پس از گذشت چندین ماه از فاجعه سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی به دست موشک‌های سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران، امروز رئیس سازمان وظیفه عمومی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران گفت: «جان‌باختگان سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی که تابعیت ایرانی دارند، در حکم شهید بوده و از امتیازات قانون خدمت وظیفه عمومی بهره‌مند می‌شوند.»

پیش از این، بنیاد شهید جمهوری اسلامی ایران، رسما قربانیان این فاجعه را «شهید» معرفی کرده بود. برابر قانون خدمت وظیفه عمومی، کلیه فرزندان ذکور شهدا از خدمت سربازی معاف می‌شوند و در صورتی که شهید فاقد فرزند ذکور باشد، به ازای هر شهید، یک نفر از برادران وی از انجام خدمت سربازی معاف می‌شود.

.به گزارش پایگاه خبری پلیس، تقی مهری، رئیس سازمان وظیفه عمومی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، گفته است که «از آنجا که جان‌باختگان سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی با تابعیت ایرانی در حکم شهید محسوب شده‌اند، لذا برابر ابلاغیه ستاد کل نیروهای مسلح خانواده‌های این عزیزان می‌توانند از کلیه امتیازاتی که برای شهدا در قانون خدمت وظیفه عمومی در نظر گرفته شده است، بهره‌مند شوند.»

این سخنان در حالی بیان می‌شود که پس از فاجعه سرنگونی هواپیمای اوکراینی، مقامات جمهوری اسلامی ایران رفتاری غیرانسانی و خشن با بازماندگان جان‌باختگان این پرواز مسافربری داشتند و در موارد بسیاری، گلایه‌های بسیار بازماندگان را موجب شدند.

چندی پیش حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی، در مصاحبه با روزنامه «همدلی» مدعی شده بود که کنترل هواپیمای اوکراینی در اختیار «آمریکا» بوده است. او در عین حال مدعی شده بود که برخلاف اظهارات مقامات ایران، هیچ کس تاکنون در ارتباط با پرونده سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی دستگیر و بازداشت نشده است. 

این سخنان خشم خانواده‌های بازماندگان قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی را در پی داشت و حتی باعث واکنش «وادیم پریستایکو»، معاون نخست‌وزیر اوکراین، نیز شد. او از دولت ایران خواست که  پاسخ سریعی درباره اظهارات آن نماینده مجلس ایران بدهد. او این اظهارات را بی‌احترامی محض نسبت به جان قربانیان سرنگونی هواپیمای یاد شده دانسته بود.

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران هم  پس از سه هفته، در گفت‌وگوی تلفنی با وزیر خارجه اوکراین، ضمن تکذیب ادعاهای سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، به همتای اوکراینی خود اطمینان داد که این «موضع رسمی دولت نیست.»

پس از آن تماس‌های دیپلماتیک، حامد اسماعیلیون، نویسنده صاحب‌نام ایرانی مقیم کانادا و از بازماندگان قربانیان فاجعه سرنگونی هواپیمای اوکراینی که فرزند و همسر خود را در آن حادثه از دست داده است، در صفحه توییتر خود نوشت: ««مسافران بی‌گناه یک هواپیما در گور خفته‌اند، قاتلان به نام قهرمانان ملی در دفاع از بیت رهبری در تلویزیون ظاهر می‌شوند و معترضان به جنایت، در زندان هستند. وزیر خارجه همچنان مشغول مذاکره است.»

چندی پیش، تیمی از وکلای کانادایی، وکالت خانواده قربانیان هواپیمای ساقط شده اوکراینی را بر عهده گرفت و در طرح دعوای خود، خواستار پرداخت معادل یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار غرامت شد.

این وکلا در دعوای حقوقی خود، ازعلی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، به عنوان متهم پرونده و فرمانده کل نیروهای مسلح ایران نام برده‌‌اند.