ضمیر کابلوف، فرستاده ویژه ولادیمر پوتین رئیس جمهور روسیه، می‌گوید که فرستادگان ویژه آمریکا، چین، پاکستان و روسیه جمعه (۳۰ آوریل) در دوحه درباره روند صلح افغانستان با یکدیگر گفت‌وگو و رایزنی خواهند کرد.

این نشست درست یک روز پیش از ضرب‌الاجل خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان انجام می‌شود که اکنون به دستور جو بایدن از اول ماه مه به ۱۱ ماه سپتامبر به تعویق افتاده است.

گروه طالبان تهدید کرده است که اگر آمریکا بنا به توافقنامه صلح دوحه که زمان خروج کامل نیروهای آمریکایی را اول ماه مه تعیین کرده است، نظامیانش را از کشور خارج نکند ممکن است حملات نظامی علیه آنها از سر گرفته شود.

ضمیر کابلوف، فرستاده ویژه پوتین به خبرگزاری اسپوتنیک روسیه گفت: ‌«ما با خلیلزاد، نماینده ویژه پاکستان و همکاران چینی در دوحه ملاقات کرده و بررسی می‌کنیم که چطور گره را باز کنیم و طرف‌ها را به بحث‌های سازنده سوق دهیم. هیچ راه دیگری جز برگزاری مذاکرات صلح بین دولت و طالبان وجود ندارد، مذاکراتی که در جریان آن تمام طرفین، چه حکومت، چه طالبان و چه جناح سوم بر اساس منافع ملی کشور و مردم افغانستان هدایت شوند. اگر این موضوع در مذاکرات آینده بین‌الافغانی رعایت شود، شانس یافتن توافق وجود خواهد داشت.»

روند صلح افغاستان که قرار بود با شست استانبول جان تازه‌ای پیدا کند با موانعی روبه‌رو شده و تا آینده نامشخصی به تعویق افتاده است. اکنون دو خطر دیگر روند شکننده صلح را در کوتاه‌مدت تهدید می‌کند؛ ازسرگیری حملات طالبان علیه نیروهای خارجی و شروع حملات بهاری طالبان. شورشیان طالبان با وجود ادامه حملات خود به نیروهای امنیتی افغان در شهر و روستا، برخلاف سال‌های قبل امسال تاکنون عملیات بهاری خود را اعلام نکرده‌اند و اما اگر دست به چنین کاری بزنند، روند مذاکرات صلح با کندی و پیچیدگی بیشتری روبه‌رو خواهد شد.

کابلوف در مورد نشست فردای نمایندگان روسیه،‌ چین، پاکستان و آمریکا، چهار کشور تاثیرگذار در مساله افغانستان که به تروئیکای توسعه‌‌یافته معروف شده است، می‌گوید: «در نشست دوحه ما با کشورهای تاثیرگذار که شامل تروئیکای توسعه‌یافته‌اند، گزینه‌های احتمالی راه‌حل بن‌بست موجود را به بحث خواهیم گرفت. اما ما تصمیم نمی‌گیریم، تصمیم‌ها را تنها طرف‌های افغانی، من‌جمله طالبان می‌گیرند. می‌کوشیم که در صورت امکان چیزی شبیه یک فرمول بسازیم و آ‌ن‌را به طرف‌های افغانی برای بررسی پیشنهاد کنیم. اگر این فرمول مناسب نبود، این حق مسلم آنهاست که آن‌را رد کنند. اما آنها باید بدانند که ما کشورهای تاثیرگذار در حل‌وفصل موضوع افغانستانیم که طرفدار پایان جنگ داخلی در افغانستان هستیم. در این مورد ما تزلزل‌ناپذیر خواهیم بود و می‌خواهیم تا در نتیجه سازش‌های بین‌الافغانی، افغانستان یکبار دیگر مستقل، مسالمت‌آمیز، بی‌طرف شود و موردی که برای ما بسیار مهم است، این است که کشوری شود که روابط خوبی با تمام همسایه‌هایش داشته باشد و جغرافیایی باشد که در آن تروریسم بین‌المللی و جرایم مواد مخدر جا نداشته باشد.»

از این دست تلاش‌های دیپلماتیک برای نزدیک کردن مواضع طالبان و دولت و بسترسازی نشست استانبول برای تعیین سرنوشت افغانستان توسط کشورهای مختلف جریان دارد.

در‌ آمریکا نیز زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه این کشور، برای صلح افغانستان در کنگره بر اهمیت نقش پاکستان در این روند تاکید کرد.

او گفت که نقش اسلام‌آباد در روند آشتی ملی افغانستان ویژه است و ایالات متحده آمریکا از مقام‌های پاکستانی خواسته که با استفاده از نفود قابل ملاحظه خود بر طالبان، آنان را به کاهش خشونت‌ها وادار کنند.

او گفت: «رهبران پاکستان آشکارا گفته‌اند که از به قدرت رسیدن طالبان از راه نظامی حمایت نمی‌کنند. به باور من، رهبران پاکستان این را درک می‌کنند که با بروز یک جنگ داخلی گسترده‌تر در افغانستان، نه‌تنها افغانستان، بلکه پاکستان نیز با پیامدهای سنگین آن مواجه خواهد شد.»

از سوی دیگر، رسانه‌های پاکستانی مانند «دی نیوز» گزارش داده‌ است که مقام‌های ارشد امنیتی پاکستان به طالبان هشدار داده‌اند دیگر بس است و باید وارد روند گفت‌وگوهای سازنده صلح برای رسیدن به توافق سیاسی در افغانستان شوند. این روزنامه در مطلبی به قلم حامد میر نوشته است که مقام‌های ارشد امنیتی پاکستان به رهبری طالبان در دوحه گفته‌اند که عدم شرکت آنها در نشست استانبول ضربه بزرگی به روند صلح بود و اگر آنها بر مواضع خود پافشاری کنند، منتظر تبعات آن باشند.

پاکستان پیشتر بسیاری از رهبران طالبان را که در خاک این کشور تحت نظر سازمان‌های اطلاعاتی پاکستان زندگی می‌کنند، زندگی کرده است.

با این حال، منابع خبری در افغانستان گزارش داده‌اند که گروه طالبان به شماری از رهبران سیاسی کشور نامه فرستاده و از آنها خواسته است که گفت‌وگوهای مستقیم میان آنها در خارج از چارچوب دولت انجام شود.

نزدیکان عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی و حامد کرزی، رئیس‌جمهور پیشین کشور دریافت نامه طالبان را تایید کرده‌اند.

اما فریدون خزون، سخنگوی شورای عالی مصالحه ملی دریافت نامه طالبان از سوی آقای عبدالله را تایید می‌کند و آن را اقدامی برای ایجاد چنددستگی در جبهه جمهوریت می‌داند.

به گفته خزون، طالبان در این نامه، رئیس شواری عالی مصالحه ملی را به گفت‌وگوهای مستقیم دعوت کرده‌اند، اما صف جمهوریت واحد می‌ماند و ایجاد چنددستگی در این صف نتیجه نخواهد داد.

تلاش‌های دیپلماتیک و پشت پرده برای مسیر دادن به روند صلح افغانستان در حالی انجام می‌شود که سطح خشونت‌ها در کشور همچنان بالا است و زمان نشست صلح استانبول تعیین نشده است.