دادگاهی در هامبورگ یک مرد ۹۳ ساله را که نگهبان یک اردوگاه سابق نازی برای نگهداری بیش از پنج هزار نفربود، به اتهام‌های مربوط به قتل، به بیش از دو سال و نیم حبس تعلیقی محکوم کرد.
برونو دی که در ماه‌های آخر جنگ دوم جهانی به عنوان نگهبان در اردوگاه کار اجباری اشتوتهوف خدمت می‌کرد، به دلیل مشارکت در ۵ هزار و ۲۳۲ مورد قتل گناهکار شناخته شد. این رقم برابر است با شمار افرادی که گمان می‌شود در اردوگاه اشتوتهوف، هم‌زمان با دوران خدمت او در آنجا در بین سال‌های ۱۹۴۴ و ۱۹۴۵ کشته شده‌اند. او همچنین در یک مورد مشارکت در تلاش به قتل گناهکار شناخته شد.
قاضی آنه میر-گوئه‌رینگ هم‌زمان با صدور حکم از او پرسید: «چطور توانستی به این وحشت عادت کنی؟»
این آلمانی بازنشسته، در حالی که با صندلی چرخ‌دار در دادگاه حضور یافت، در بیانیه‌ای خطاب به دادگاه به دلیل نقش خود در جنایات نازی‌ها عذرخواهی کرد و گفت: «این جنایات هرگز نباید تکرار شوند.» او افزود: «می‌خواهم از همه کسانی که این تجربه جهنمی را از سرگذراندند، عذرخواهی کنم.»
دادستان‌ها گفته‌اند که با آن که اقای دی هیچ گونه «سرسپردگی» به ایدئولوژی نازی‌ها نداشت، اما به عنوان نگهبان اشتوتهوف، در تمامی قتل‌هایی که از اوت ۱۹۴۴ تا آوریل ۱۹۴۵ در آنجا انجام شد، مشارکت داشت و مثل «مهره‌ای کوچک در دستگاه کشتار» بود.
دی به دادگاه گفت که به عنوان یک شاگرد نانوای آموزش‌دیده، وقتی فهمید که قرار است او را به اشتوتهوف بفرستند، تلاش کرد تا به آشپزخانه یا نانوایی کمپ راه یابد. او گفت که به عنوان نگهبان بارها ماموریت می‌یافت تا بر کار زندانیانی که در خارج از کمپ کار می‌کردند، نظارت کند.
او به شنیدن صدای فریاد از اتاق‌های گاز اعتراف کرده است و گفته است که شاهد انتقال اجساد به کوره بوده است. اما گفت که هرگز (با اسلحه خود ) شلیک نکرده است و یک بار به تعدادی از زندانیان اجازه داده است تا از جسد اسب مرده‌ای که در مسیر بازگشت به اردوگاه پیدا کردند، گوشت بردارند.
دی در دادگاه گفت: «تصاویر فلاکت و وحشت، در تمام عمرم مرا رها نکردند.»
بنا به تارنمای موزه اشتوتهوف، حدود ۶۵ هزار نفر، از جمله شمار زیادی یهودی، در اشتوتهوف کشته شدند یا جان باختند. دادستان‌ها گفتند که بسیاری از آنان بر اثر شلیک گلوله به پشت سر، یا در اتاق‌های گاز زیکلون-ب جان داده‌اند.
از آنجا که وی در هنگام خدمت در اشتوتهوف، صرفا ۱۷ و بعد ۱۸ ساله بوده است، پرونده او در دادگاه نوجوانان رسیدگی شد. دادستان‌ها خواستار مجازات سه سال زندان برای او شدند، و وکیل مدافع او خواستار تبرئه‌اش شد.
نمایندگان حدود ۴۰ تن از نجات‌یافتگان از اشتوتهوف و خانواده‌هاشان که در همراهی با مدعی‌العموم به عنوان شاکی به دادگاه پیوستند، دادگاه را به محکوم کردن دی ترغیب کردند، اما خواستار افزایش مجازات به بیش از پیشنهاد دادستان‌ها نشدند.
دادستان‌ها همچنین مجبور شدند پرونده را که در ماه اکتبر گذشته آغاز شده بود، در دوران اوج‌گیری شیوع ویروس کرونا، نگه دارند. جلسات دادگاه نیز به دلیل سن دی، به دو جلسه دو ساعته در هفته محدود شد.
در طی سالیان اخیر، بسیاری از دادگاه‌های اعضای سابق حزب نازی همواره به عنوان «احتمالا آخرین دادگاه آلمان» در این خصوص خوانده شده‌اند. اما هفته گذشته، یک نگهبان سابق دیگر اردوگاه اشتوتهوف در سن ۹۶ سالگی مجرم شناخته شد و دفتر دادستانی مخصوص رسیدگی‌کننده به جنایات دوران آلمان نازی، در حال تحقیق بر بیش از دوازده پرونده است.
پیشتر در سال ۲۰۱۱، پس از اعلام اتهاماتی مبنی بر این که جان دمجانجوک، تعمیرکار سابق اتومبیل اهل اوهایو، در اردوگاه مرگ سوبیبور لهستان تحت اشغال آلمان نگهبان بوده است، او به دلیل مشارکت در قتل مجرم شناخته شد. دمجانجوک که آن اتهامات را رد کرده بود، قبل از جلسه دادگاه تجديدنظر خود جان باخت.
قبل از پرونده دمجانجوک، دادگاه‌های آلمان از دادستان‌ها خواستند تا با ارائه شواهدی که مشارکت این نگهبان سابق را در یک مورد خاص قتل ثابت کند، اتهامات را توجیه کنند. این امر یک استاندارد حقوقی است که با در نظر گرفتن شرایط ارتكاب به جرایم در اردوگاه‌های مرگ نازی، تقریبا ناممکن است.
با این حال، دادستان‌ها توانستند در دادگاه دمجانجوک در مونیخ با موفقیت بحث را به این ترتیب پیش ببرند که خدمت به عنوان نگهبان در اردوگاهی که تنها هدفش قتل بود، برای گناهکار اعلام کردن او در مشارکت کافی است.
یک دادگاه فدرال نیز متعاقبا محکومیت سال ۲۰۱۵ یک نگهبان سابق آشویتس به نام اسکار گرونینگ را تایید کرد، و این امر موجب تحکیم چنین سابقه‌ای شد.
با پرونده دی، به نظر می‌رسد که این بحث و توجیه، شامل حال نگهبانان در اردوگاه‌های کار اجباری نیز بشود که تنها هدف وجودی‌شان، کشتار نبوده است.
گزارش‌های بیشتر از خبرگزاری‌ها
© The Independent
