فدراسیون فوتبال ایران به جای اصلاح اساسنامه طبق هشدارهای فیفا و کسب استقلال بیشتر، با تغییر یک عبارت کلیدی، استقلال خود را روبان پیچید و به وزارت ورزش و جوانان هدیه داد.
فیفا به هنگام برگزاری انتخابات ریاست فدراسیون فوتبال، با چند نامه هشدارآمیز جریان انتخابات را متوقف کرد و با صراحت درباره بندهایی که باید در اساسنامه فدراسیون فوتبال و آیین‌نامه انتخابات اصلاح شود، تذکر داد. فدراسیون فوتبال اگرچه سعی کرد با نامه‌نگاری فیفا را متقاعد کند که انتخابات با اساسنامه پیشین برگزار شود و اصلاح اساسنامه توسط رئیس بعدی فدراسیون فوتبال انجام شود، اما پاسخ فیفا این بود که اساسا یکی از دلایل لزوم اصلاح اساسنامه و آیین‌نامه انتخابات، تغییرات اساسی در ساز و کار انتخابات و تعیین سرنوشت فدراسیون است و تا پیش از اصلاح اساسنامه، برگزاری انتخابات ممکن نیست.
فیفا دو موضوع اصلی را در اصلاح اساسنامه فدراسیون فوتبال در نظر دارد. مستقل شدن فدراسیون فوتبال با رها شدن از اعمال نظر دولت، و برابری جنسیتی در مجمع فدراسیون. فدراسیون برابری جنسیتی را با اضافه کردن چند عضو از فوتبال زنان، به خیال خود اصلاح کرده است. اما درباره دخالت‌های دولتی، فیفا در هشدار اسفندماه ۹۸ خطاب به دبیرکل فدراسیون فوتبال نوشته بود: «باید یادآور شویم که عضویت مستقیم مقامات دولتی با حق رأی در مجامع فدراسیون‌های ورزشی مغایر با اصول اساسی استقلال ورزش است که در منشور المپیک تنظیم شده و همچنین بر خلاف الزاماتی است که بر عهده فدراسیون‌های عضو فیفا مطابق ماده ١٤ و ١٩ اساسنامه فیفا گذاشته می‌شود.»
فیفا پایان عضویت وزیر ورزش و جوانان و معاون وزیر را در مجمع انتخابات می‌خواست، اما فدراسیون فوتبال بی‌توجه به هشدارها، اگرچه به ظاهر نشان می‌دهد که مشغول اصلاح اساسنامه است، در واقع برای زیر سوال بردن استقلال فدراسیون از بنیان اقدام می‌کند. فدراسیون حق رای را در روند اصلاح اساسنامه از وزیر ورزش و جوانان و معاون او سلب کرده است، اما در اصلی‌ترین تعریف، فدراسیون فوتبال از «نهاد غیردولتی» به «نهاد عمومی غیردولتی» تغییر ماهیت داده است و این، جز پایان استقلال فدراسیون فوتبال، مفهوم دیگری ندارد. اضافه شدن همین کلمه «عمومی» در برگ اول اساسنامه، فدراسیون فوتبال را به نهادی شبیه به سازمان تامین اجتماعی ایران، شهرداری‌ها، سازمان آتش‌نشانی، هلال احمر و بنیاد مسکن خواهد کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
فدراسیون فوتبال اما چگونه می‌خواهد با چنین ترفندی استقلال خود را به وزارت ورزش و جوانان هدیه دهد و همزمان، نظر فیفا را نیز برای تایید اساسنامه جلب کند؟ شاید یکی از روش‌ها، ترجمه غلط در نسخه انگلیسی اساسنامه باشد، همان که فیفا پیش‌تر درباره‌اش به فدراسیون فوتبال تذکر داده است. فیفا در اسفند ۹۸ در نامه‌ای خطاب به فدراسیون فوتبال ایران نوشته بود: «ناسازگاری‌هایی بین نسخه انگلیسی و فارسی اساسنامه فدراسیون فوتبال ایران و البته اسناد مربوط به مراحل ثبت‌نام از داوطلبان که برای ای‌اف‌سی در تاریخ ۳ فوریه ارسال شده، وجود دارد.» فیفا با این سابقه ذهنی بی‌شک نسخه انگلیسی و فارسی اساسنامه فدراسیون فوتبال را مطابقت خواهد داد.
تبدیل فدراسیون فوتبال به نهاد عمومی غیردولتی، ترفند فدراسیون برای جبران حذف نام وزیر ورزش و جوانان و معاون او از فهرست مجمع است، اما در «نهاد عمومی غیردولتی» دیگر اثری از آثار استقلال فدراسیون پیدا نمی‌شود، و چه بسا این تغییر بیش از حق رای وزیر و معاونش، منجر به دخالت‌های دولتی در ساختار و تصمیم‌گیری‌های فدراسیون فوتبال می‌شود. اگرچه در تمام سال‌هایی که فدراسیون فوتبال نهاد غیردولتی بود، بازهم نمی‌توانست تصمیمات مستقل بگیرد و دولت همواره تصمیمات خود را به فدراسیون تحمیل می‌کرد، اما تغییر ماهیت این نهاد به نهاد عمومی غیردولتی، راه دخالت‌ها را قانونی خواهد کرد و دیگر هنگام دخالت، جای سوال و بحث هم باقی نخواهد ماند.
مهدی محمدنبی، دبیر فدراسیون فوتبال ایران، که پروژه اصلاح اساسنامه را پیگیری می‌کند، درباره تغییر ماهیت فدراسیون فوتبال به ایسنا گفت: «طبق آن چه در سال ۹۰ تصویب شده و در دو دوره اخیر فدراسیون هم طبق آن پیش رفته‌ایم، فدراسیون فوتبال نهاد مستقل غیردولتی است. در واقع برخی اعضای مجمع می‌گویند نهاد عمومی غیردولتی و برخی می‌گویند نهاد مستقل غیردولتی. نهاد مستقل غیردولتی مشمول نظارت دستگاه‌های نظارتی نمی‌شود. اما ما در ایران زندگی می‌کنیم و باید به قوانین داخلی جمهوری اسلامی ایران احترام بگذاریم.»
صادق درودگر، رئیس سازمان اقتصادی فدراسیون فوتبال، درباره تغییر این فدراسیون به نهاد عمومی غیردولتی می‌گوید: «وقتی فدراسیون فوتبال از کمک‌ها و مواهب دولت برخوردار می‌شود، مشمول تعریف نهادهای عمومی غیردولتی می‌شود. نمی‌توانیم کمک دولتی را بدون نظارت دریافت کنیم. باید وضعیت‌مان را با دولت هماهنگ کنیم تا بتوانیم کارهامان را انجام دهیم. ما در حال حاضر ۱۲۰ تا ۱۳۰ میلیارد تومان بدهی داریم که نیازمند کمک‌های دولتی است.»
مسئولان فدراسیون فوتبال در این مصاحبه‌ها شفاف از گرایش خود به دولتی شدن فدراسیون فوتبال حرف می‌زنند، در حالی که آخرین هشدارهای فیفا فراموش نشده‌اند که بیشترین تاکید را به استقلال فدراسیون و حذف وزیر ورزش و جوانان و معاون او از انتخابات داشتند. این ناسازگاری در رفتار فدراسیون و هشدارهای فیفا، می‌تواند به تایید نشدن اساسنامه جدید در فیفا منجر شود و در خوشبینانه‌ترین حالت، انتخابات فدراسیون فوتبال را دوباره به تعویق بیندازد؛ البته اگر فیفا گزینه تعلیق فدراسیون فوتبال را بررسی نکند.
