محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، پس از سال‌ها تهدید سرانجام رشته همکاری‌های امنیتی خود با اسرائیل و آمریکا را قطع کرد.

این تصمیم به دنبال اعلام طرح جنجالی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، اتخاذ شده که گفته است به‌زودی بخش‌هایی از اراضی اشغالی رود اردن را به اسرائیل ضمیمه خواهد کرد.

روز جمعه رسانه‌های اسرائیل به نقل از وزارت دفاع این کشور تایید کردند که همکاری‌های اطلاعاتی و امنیتی و نیز ارتباطات مدنی میان تشکیلات خودگردان فلسطینی و اسرائیل متوقف شده است.

مقامات اسرائیلی که ایندیپندنت با آنها تماس گرفت از عواقب کامل این حرکت اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند، اما نگران آنند که قطع همکاری‌های فی مابین به بالا گرفتن موج خشونت و افزایش برخورد میان ارتش اسرائیل و فلسطینیان بینجامد.

به همین ترتیب مقامات فلسطینی نیز از ارائه جزئیات این حرکت خودداری کردند، اما به ایندیپندنت گفتند که نیروهای فلسطینی در حال خروج از منطقه موسوم به «منطقه بی» هستند که ۲۲ درصد اراضی ساحل غربی رود اردن را شامل می‌شود. کنترل اداری این اراضی در دست تشکیلات خودمختار فلسطین است، اما اسرائیل مسئولیت حفظ امنیت منطقه را در دست دارد.

آقای عباس پیشتر در روز سه‌شنبه با اشاره به وعده‌های مکرر آقای نتانیاهو برای الحاق دره مهم اردن و یهودی‌نشین‌های ساحل غربی به خاک اسرائیل اعلام کرده بود که فلسطینیان از این پس به حفظ مفاد توافق‌هایشان با اسرائیل یا آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) متعهد نخواهند بود.

تصور کلی بر این است که دولت دونالد ترامپ که در ماه ژانویه طرح صلح خود را برای خاورمیانه ارائه کرد به وعده‌های آقای نتانیاهو به رغم مغایر بودن با قوانین بین‌المللی چراغ سبز نشان داده است. دولت خودگردان فلسطین طرح صلح دستگاه رهبری ترامپ را در همان بدو اعلام رد کرد.

در چند سال گذشته محمود عباس بارها تهدید کرده بود رشته‌هایش را با اسرائیل قطع خواهد کرد، اما این هفته این وعده‌ها را به شکلی غیرمنتظره عملی کرد.

روز پنج‌شنبه، محمد اشتیه، نخست وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین، به کابینه خود دستورداد تصمیم محمود عباس را به مورد اجرا بگذارند.

صائب عریقات، یکی از مقام های ارشد سازمان آزادیبخش فلسطین، نیز تایید کرده که رهبری فلسطینیان تصمیم خود را به اطلاع اسرائیل و نیز آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) رسانده است.

آقای عریقات گفت: «همکاری‌های امنیتی با ایالات متحده دیگر وجود ندارد. همکاری امنیتی با اسرائیل هم دیگر وجود ندارد. ما نظم عمومی و حکومت قانون را به تنهایی برعهده خواهیم گرفت.»

رسانه‌های اسرائیل گزارش داده اند که ملاقات مقامات فلسطین و اسرائیل در امور امنیتی لغو و و خط ارتباط اضطراری میان طرفین قطع شده است.

ساحل غربی رود اردن که در سال ۱۹۶۷ در جنگ خاورمیانه توسط اسرائیل اشغال شد، بنا به معاهده صلح اسلو در سال ۱۹۹۵، به سه ناحیه مختلف تقسیم می‌شود.

ناحیه «اِی» تحت کنترل تشکیلات خودگردان فلسطین و نواحی «بی» و «سی» در کنترل ارتش اسرائیل است.

معاهده صلح اسلو همچنین موجد تشکیلات خودگردان فلسطینیان و روابط  سیاسی، اقتصادی و امنیتی با اسرائیل بود.

اسرائیل می‌گوید هماهنگی های امنیتی میان اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطین به سود هردو طرف است، زیرا هدف آن عمدتا گروه افراط‌گرای حماس است که کنترل نوار غزه را در دست دارد.

اما این همکاری‌ها همواره با دشواری‌هایی نیز همراه بوده است.

نیروهای امنیتی اسرائیل که در سراسر ساحل غربی و منطقه اسکان ۴۶۰ هزار یهودی مستقر هستند، اغلب به شهرها و روستاهای فلسطینیان هجوم برده و شهروندان این مناطق را بازداشت می کنند، در حالی که قرار بوده برای اجتناب از برخورد، این اقدامات را با همتایان فسطینی خود هماهنگ کنند.

فلسطینیان امیدوارند ساخل غربی، بیت‌المقدس شرقی و نوار غزه نهایتا کشور آینده‌شان را تشکیل دهد.

اما طرح صلح دونالد ترامپ که طرفدار اسرائیل برای آینده منطقه تلقی می‌شود، فلسطینیان را از برخورداری از کشور مستقل خودشان محروم کرده و در عوض تنها برخی اراضی پراکنده را در داخل اسرائیل به آنها تفویض می‌کند.

به دنبال تحریم این طرح توسط فلسطینیان، تنش با اسرائیل بالا گرفت و آقای نتانیاهو بارها تهدید کرد که حتی پیش از امضای یک قرارداد صلح، اراضی مذکور را به خاک اسرائیل ضمیمه خواهد کرد. 

در ماه سپتامبر آقای نتانیاهو نقشه مناطقی در دره اردن را که اسرائیل در نظر داشت ضمیمه خود کند منتشر کرد. نهاد نظارت بر یهودی‌نشین‌ها، «پیس ناو»، می گوید بر أساس این طرح ۴۳۰۰ فلسطینی نیز در اراضی ضمیمه شده اسکان خواهند داشت.

این نگرانی ها در ماه جاری با امضای تفاهم اتحاد میان نتانیاهو و رقیب انتخاباتیش بنی گانتس بالا گرفت، زیرا این امر به آقای نتانیاهو امکان می دهد طرحش را به سرعت در آغاز ماه ژوئیه تسلیم دولت کند. 

بخش اعظم جامعه بین الملل از جمله اتحادیه اروپا و بریتانیا با انضمام یک‌جانبه اراضی فلسطینیان به اسرائیل مخالفند زیرا این امر ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی را غیرممکن می کند.

راه حل ایجاد دو کشور مستقل فلسطین و اسرائیل که در طرح صلح سال ۱۹۶۷ درنظر گرفته شد، همچنان از نظر بسیاری تنها راه حل و فصل درگیری های چندین ده ساله میان طرفین است، هرچند صاحب‌نظران معتقدند اکنون دستیابی به این هدف به خاطر شکاف‌های جاری در ساحل غربی دیگر غیرممکن بنظر می رسد.

در این میان، قرار است روز یک‌شنبه، آقای نتانیاهو در آغاز پیگیری قانونی علیه او به اتهام رشوه‌خواری، تقلب و خیانت به اعتماد مردم، در مقابل دادگاه حاضر شود. او این اتهامات را قویا تکذیب کرده است.