از مدت‌ها به این سو، ساکنان دمشق عادت کرده بودند که هر ازگاهی در شب‌ها شاهد روشنایی‌هایی ناشی از انفجارات باشند یا این‌که آتش پدافند هوایی را پس از هر حمله اسرائيل به سوریه در آسمان جنوب کشور مشاهده کنند، اما تکرار این ماجرا در این اواخر افزایش یافته و اسرائیل نقاط و مواضعی را هدف حمله قرار می‌دهد که در گذشته در محدوده‌ای اهداف تهاجمی آن قرار نداشتند.

سقوط موشک در نزدیکی تأسیسات هسته‌ای «دیمونا»

در واقع، پس از آن‌که در ۲۲ ماه آوریل گذشته یک موشک "زمین به هوا"، که از قلمرو سوریه به سمت اسرائیل پرتاب شده بود، در نزدیکی تأسیسات هسته‌ای «دیمونا» در منطقه «النقب» سقوط کرد، تنش در منطقه شدت گرفت و تل‌آویو تصمیم گرفت با تشدید حملات هوایی به سوریه، پیام‌های متعدد و چند جانبه‌ای را به سوریه، روسیه و ایران ارسال ‌کند.

پنجشنبه گذشته، ششم ماه مه جاری، حریم هوایی سوریه در کمتر از ۲۴ ساعت  شاهد دو حمله اسرائیل بود، حمله نخست که توسط بالگردهای نظامی در منطقه قنیطره در جنوب کشور انجام شد، پیامی را برای ایرانیان و پایگاه‌های آن‌ها که در مجاورت منطقه مرزی واقع شده اند، رساند و منجر به مجروح شدن سه تن از عناصر تیپ‌های نظارتی و شناسایی حزب‌الله در شهر «جباتا الخشب» سوریه شد، در حالی‌که حمله دوم، طبق گزارش دیده‌بان حقوق بشر که مقر آن در لندن است، یک پایگاه نظامی وابسته به ایران را در منطقه «تل‌الشعر» هدف قرار داد.

در همین حال، خبرگزاری رسمی سوریه"سانا"، اعلام کرد که یک بالگرد نظامی اسرائیلی با تجاوز به حریم هوایی کشور، منطقه‌ای را در قنیطره هدف حمله قرار داده است و افزود که این دومین حمله است که در کمتر از ۲۴ ساعت انجام می‌شود، اما خسارات جانی در پی نداشته است.

حمله به نزدیکی پایگاه حمیمیم

هرچند انتظار نمی‌رفت که نیروهای هوایی اسرائیل به مواضعی در استان لاذقیه در غرب سوریه حمله کنند، اما حملات اخیر اسرائیل در نزدیکی پایگاه «حمیمیم» که نیروهای روسیه در آن مستقر هستند، انجام شد.

با این حال، مسکو تا به حال در برابر پیام‌های آتشینی که بین ایرانی‌ها و اسرائیلی‌ها در نزدیکی دژ تسخیر ناپذیر آن در غرب سوریه، جایی که پایگاه‌های نظامی در طرطوس و لاذقیه واقع هستند، رد و بدل می‌شود، واکنش نشان نداده است.

کارشناسان به این باورند که پیام تلویحی که تل‌آویو قصد داشت به مسکو برساند، این بود که از روابط آن با تهران، به ويژه توافق برای اسکورت نفت‌کش‌های ایرانی با کشتی‌های روسی، رضایت ندارد.

اسرائیل ادعا می‌کند که کشتی‌های ایرانی موشک‌هایی که به گروه‌های جنگی در سوریه و لبنان فرستاده می‌شود را پنهان می‌کنند و این موشک‌ها در مناطق معینی در شمال غربی سوریه که تحت کنترل و حمایت روسیه است منتقل می‌شوند.

جلوگیری از برخورد

از سوی دیگر، تصاویر گرفته شده از محل حملات اسرائیل نشان می‌دهند که شماری از غیرنظامیان در نزدیکی یک کارخانه پلاستیک سازی مجروح شده اند، علاوه بر این‌که کارخانه مزبور نیز در اثر حمله آسیب دیده است. با این حال، منابعی از محل حادثه به ایندیپندنت عربی اظهار داشتند که پدافند هوایی سوریه به این حمله پاسخ داده و صدای انفجارهای ناشی از انهدام موشک‌ها شنیده شده است. به گفته منابع یادشده، "این موشک‌ها در مناطق غیرنظامی فرود آمده و خسارت‌هایی را به خانه‌های ساکنان این منطقه وارد کرده اند."

در همین حال، محافل بی‌طرف با اشاره به هماهنگی ایجادشده میان مسکو و تل‌آویو، به ویژه آن‌چه به عنوان اصل "جلوگیری از برخورد" یاد می‌شود و مطابق به آن، روسیه اندکی پیش از آغاز حملات، از تصمیم اسرائیل برای حمله مطلع می‌شود، اظهار شگفتی می‌کنند. افزون برآن، مردم سوریه نیز از مدت‌ها به این طرف، در حیرت به سر می‌برند که چرا روسیه علی‌رغم مشاهده موشک‌ها، دست به اقدام متقابل نمی‌زند و از سامانه‌های دفاعی "اس۳۰۰"و "اس۴۰۰" استفاده نمی‌کند.

تغییر "تاکتیک"

در همین راستا، ناظران اظهار داشتند که سوریه در سال‌های اخیر شاهد حملات مکرر و پیوسته اسرائیل بوده و در سال گذشته که تل‌آویو ۵۰ سایت را در حومه پایتخت و جنوب سوریه هدف حمله قرار داد، این حملات به اوج خود رسید. در همین حال، گروه‌هایی وابسته به ایران با اقدام به تغییر مواضع و پایگاه‌هایی خود سعی می‌کنند تغییراتی را در تاکتیک‌های نظامی ایجاد کنند، به ویژه این‌که اسرائیل به دنبال هر حرکتی، مواضع آن‌ها را هدف حمله قرار می‌دهد. در واقع، اسرائیل در تلاش برای مهار قدرت روزافزون سپاه پاسداران  ایران در سوریه است و سعی دارد حضور ایران را در کشورهای که شاهد جنگ هستند و ارتش‌های بیگانه در آن‌ها حضور دارند، تضعیف کند.

براساس اطلاعات کارشناسان، تلاش‌های اسرائیل برای ردیابی مواضع و پایگاه‌های ایرانی به طور چشمگیری افزایش یافته است، طوری‌که در اواخر سال گذشته اسرائیلی‌ها توانستند اغلب مواضع سیار ایران که از جنوب سوریه به شرق آن در حرکت بوده اند، را دنبال کنند، به همین دلیل، استان دیرالزور سوریه بارها هدف حملات هوایی اسرائیل قرار گرفت.