رویا کریمی، ورزشکار افغان در رشته زیباییاندام که به رقابتهای قهرمانی اروپا ۲۰۲۵ راه یافته است، این موفقیت را فراتر از یک دستاورد فردی توصیف میکند و آن را نشانهای از عبور از محدودیتها میداند.
او در پیامی در شبکههای اجتماعی نوشت: «صعود به قهرمانی اروپا بهعنوان یک دختر افغان فقط یک افتخار فردی نیست؛ این یعنی عبور از محدودیتها، نهفقط در ورزش، بلکه در زندگی. ما هم حق داریم رویا داشته باشیم، تلاش کنیم و صدایمان شنیده شود.»
رویا کریمی، ۲۹ ساله سال ۲۰۱۱ از کابل به نروژ مهاجرت کرد. او در نروژ در رشته پرستاری تحصیل و همزمان ورزش را نیز آغاز کرد. به گفته خود، در افغانستان به اجبار ازدواج کرده و زندگی او به خانهداری محدود بود، اما پس از مهاجرت، توانست همزمان با نگهداری از فرزندش، تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته پرستاری به پایان برساند و بهصورت حرفهای وارد دنیای ورزش شود. او تحصیلاتش را در بخش سلامت و تغذیه ادامه داد و مدارک رسمی مربیگری را هم در این زمینه دریافت کرد.
کریمی حدود ۱۰ سال پیش ورزش زیباییاندام را آغاز کرد و در چند سال اخیر بهصورت حرفهای، همراه با شریک زندگیاش کمال، در این حوزه فعالیت دارد. او در سال ۲۰۲۱ در مراسمی با اجرای پیمان زناشویی آریایی، با کمال ازدواج کرد. شریک زندگی او در فعالیتهای ورزشی او حضوری فعال دارد و یکی از مشوقان اصلی او است.
کریمی باور دارد انتخاب این رشته ورزشی برای زنان چالشهای زیادی دارد و ورزش زیباییاندام به دلیل تمرکز بر بدن، برای برخی حساسیتبرانگیز است. او پس از انتشار خبر راهیابیاش به مسابقات اروپایی، با واکنشهای متفاوتی مواجه شد و در کنار پیامهای حمایتی، برخی نیز به او انتقاد کردند و انتشار تصاویر او را با فرهنگ افغانستان مغایر دانستند.
او طی یک پخش زنده اینستاگرامی در پاسخ به این انتقاد، موضعش را توضیح داد و گفت: برای کاری که کردهام عذرخواهی نمیکنم. بزرگترین دستاورد زن افغان وجود داشتن است؛ اینکه بتواند در فضایی که جامعه و حکومت وجودش را انکار میکنند، صدایی داشته باشد.
کریمی از هموطنان منتقد خود خواست مسائل را فقط در چارچوبهای مردسالارانه ننگرند و به انسانیت احترام بگذارند.
او همچنین با اشاره به قتل فرخنده ملکزاده در سال ۲۰۱۵ در کابل، تاکید کرد که مشکلات زنان افغان تنها به طالبان محدود نمیشود و فرهنگ عمومی نیز نیازمند اصلاح است.
کریمی اعلام کرده است که با وجود انتقادها و فضای منفی، خود را برای مسابقه نهایی که در دو هفته آینده برگزار خواهد شد، آماده میکند.
افغانستان در سالهای اخیر با تحولات سیاسی گستردهای مواجه بوده است. پس از سقوط دولت پیشین در اوت ۲۰۲۱، طالبان برای دومین بار به قدرت بازگشتند. در این دوره محدودیتهای شدیدی بر زنان و دختران افغان اعمال شد. آنان از تحصیل در مقاطع متوسطه و عالی محروم شدند و حضورشان در فضاهای عمومی، از جمله در حوزه ورزش، بهشدت محدود شد.
پیش از آن در دوره جمهوری اسلامی افغانستان (از ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۱)، ورزش زنان بهرغم محدودیتها، رشد قابلتوجهی داشت و تیمهای ملی زنان افغانستان در رشتههایی مانند فوتبال، دوچرخهسواری و والیبال فعالیت میکردند؛ اما پس از بازگشت طالبان، این تیمها منحل و اکثر اعضای آنها مجبور به ترک کشورشان شدند.
در ایران نیز زنان فعال در این رشته ورزشی با محدودیتهای بسیاری از جمله کمبود فضاهای تمرینی و بسته بودن فضای رقابتی به علت ممنوعیت شرکت در مسابقههای بینالمللی، مواجه بودند که البته همین فعالت اندک و محدود نیز با دستور وزارت ورزش جمهوری اسلامی کاملا متوقف شد و مسئولان ورزش نظام در اردیبهشت ۱۴۰۱ اعلام کردند هرگونه فعالیت زنان در رشته بدنسازی و پرورش اندام ممنوع است.