اعلام لیست ۲۳ نفری تیم ملی فوتبال ایران برای حضور در اردویی ۳ روزه و انجام بازی تدارکاتی مقابل امید ایران در روز دوشنبه ۲۴تیر، در حالی که لژیونرها و ملی پوشان لیگ برتری در جمع دعوت شدهگان نیستند، بسیار غیرمنتظره و البته حاکی ار راهبرد جدید برای تقویت وجوانتر کردن تیم ملی ایران در مسیر مسابقات راهیابی به جام جهانی است .
دو روز بعد از این بازی، ۲۶ تیر ۱۳۹۸، قرعهکشی و برنامه مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲در محل تالار اکستر فیلارمونیک دوحه قطر انجام خواهد شد.
اگر چه مارک ویلموتس سرمربی تیم فوتبال ایران در کنفرانس خبری بازی تدارکاتی مقابل سوریه که اولین روز نشستن او بر نیمکت مربیگری تیم ایران بود، عنوان کرد که در امر انتخاب بازیکن هرگز سن و سال را ملاک قرا نخواهد داد، اما با توجه به بالا بودن سن تعداد زیادی از بازیکنان که در دوره کاری کارلوس کیروش در تیم ملی حضور داشتند، به نظر میرسد که اعلام لیست حاضر اولین قدم برای جایگزین کردن نیروهای جدید از سوی ویلموتس است.
بازیکنانی نظیر اشکان دژاگه، مسعود شجاعی، کریم انصاریفرد، امید ابراهیمی، احسان حاجیصفی، وریا غفوری و وحید امیری تا سال ۲۰۲۲ بین ۳۳ تا ۳۶ سال سن خواهند داشت؛ از آنجایی که اکثر آنان در حال حاضر از بازیکنان ترکیب اصلی تیم محسوب میشوند، بسیار دور از ذهن است که مارک ویلموتس برنامه دقیقی برای جوانگرایی در تیم ملی نداشته باشد. شاید سرانجام در صورت راهیابی تیم ملی فوتبال ایران به جام جهانی قطر تعدادی از این بازیکنان در لیست نهایی حضور داشته باشند، اما بی شک میانگین سنی تیم چیزی نخواهد بود که امروز ویلموتس با آن مواجه است.
دعوت از بازیکنانی مثل مهدی امینی ، احمد گوهری، ایمان سلیمی، محمد مرادمند، رضا اسدی، امیرحسین کریمی و محمد کریمی که جملگی طی چند سال گذشته در ردههای سنی تیمهای ایران در مسابقات بین المللی حضور داشتهاند و در حال حاضر بیش از ۲۴سال سن ندارند، حاکی از آن است که مارک ویلموتس ضرورتهای تیمش را به خوبی میداند.
پس از اعلام لیست ۲۳ نفری مدعوین، بحث بیموردی درباره چگونگی انتخاب این نفرات در رسانههای داخلی ایران به راه افتاد و منتقدین این پرسش را طرح میکردند که با توجه به مدت زمان کوتاه حضور ویلموتس در ایران، این لیست از سوی چه کسانی تهیه شده است؟
مجید جلالی قدیمیترین مربی لیگ برتری فوتبال ایران در مصاحبهای عنوان کرد که از او برای انتخاب نفرات جدید نظرخواهی شده و البته از آنجا که دستیار ایرانی ویلموتس از فوتبال ایران شناخت کافی دارد و سرانجام سرمربی بازیکنان تیم خود را انتخاب خواهد کرد، جنجال مورد اشاره بسیار بی مورد به نظر می رسید.
فارغ از چنین بحثهایی باید به این نکته پرداخت که فوتبال ایران برای صعود به جام جهانی ۲۰۲۲ قطر کار آسانی نخواهد داشت و بدیهی است که این بار کار صعود میتواند بسیار دشوارتر از دورههای قبلی باشد؛ چرا که تعداد قدرتها و تیمهای آماده و مدعی در فوتبال آسیا به سرعت روبه افزایش است.
پیدا کردن و جایگزین کردن بازیکن جدید به جای مهرههای صاحب تجربه در تیم ملی کار آسانی نیست. آخرین نمونه که دراینباره میتوان به دست داد مربوط به مرکز خط دفاع تیم ملی فوتبال ایران است که پس از خط زدن نام جلال حسینی از سوی کارلوس کیروش در آستانه مسابقات نهایی جام جهانی ۲۰۱۸، بازیکنانی مثل روزبه چشمی، مجید حسینی و محمد حسین کنعانیزادهگان در مقاطع مختلف در این پست قرار گرفتند که هرگز شاهد کیفیت بالایی در این منطقه حساس دفاعی نبودیم.
پیدا کردن جانشین برای مهرههایی مثل اشکان دژاگه، احسان حاجیصفی و امید ابراهیمی نیز هرگز آسانتر از آن نخواهد بود که درباره جلال حسینی شاهد بودیم.
این پروژهی فنی به ویژه آنگاه دشوارتر میشود که ایران طی سالهای اخیر به سختی میتواند حریف تدارکاتی برای خود دست و پا کند و موانع مالی و سیاسی در این راه به شدت فدراسیون فوتبال ایران را در تنگنا قرار داده است.
نکته بسیار کلیدی دیگری که هرگز در ایران به آن پرداخته نشد اینکه تیم ملی طی سالیان گذشته دروازهبان شماره ۲ خود را پیدا نکرد؛ اگر چه علیرضا بیرانوند در شرایط سنی و فنی ایدهالی قرار دارد ، اما مصدومیت یا محرومیت او میتواند غیر قابل جبران باشد. دروازهبانهایی نظیر مظاهری، امیر عابدزاده، حسین حسینی و اخباری در مقاطع مختلف به عنوان دروازهبان دوم و سوم در لیست تیم ملی ایران حضور داشتهاند، اما هیچیک از آنان هرگز تجربه بازی در مسابقات بین المللی را پیدا نکردند. در لیست اخیر مارک ویلموتس دو نام جدید هم به فهرست دروازهبانهای مورد نظر تیم ملی اضافه کرد؛ مهدی امینی و احمد گوهری هم شاید از این پس به اردوها دعوت شوند، اما مساله همچنان بدون پاسخ بر جای خود باقی است.