شیوع بیماری همه‌گیر کووید-۱۹، افزایش بهای ارز، آموختن زبان آلمانی، گذراندن دوره‌های آموزشی و کسب مهارت‌های بیشتر برای دریافت پذیرش از دانشگاه‌های معتبر آلمان…؛ این تنها بخشی از موانع پیش روی دانشجویان ایرانی متقاضی تحصیل در دانشگاه‌های آلمان است. چرا که جوانان ایرانی پس از عبور موفق از تمامی این مراحل با دیواری بلند به نام سفارت آلمان در تهران برخورد می‌کنند.
باتوجه به شرایط اقتصادی و سیاسی ایران در سال‌های اخیر، عرصه دریافت پذیرش از دانشگاه‌های خارجی و اخذ ویزای دانشجویی برای دانشجویان ایرانی تنگ‌تر شده و اکنون همه‌گیری کرونا در جهان و شیوع گسترده این بیماری در ایران وضعیت را دشوارتر کرده است.
این در حالی است که روند مبهم و طولانی رسیدگی سفارت آلمان در تهران به درخواست‌های دریافت ویزای دانشجویی فشار مضاعفی بر دانشجویان ایرانی وارد می‌کند.
دانشجویانی که اغلب آنها از یک سال قبل در نوبت مصاحبه هستند و پیگیری‌های مکرر آنها برای اطلاع از وضعیت پرونده یا چشم‌انداز پیش‌رو هیچ پاسخی از سوی سفارت به همراه نداشته است.
در وب‌سایت سفارت آلمان در تهران در بخشی که مربوط به ویزاهای دانشجویی است، یک «تذکر بسیار مهم برای دریافت وقت مصاحبه روادید دانشجویی» جلب توجه می‌کند. راهنمای منتشر شده در این بخش به دانشجویان توصیه می‌کند، «اگر از زمان انتظار طولانی برای وقت مصاحبه روادید دانشجویی کلافه شده‌اید»، با استفاده از لینک موجود در صفحه اقدام کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اما گزارش‌ها حاکی از آن است که تعداد قابل توجهی از دانشجویان ایرانی باوجود دریافت پذیرش از دانشگاه‌های معتبر آلمان و در اختیار داشتن نامه از دانشگاه مبنی بر لزوم شرکت حضوری در کلاس‌ها، همچنان بلاتکلیف هستند و سفارت آلمان در تهران به آنها پاسخی نمی‌دهد و تماس‌های مکرر آنها با سفارت برای اطلاع از روند پرونده بی‌پاسخ مانده است.
دانشجویان در شرایطی ماه‌ها است که در بلاتکلیفی به‌سر می‌برند که تاریخ برخی گواهینامه‌ها و مدارک آموزشی مانند نتیجه آزمون‌های زبان آنها که با صرف هزینه و وفت بسیار موفق به دریافت آنها شده‌اند نیز در حال انقضاء است. دریافت دوباره این مدارک نیز نیازمند پرداخت هزینه مضاعف و طی کردن روند طولانی ثبت‌نام برای شرکت دوباره در آزمون‌ها و به‌روز‌رسانی مدارک است.
این در حالی است که تنها رزرو جا برای شرکت در آزمون زبان آلمانی یکی از چالش‌های دشوار پیش روی دانشجویان ایرانی است. همچنین بهای یورو که در آبان‌ماه گذشته حدود ۱۳هزار تومان بود، اکنون به ۳۴هزار تومان رسیده است. از آنجایی که دانشجویان ایرانی باید مبلغ ۱۰۲۳۶ یورو را به عنوان ضمانت با خود به آلمان ببرند، معادل ریالی این مبلغ در فاصله یک سال از حدود ۱۳۳ میلیون تومان به حدود ۳۴۸ میلیون تومان افزایش یافته است.
ایرنا در گزارشی که نهم مهرماه امسال منتشر کرد، درباره روند طولانی و مبهم سفارت آلمان برای ویزاهای دانشجویی می‌نویسد: «مصاحبه‌شوندگان می‌گویند در حالی که روند اخذ ویزای دانشجویی بین ۳ هفته تا حداکثر پنج ماه است، بسیاری بین پنج ماه تا یک سال است که در انتظار دعوت سفارت برای ارایه درخواست ویزای دانشجویی هستند.»
ایرنا در ادامه به نقل از یکی از دانشجویان می‌نویسد که پذیرش از دانشگاه اشتوتگارت آلمان را به دلیل ۷ ماه انتظار برای مصاحبه سفارت از دست داده است.
برخی دانشجویان ایرانی نیز برای غلبه بر مشکل عدم پاسخگویی سفارت آلمان در تهران، به کشورهای همسایه مانند ارمنستان سفر کرده‌اند تا از این طریق امید به دریافت ویزا از سفارت آلمان در کشوری غیر از ایران را افزایش دهند.
به این ترتیب دانشجویان ایرانی به تدریج نه تنها برای دریافت ویزای تحصیلی کشورهایی که سفارت آنها در ایران تعطیل شده، (مانند کانادا)، باید به کشورهای همسایه سفر کنند، برای ویزای تحصیلی کشورهایی مانند آلمان که هنوز در ایران سفارت فعال دارند نیز ناگزیر به پرداخت هزینه‌های هنگفت سفر و اقامت در کشورهای همسایه هستند به امید اینکه شانس بیشتری برای دریافت ویزا داشته باشند.
این در حالی است که تعداد متقاضیان ویزای تحصیلی در ۲ سال اخیر افزایش چشمگیری یافته و آمار سالنامه مهاجرتی سال ۱۳۹۹ حاکی از آن است که میل به مهاجرت بین دانشجویان ایرانی به ۶۳ درصد رسیده است.
خبرگزاری دولتی ایران به نقل از وزارت امور خارجه آلمان تعداد ویزاهای دانشجویی صادر شده برای ایرانی‌ها در سال ۲۰۱۸ میلادی را ۳هزار ویزا اعلام کرده است که به مراتب کمتر از متقاضیان مهاجرت تحصیلی به کشورهایی مانند کانادا، آمریکا و استرالیا است.
از سوی دیگر مشکل طولانی بودن روند مصاحبه و درخواست ویزای تحصیلی از سفارت آلمان در تهران، پیش از شیوع کووید-۱۹ و همه‌گیری آن در جهان و ایران نیز وجود داشته است.
باوجود انتشار گزارش‌های متعدد از وضعیت بلاتکلیف دانشجویان ایرانی دارای پذیرش از دانشگاه‌های آلمان و مشکلات متعددی که برای آنها ایجاد شده است، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، وزارت خارجه آلمان یا سفارت آلمان در تهران در این زمینه اظهار نظر نکرده‌اند.
