده بود برای لطف‌الله فروزنده، معاون مالی، امین توکلی‌زاده، معاون اجتماعی و فرهنگی، داوود گودرزی، شهردار منطقه ۵، و علیرضا نادعلی، سخن‌گوی شورای شهر تهران، با عنوان مدیران ستاد انتخاباتی‌اش حکم زد تا در بخش زیادی از امور شهر اختلال ایجاد شود.

قوانین داخلی جمهوری اسلامی حضور شهرداران در انتخابات ریاست جمهوری را منع نکرده است، مشروط بر اینکه آن‌ها در صورت تمایل به نامزدی در انتخابات، از مسئولیت فعلی‌شان مرخصی بگیرند.

اکنون نیز همه آن‌هایی که امیدوارند در صورت پیروزی زاکانی به همراهش از بهشت به پاستور عزیمت کنند، به دفاع از او برخاسته‌اند و مدعی‌اند که شهردار تهران و مدیرانش برای فعالیت در ستاد انتخاباتی‌ مرخصی گرفته‌اند.

برخی از این افراد همچون علیرضا نادعلی نیز مدعی‌اند که غیبت ۱۰ روزه مدیران شهری و حضورشان در ستاد انتخاباتی اداره شهر را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. سایت اقتصادی اکو ایران در واکنش به چنین ادعاهایی نوشت: «این ابهام پیش می‌آید که اگر این مدیران کارآمدند، چرا با رفتن به ستاد زاکانی به شهر آسیب می‌رسانند؟ اگر رفتن آنها و بود و نبودشان تفاوتی نمی‌کند چرا انتخاب شده و یک پست مدیریتی را اشغال کرده‌اند؟»

استفاده زاکانی از منابع عمومی شهر تهران در کارزار انتخاباتی‌اش تنها به استفاده از مدیران و امکانات شهرداری محدود نیست. کانال خبری شهرما، که اخبار مدیریت شهری را پوشش می‌دهد، به نقل از یکی از نیروهای خدمات شهری شهرداری تهران نوشت که زاکانی از نیروهای پشتیبانی شهر برای کارهای تدارکاتی ستادهای انتخاباتی‌اش استفاده می‌کند.

این نیروی خدماتی همچنین افشا کرد که از نیروهای شهرداری تا ساعت ۱۲ شب کار می‌کشند و به آن‌ها می‌گویند که «وظیفه‌»شان را انجام می‌دهند.

زاکانی با شعار «خدمت»، «مبارزه با فساد» و «پاکی» برگ‌های دیگری از کارنامه‌اش را نیز طی روزهای اخیر رو کرد. او پس از رونمایی از تاکسی‌های برقی پلاک‌نشده، با هدف تبلیغات انتخاباتی، به تلویزیون حکومتی ایران رفت و در سخنانی توهین‌آمیز مدعی شد برخی افراد که در صف‌های طویل گوشت در میادین میوه و تره‌بار می‌ایستند تا گوشت ارزان‌ بخرند برای خود درآمدزایی می‌کنند و این گوشت‌ها را در بازار آزاد می‌فروشند.

ادعایی که گزارش‌های میدانی از میادین میوه و تره‌بار شهرداری خلاف آن را اثبات می‌کند، زیرا شهروندان در ازای ساعت‌ها ایستادن در صف‌های طولانی مقداری اندک و مشخص گوشت قرمز و مرغ می‌خرند.

زاکانی در گفت‌وگوی تلویزیونی‌اش مرزهای ادعاهای اغراق‌آمیز را هم جابه‌جا کرد و گفت که گوشت قرمز را خانه‌‌به‌‌خانه توزیع می‌کند.

هم‌زمان لطف‌الله فروزنده، رییس ستاد انتخاباتی‌اش، با استفاده تبلیغاتی از تاکسی‌‌های برقی مدعی شد که مردم با انتخاب زاکانی به «پیشرفت و عزت» می‌رسند.

کسی که با زیر پا گذاشتنِ قانون شهردارِ تهران شد و بارها به فساد، رانت، انتصاب فامیلی و تخلف متهم شد، حالا چشم در چشم مردم می‌گوید که «مهم‌ترین» کارش در شهرداری تهران «مبارزه با فساد و شاخه‌های آن» بوده است.

حدود یک سال قبل بود که ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران، افشا کرد نه‌تنها داماد زاکانی که پدر داماد زاکانی هم در شهرداری تهران امرونهی می‌کنند و در امور مالی و غیرمالی سازمان فرهنگی هنری شهرداری دخالت دارند.

پیش از آن نیز برخی اعضای شورای شهر گفته بودند که زاکانی، در اقدامی خلاف قانون و در تعارض با منافع شهرداری، دامادش را به شهرداری تهران آورده و او نیز در شهرداری نقشی پررنگ و تعیین‌کننده دارد.

حتی یک بار نیز علی‌اصغر قائمی در تذکر شفاهی به شهردار تهران گفت که «مداخلات مکرر» داماد زاکانی در برخی شرکت‌های تابعه و سازمان‌های شهرداری به‌گونه‌ای است که حتی اختیار برخی تصمیم‌های ساده نیز از مدیران این سازمان‌ها سلب شده است.