انجمن بینالمللی قلم، روز جمعه ۲۵ مرداد، با انتشار بیانیهای به محدودیتهای وضعشده طالبان بر رسانهها، خبرنگاران، نویسندگان و جامعه فرهنگی افغانستان پرداخت و اعلام کرد که پس از بازگشت طالبان به قدرت رسانههای آزاد در این کشور نابود شدهاند.
انجمن بینالمللی قلم، که تا پیش از فروپاشی دولت جمهوری در افغانستان فعال بود، تصریح کرد که سلطه خشونتبار طالبان «به ایجاد فضای خفقان و سانسور منجر شده است و حوزه فرهنگی این کشور که زمانی پرجنبوجوش بود خاموش گردیده.»
ما تیدا (Ma Thida)، رییس کمیته نویسندگان زندانی انجمن قلم، گفت: «ما از جامعه بینالمللی میخواهیم که به تعهدش برای محافظت از افغانهایی که بهدلیل فعالیت صلحآمیزشان در معرض آزار و اذیت قرار دارند حمایت کنند.»
انجمن بینالمللی قلم با اشاره به قتل عبدالله عاطفی و دوا خان مینهپال، دو فعال رسانهای و از نویسندگان افغانستان، در اوت ۲۰۲۱ گفت که از آن زمان تا حال طالبان شمار بسیاری از نویسندگان را آزار و اذیت کردهاند. به گفته این نهاد، نویسندگان افغان بهدلیل محدودیتهای شدید وضعشده طالبان نمیتوانند کتابهایشان را چاپ و منتشر کنند و کسانی هم که پیش از این کتاب منتشر کردهاند از ترس محکوم شدن در دادگاههای طالبان یا در خفا زندگی میکنند یا کشور را ترک کردهاند.
این سازمان همچنین به بازداشت برخی از اعضایش ازجمله ژولیا پارسی به دست طالبان اشاره کرد و گفت افراد زیادی بهدلیل اعتراض مسالمتآمیز بازداشت و زندانی شدهاند.
در بیانیه انجمن بینالمللی قلم آمده است که رسانههای آزاد افغانستان که زمانی بهشکل گسترده فعال بودند با بازگشت طالبان به قدرت نابود شدهاند. در این بیانیه آمده است: «۴۰ درصد رسانههای خصوصی افغانستان در چهار ماه اول پس از بازگشت طالبان به قدرت مجبور به تعطیلی شدند، در حالی که رسانههای باقیمانده تحت محدودیتهای شدید فعالیت میکنند.»
انجمن بینالمللی قلم همچنین افزود که پس از بازگشت طالبان به قدرت، بسیاری از سازمانهای انتشاراتی این کشور تعطیل شدند و برخی نویسندگان از ترس افتادن به دست طالبان کتابهایشان را نابود کردند.
در سه سال گذشته، در کنار بازداشت و زندانی کردن دهها خبرنگار، چندین تن از نویسندگان به اتهام پرداختن به موضوعهای مغایر با عقاید طالبان بازداشت، زندانی و شکنجه شدند.
انجمن بینالمللی قلم با ابراز نگرانی از وضعیت حاکم در افغانستان گفت: «تاثیر این وضعیت تا نسلهای بعد باقی خواهد ماند.»
انجمن بینالمللی قلم گفت از زمان بازگشت طالبان به قدرت، که منجر به فرار گسترده نویسندگان، خبرنگاران و فعالان فرهنگی افغانستان شد، توانسته است در هماهنگی با دیگر سازمانهای حامی، ۱۲۰ نفر را از افغانستان به مکان امن انتقال دهد. این سازمان تصریح کرد با آنکه هنوز شمار زیادی از فعالان بهدلیل هراس از طالبان در کشورهای همسایه افغانستان در بیسرنوشتی (وضعیت نامعلوم) بهسر میبرند، توان ادامه حمایت از اسکان مجدد آنان را ندارد.
انجمن بینالمللی از کشورهای مهاجرپذیر خواست که درخواست فعالان افغان را، بهدلیل تهدید طالبان و بازداشت شدن آنان در صورت بازگشت به افغانستان، در اولویت قرار دهند.