یکی از شگفتیهای انتخابات اروپا، پیروزیهایی چشمگیر احزاب سبز درسراسر این قاره بود. این روند نه تنها متوقف نشده که طرفداران محیط زیست با اتکاء به نمایندگان جدیدشان در پارلمان اروپا، پیشتر رفتهاند.
در آلمان، نتیجه تازهترین نظرسنجیها نشان میدهد که حزب سبز عملا شانهبهشانه حزب محافظهکار آنگلا مرکل قرار گرفته است که بیش از ۱۰ سال بر دنیای سیاست این کشور مسلط بود. با توجه به این که دولت ائتلافی خانم مرکل در موقعیت مناسبی نیست، زمزمههایی در جریان است که یک انتخابات تازه و زودرس، میتواند سبزها را در صدر یک ائتلاف چپ میانه قرار دهد.
در دیگر کشورها نیز سبزها به قدرت دست می یابند. در فنلاند، حزب سبز بخش کلیدی ائتلاف جدید رهبری است که در روز پنجشنبه حتی وزارت خارجه این کشور را به خود اختصاص داد. طرفداران محیط زیست در ایرلند، فرانسه و بلژیک هم موفقیتهایی داشتهاند. در بریتانیا، سبزها پس از دوبرابر کردن تعداد نمایندگان خود در انتخابات ماه گذشته پارلمان اروپا، در نظرخواهیهایی که در مورد انتخابات پارلمان این کشور صورت گرفته است، سیر صعودی داشتهاند.
باید توجه داشت که نظرخواهیهای عمومی قابل اتکاء نیستند و در گذشته هم سبزها به پیروزیهایی دست یافته بودند. در انتخابات اروپایی سال ۱۹۸۹، حزب سبز بریتانیا ۱۴ درصد آراء را به خود اختصاص داد. اما این آمار، نه تنها حزب را به یک نیروی مهم سیاسی تبدیل نکرد، بلکه باعث شد بخش اعظم سیاستها و نظراتشان، در اثر هراس از از دست دادن موقعیتشان، در برنامههای احزاب بزرگتر ادغام شود.
اما این بار، با وجود آن که در چند سال گذشته، بحث بر سر «برگزیت» موضوع اصلی پوشش رسانههای بریتانیا بوده است، دلایل خوبی برای تحکیم سیاستهای حزب سبز وجود دارد و احتمالا تغییرات اقلیمی، آن میزان توجهی را که شایسته آن است، در سیاستهای این کشور جلب خواهد کرد.
در واقع، این نظریه که «ما به تغییرات آب و هوایی به اندازه کافی توجه نشان نمیدهیم»، به صورت یک ایدئولوژی قوی سیاسی درآمده است. تغییرات اقلیمی که شواهد حاکی از صحت آن است، ابزاری موثر در کف جنبش حفظ محیط زیست و احزاب سبز است، و فرصتی را که شایسته آن است، به آن میدهد.
اعتراضهای اخیر موسوم به «قیام انقراض» و همراه با آن، اعتصابهای مدارس در سراسر اروپا هم نقش خود را در بالا بردن بیسابقه سطح آگاهی عموم ایفا کرده است.
نظرخواهیها در بریتانیا در مورد نگرانیهای رایدهندگان، نشان میدهد که آمار مسائل مربوط به محیط زیست از سال ۲۰۱۶ به آرامی رو به افزایش بوده است، و در سال جاری و پس از «قیام انقراض»، در جهشی ناگهانی به ۲۷ درصد رسیده است. این رقم بهمراتب بالاتر از آمار ۲۴ درصدی است که پس از طوفانها و سیلهای سال ۲۰۱۴ بهطور موقت جهش یافت.
اگر قرار باشد انتظار دو چیز را داشته باشیم، عبارت خواهد بود از تغییرات شدید آب و هوایی و اعتراضهای مرتبط با محیط زیست. اگر این دو عامل موجب افزایش نگرانیها در مورد محیط زیست شود، آنگاه زمینه مناسب برای رشد سیاستهای مربوط به آن نیز فراهم خواهد شد.
حتی اگر جذابیت احزاب سبز در همکاری با احزاب بزرگتر تحلیل رود، بازهم به هدفشان که تغییر سیاستها برای اجتناب از یک فاجعه آب و هوایی است، دست یافتهاند. در بریتانیا، حزب کارگر هماکنون برنامهای تحت عنوان «اقدام نوین سبز» تدوین کرده است. در آمریکا هم نمایندگان چپگرای حزب دموکرات، بدون دخالت دیگر احزاب، طرحهای مشابهی را ترویج میکنند. به هرگونهای که این تغییرات پیش رود، بهنظر میرسد که سرانجام، نگرانی در مورد آب و هوای زمین، آن توجهی را که شایسته آن است، در کشورهای توسعه یافته به خود جلب کرده است.
© The Independent