سه منبع غربی به رویترز گفته اند که آزادی نزار زکا، تاجر لبنانی دارای اقامت آمریکا از زندان اوین، گامی در جهت گشایش باب گفتگو میان تهران و واشینگتن بوده است. اقدامی که به ادعای این خبرگزاری انگلیسی به اندازه ای کافی نبود که آمریکا آن را دنبال کند.
یک منبع آمریکایی در این زمینه به رویترز گفت:«این یک فرصت از دست رفته بود و آمریکا تصمیم گرفت مذاکره را در آن دنبال نکند».
یک منبع دیگر که با تفکر و نظریه پردازی های طرف ایرانی آشنایی دارد، به شرط فاش نشدن نام اش گفت:«ایران زکا را به عنوان نشانه ای برای به نمایش گذاشتن تمایل خود به فرو نشاندن بحران آزاد کرد و آزادی او را ناشی از حسن نیت توصیف کرد».
این منبع آگاه با اشاره به اینکه آمریکا از این فرصت استفاده نکرد، ادامه داد:«این یک گام از طرف مقابل برای کاهش تنش ها بود و آنها انتظار داشتند طرف آمریکایی نیز قدم متناسبی بردارد».
وزارت امور خارجه آمریکا از اظهار نظر در مورد اینکه آیا آزادی زکا نشانه ای از تمایل تهران به مذاکره بوده، خودداری کرده وادعا می کند، اگر ایران به دنبال کاهش تنش ها است، باید شهروندان آمریکایی را آزاد کند.
در یک ماه پس از آزادی زکا، تنش ها بین ایران و آمریکا با سرنگونی پهپاد گلوبال هوک با موشک زمین به هوای سپاه پاسداران، وارد مرحله تازه ای شد. هفته گذشته نیز نیروی دریایی انگلیس یک نفتکش حامل نفت ایران را در آب های جبل الطارق توقیف کرد.
گزارش رویترز در حالی منتشر می شود که زکا هم در گفت و گو با نیویورک تایمز ادعای مشابهی را مطرح کرد. او که به اتهام جاسوسی برای آمریکا در ایران زندانی بود، پس از آزادی به این روزنامه آمریکایی گفت، گمان می کند که آزادی اش نشانه ای مصالحه جویانه از جانب تهران برای واشینگتن است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اما واکنش وزارت امور خارجه آمریکا به آزادی زکا چندان هیجان زده نبود. وزارت خارجه آمریکا در بیانیه ای اعلام کرد این روز خوبی برای زکا و خانواده اش است و امیدوار است این روند به آزادی آمریکایی های زندانی در ایران بیانجامد.
برخی معتقدند این یک فرصت نادر برای بهبود روابط تهران- واشینگتن بود، گروهی نیز می گویند آزادی زکا با توجه به روابط نزدیک جمهوری اسلامی به حزب الله لبنان انجام شد و سیگنالی برای آمریکا نبود.
باوجود اینکه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا بارها پیشنهاد مذاکره با مقامات تهران را مطرح کرده است و برخی نشانه ها حاکی از تمایل تهران برای مذاکره است، روشن نیست کاخ سفید برای ورود به این گفتگوها تا چه اندازه جدی است. یک مقام سابق آمریکایی به رویترز می گوید، نخست باید تنش ها کاهش یابد. به گفته او، یکی از راه ها می تواند این باشد که خزانه داری آمریکا تهدید خود مبنی بر تحریم محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران را عملی نکند.
ظریف در سفر اردیبهشت ماه به نیویورک پیشنهاد مبادله زندانیان بین ایران و آمریکا را مطرح کرده بود.
بیل برنز، معاون اسبق وزارت امور خارجه آمریکا، به رویترز می گوید:«شاید ترامپ آماده مذاکره باشد، اما دولت او اقداماتی انجام می دهد که باب گفتگو را می بندد».
این در حالی است که برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران اخیرا اعلام کرده که تهران با پیشنهاد مذاکره آمریکا مخالفت کرده و در حال حاضر کانالی بین تهران و واشینگتن برقرار نیست. اشاره او به گزارش «آی 24» است که ادعا می کرد مقامات ایران و آمریکا در هفته گذشته در هتلی در اربیل عراق ملاقات کرده اند.
