هنگامی‌که عربستان سعودی در سال ۲۰۱۵، اقدام به تشکیل ائتلاف عربی در یمن کرد، به صراحت اظهار داشت که هیچ علاقه‌ای به جنگ ندارد و مداخله آن در یمن تنها برای نجات دولت مشروع این کشور است که به دنبال شورش حوثی‌ها در سال ۲۰۱۳ و سقوط پایتخت آن در سال ۲۰۱۴، به شدت آسیب دیده است. البته پس از سقوط صنعا، شبه‌نظامیان حوثی به پایتخت مؤقت یمن در عدن که عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهوری یمن در آن مسقر شده بود، تاختند و باعث تشدید درگیری‌ها و گسترش دامنه ناامنی و آشفتگی در یمن شده و بر وخامت اوضاع زندگی ملت یمن افزودند.

در حالی‌که ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی ششمین سالگرد تأسیس خود را پشت سر می‌گذارد و تنها چند هفته بیشتر به ششمین سالروز صدور قطع‌نامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر حمایت از رئیس جمهور هادی و تلاش‌های کشورهای خلیج فارس باقی نمانده است، تغییر در موضع برخی از کشورها، از جمله ایالات متحده در قبال بحران جنگ در یمن پرسش برانگیز شده است. پس از آن‌ که دولت اوباما، ائتلاف عربی را در بخش‌های لجستیکی و اطلاعاتی مورد حمایت قرار داد و دولت ترامپ حوثی‌ها را به عنوان یک گروه تروریستی معرفی کرد، اکنون بایدن رویکرد جدیدی را به عنوان پایان دادن به جنگ مطرح کرده است.

همزمان با افزایش میزان هماهنگی واشنگتن با ریاض و دولت یمن، صحبت در مورد نشست محرمانه مقامات آمریکایی و رهبران حوثی در مسقط، پایتخت عمان به میان می‌آید، این در حالی است که حملات موشکی و پهپادی حوثی‌ها به شهرهای مختلف عربستان سعودی شدت گرفته است، تحولی که گمانه‌زنی‌ها را در مورد توانایی دولت ایالات متحده برای پایادن دادن به بحران جنگ در یمن افزایش داده و این پرسش مطرح می‌شود که آیا اشاره به راه حل سیاسی پس از انتصاب تیموتی لیندرکینگ به عنوان فرستاده ویژه آمریکا در امور یمن می‌تواند حوثی‌ها را وادار به متوقف کردن حملات موشکی مداوم به خاک عربستان سعودی و مناطق تحت کنترل دولت مشروع یمن کند؟

قابل ذکر است که به دنبال حذف حوثی‌ها از فهرست گروه‌های تروریستی، جنبش حوثی ۱۰ پهپاد را به خاک عربستان سعودی پرتاب کرد و شماری از این پهپادها به اهدافی در شهرهای عربستان سعودی اصابت کردند. در واکنش به این حمله، ائتلاف نظامی برای حمایت از دولت مشروع یمن، مواضع و اردوگاه‌های متعلق به شبه‌نظامیان حوثی را هدف حملات دقیقی قرار داده و در بیانیه اظهار داشت که "حذف حوثی‌ها از لیست گروه‌های تروریستی، به روشی خصمانه و نادرست تفسیر شده است"، در حالی‌که واقعیت اوضاع و پیروزی‌های ارتش یمن و قبائل یمنی در استان مأرب، حاکی از شدت درگیری در این کشور است.

پس از آن واشنگتن پشتیبانی خود را از عملیات نظامی در یمن متوقف کرد، دولت بایدن اقدام به حذف نام حوثی‌ها از فهرست گروه‌های تروریستی کرده و هدف از این تصمیم را تلاش برای کاهش اثرات فاجعه انسانی دانست و تأکید کرد که اقدام اخیر، ربطی به موضع واشنگتن مبنی بر مخالفت با حملات شبه‌نظامیان حوثی به متحد نزدیک آمریکا در منطقه ندارد. هرچند تأکید واشنگتن در مورد حمایت از متحدانش در منطقه، پیام اطمینان‌بخشی به عربستان سعودی تلقی می‌شود، اما به گفته ناظران، این پیام با میزان خطر روزافزون حوثی‌ها در منطقه نمی‌تواند بسنده و قناعت‌بخش باشد، به ویژه پس از متوقف کردن فروش اسلحه به ریاض و ابوظبی که به عنوان دو ستون اساسی ائتلاف عربی به شمار می‌روند.

تحولات اخیر در صحنه جنگ یمن، یاد سال‌های گذشته را در اذهان تازه می‌کند، هنگامی که در ۲۶ ماه مارس ۲۰۱۵، دیپلماسی عربستان سعودی موفق شد قطع‌نامه شماره ۲۲۱۶ شواری امنیت سازمان ملل متحد که عبد ربه منصور هادی را به عنوان رئیس جمهوری یمن می‌داند به تصویب رساند. البته این تصمیم زمانی اتخاذ شد که حوثی‌ها در سپتامبر سال ۲۰۱۴، کنترل صنعا را به دست گرفتند و رئیس جمهور هادی به شهر عدن فرار کرد و خواستار کمک نظامی از ریاض شد.

در واقع، موافقت ۱۵ عضو شورای امنیت، به استثنای روسیه، پشتیبانی معنوی و اخلاقی از ائتلاف حمایت از دولت مشروع یمن بود و نشان می‌داد که غرب از تلاش‌های عربستان سعودی و متحدانش در ارائه کمک به دولت مشروع یمن حمایت می‌کند. از سوی دیگر، جامعه جهانی با اتخاذ این اقدام، تصرف صنعا توسط حوثی‌ها را به عنوان کودتای نظامی تلقی کرد که با حمایت و همکاری ایران انجام شده بود، هرچند، ایران نقش خود را در این زمینه در اظهارت محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه آن کشور رد کرد.

با این حال، رویکرد اخیر بایدن و متوقف کردن حمایت از ائتلاف عربی، با سیاست ایالات متحده در هنگام آغاز جنگ داخلی در یمن مغایرت دارد، زیرا دولت اوباما، از ریاض برای کمک به دولت مشروع یمن در بخش‌های لجستیک و اطلاعات حمایت می‌کرد.

شاید بتوان این تفاوت را ناشی از تحول اوضاع دانست، طوری‌که پیتر سالزبری، کارشناس امور یمن، معتقد است که سیاست‌گذاران آمریکایی در آن زمان برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای با ایران،‌ نیاز به نشان دادن حمایت از عربستان سعودی و کاهش نگرانی مقامات کشورهای حوزه خلیج فارس داشتند.

سالزبری می‌گوید: واقعیت اوضاع یمن پیچیده‌تر از چیزی است كه بایدن تصور آن را دارد، زیرا پایان دادن به جنگ در یمن به متقاعد کردن ریاض بستگی ندارد و ریاض از گذشته تا کنون همواره خواستار پایان جنگ در یمن است، اما چالش اصلی متقاعد کردن حوثی‌ها است. وی در مقاله که از سوی پایگاه خبری بلومبرگ منتشر شد، بر لزوم متقاعد کردن حوثی‌ها برای خودداری از هدف قرار دادن شهرهای عربستان سعودی، ترغیب رئیس جمهور هادی به پذیرش فرمول مشترک تفاهم و توقف ارسال اسلحه به متحد ایران، که تهران آن را انکار می‌کند، تأکید دارد. سالزبری، نکات یادشده را بخشی از عواملی می‌داند که دولت بایدن را مجبور می‌کند این واقعیت را بپذیرد که بحران جنگ در یمن گزینه‌های مناسبی پیش‌رو ندارد.

از سوی دیگر و در حالی‌که بایدن قصد بازگشت به توافق‌ هسته‌ای که در سال ۲۰۱۵ منعقد شد و در سال ۲۰۱۸، دونالد ترامپ تصمیم به خروج از آن گرفت را دارد،‌ یک مقام سعودی که خواست نامش فاش نشود، به رویترز گفت: "تشدید نظامی در استان مأرب و برخی دیگر از مناطق نشان می‌دهد که ایران می‌خواهد به‌طور غیر مستقیم، ایالات متحده را در پرونده هسته‌ای تحت فشار قرار دهد."

اما به‌طور عموم، چنین به نظر می‌رسد که دولت بایدن سیاست چماق و هویج را در یمن اتخاذ کرده است، زیرا پس از حدف نام حوثی‌ها از فهرست گروه‌های تروریستی، واشنگتن نام دو فرمانده نظامی این گروه‌ را درج لیست تحریم‌‌ها کرد.

با این حال، عربستان سعودی که از سال 2015 تا کنون ائتلاف نظامی را در یمن رهبری می‌کند، به موضع خود مبنی بر دانستن حوثی‌ها به عنوان یک گروه تروریستی تأکید داشته و مطابق به اظهارات عادل الجبیر، وزیر دولت در امور خارجه عربستان سعودی، حوثی‌ها را مسئول وخامت اوضاع بشردوستانه در یمن می‌داند که ناشی از منع انتقال کمک‌ها یا سرقت آن‌ها برای تأمین هزینه‌های جنگ توسط حوثی‌ها انجام می‌شود.

عادل الجبیر در مصاحبه‌ای با عرب نیوز، این پرسش را مطرح کرد که چرا طبقه‌بندی حوثی‌ها به عنوان گروه تروریستی، مانعی برای رسیدن کمک‌های بشردوستانه به نیازمندان تلقی می‌شود، در حالی‌که طبقه‌بندی طالبان به عنوان گروه تروریستی در افغانستان مانع رساندن کمک‌ها نمی‌شود؟ وی افزود که سازمان‌های متعددی در کشورهای مختلف جهان همچون"داعش" در سوریه، "حزب الله" در لبنان و "گروه الشباب" در سومالی به عنوان گروه‌های تروریستی معرفی شده اند، در حالی‌که توزیع کمک‌های بشردوستانه در آن کشورها همچنان ادامه دارد، اما تنها گروه حوثی به بهانه اوضاع بشردوستانه از فهرست گروه‌های تروریستی حذف می‌شود.

با این وجود، مقامات عربستان سعودی اصرار دارند که هیچ تفاوتی بین دولت‌های بایدن و ترامپ در مورد تعهدات واشنگتن در قبال دفاع از عربستان سعودی و همچنین موضع ریاض در حمایت از تمایل دولت کنونی آمریکا برای پایان جنگ در یمن وجود ندارد، اما بنا به گفته رویترز، عربستان سعودی خواستار تضمین‌های بیشتر در مورد امنیت مرزهایش بوده و بر لزوم مهار نفوذ ایران در یمن تأکید دارد.